Interpretacja Ana Nirvana - Jura Stublić & Film

Piosenka „Ana Nirvana” autorstwa Jura Stublića & Film, która ukazała się jako jeden z nowych utworów na kompilacyjnym albumie „Sve najbolje” w 2001 roku, stanowi intrygującą mieszankę miłosnego uniesienia i artystycznej deklaracji. Jura Stublić jest autorem zarówno tekstu, jak i muzyki, a także aranżerem utworu. Chociaż powstała w późniejszym okresie twórczości artysty, po burzliwych latach 90. w Chorwacji, odwołuje się do esencji emocji, które często towarzyszyły jugosłowiańskiej nowej fali – nurtowi, którego Film był czołowym przedstawicielem.

Tytułowa Ana Nirvana to postać, która natychmiast przykuwa uwagę. Piosenka rozpoczyna się od opisania jej prostej, lecz porywającej natury: „Imala je samo jednu naviku / Uživale je u plesanju / Digla je ruke u zanosu / Ana Nirvana zvali su nju” (Miała tylko jeden nawyk / Cieszyła się tańcem / Podnosiła ręce w uniesieniu / Ana Nirvana tak ją nazywali). Taniec staje się tu metaforą wolności, radości i całkowitego oddania chwili. Ana nie jest jedynie tancerką; jest uosobieniem ekstazy, niemal mistycznego stanu, który piosenka określa mianem „Nirvany”. Słowo „nirwana” w kontekście duchowym oznacza stan wyzwolenia od cierpienia, osiągnięcie błogości. W tytule piosenki imię „Ana” połączone z tym pojęciem sugeruje, że jest ona personifikacją tego idealnego, ulotnego stanu szczęścia i uniesienia.

Narrator, ulegając urokowi Any Nirvany, sam doświadcza transformacji: „I ja sam jednom plesao kraj nje / Od tada ljubav ne prestaje / Od tada volim igre te / Ana Nirvana naučila me sve” (I ja raz tańczyłem obok niej / Od tamtej pory miłość nie ustaje / Od tamtej pory kocham te gry / Ana Nirvana nauczyła mnie wszystkiego). Ta miłość nie jest jedynie uczuciem do kobiety, ale miłością do życia, do pasji i do sposobu istnienia, który uosabia Ana. To miłość, która trwa, bo została zakorzeniona w doświadczeniu totalnego uniesienia, niemal religijnego przeżycia. Ana Nirvana staje się muzą, przewodniczką, która otwiera narratorowi oczy na nowy wymiar postrzegania świata i emocji. Jej „gry” to zapewne swoboda, spontaniczność i zdolność do pełnego przeżywania, które kontrastują z prozą codzienności.

Refren piosenki, z jego błagalnym tonem „Ana Nirvana, Ana Nirvana / Ostani sa mnom pjevaj do kraja / U avionu od cvijeća do raja / Odvedi me Ana Nirvana” (Ana Nirvana, Ana Nirvana / Zostań ze mną, śpiewaj do końca / W samolocie z kwiatów do raju / Zabierz mnie Ana Nirvana), wyraża głębokie pragnienie kontynuacji tego stanu uniesienia. „Samolot z kwiatów do raju” to poetycki obraz ucieczki do idealnego świata, marzeń, gdzie panuje wieczna radość i piękno. Jest to wołanie o duchową podróż, w której Ana jest zarówno pilotką, jak i celem.

Najbardziej znaczącym fragmentem, który wykracza poza czysto miłosny wymiar, jest ostatnia zwrotka: „Da je šutnja zlato ja bih bio bogat / Kupio bih tebe i pravio bebe / Šutnja nije zlato zato sam siromah / Svoje zlato pravim od pjesme za tebe” (Gdyby cisza była złotem, byłbym bogaty / Kupiłbym ciebie i robił dzieci / Cisza nie jest złotem, dlatego jestem biedny / Moje złoto tworzę z piosenki dla ciebie). To jest osobista deklaracja artysty. Jura Stublić, jako twórca, staje tu w opozycji do powszechnego przysłowia. Dla niego cisza nie jest wartością, którą można materialnie przeliczyć czy cenić ponad wszystko. Prawdziwe „złoto” leży w ekspresji, w tworzeniu. Artysta, choć „biedny” w obliczu ciszy, odnajduje swoje bogactwo w pieśni, w muzyce, w słowach dedykowanych swojej muzie – Annie Nirvanie. Ta zwrotka podkreśla, że dla artysty twórczość jest formą życia, sposobem na budowanie wartości, które przewyższają te materialne. Piosenka, stając się jego „złotem”, jest jednocześnie hołdem dla inspiracji i wyrazem jego własnego, nieprzemijającego duchowego bogactwa.

W kontekście historycznym, choć piosenka "Ana Nirvana" została nagrana w 2001 roku i odświeżała dorobek zespołu Film na albumie "Sve najbolje", jej emocjonalny i lekko idealistyczny ton może być odbierany jako echo optymizmu i energii chorwackiej nowej fali końca lat 70. i początku 80. Zespół Film, jako jeden z filarów tej sceny, znany był z piosenek pełnych zapału i zaangażowania. W latach 90. Bałkany doświadczyły dramatycznych konfliktów, a powrót do tematów takich jak beztroski taniec, miłość i poszukiwanie osobistego szczęścia w piosence z 2001 roku, mógł być dla publiczności formą ukojenia, powrotu do bardziej optymistycznych narracji. Jura Stublić, jako wokalista i twórca Film, przez lata pozostawał wierny rockowej wrażliwości, a "Ana Nirvana" jest świadectwem jego niegasnącej pasji do tworzenia i przekazywania emocji poprzez muzykę. Jest to więc piosenka o poszukiwaniu i odnajdywaniu własnej nirwany – stanu absolutnej wolności i spełnienia – w tańcu, miłości i przede wszystkim w twórczości, która dla artysty stanowi najcenniejsze złoto.