Interpretacja Z marcepana - Gaba Kulka

Tekst piosenki „Z marcepana” Gaby Kulki to intrygująca ballada, która maluje obraz kruchej, choć intensywnej relacji, zanurzonej w baśniowej metaforze i delikatnej melancholii. Utwór, pochodzący z wydanego w 2014 roku albumu The Escapist, stanowi jedno z zaledwie dwóch polskojęzycznych nagrań na tej płycie, co nadaje mu szczególny ciężar w dyskografii artystki. Gaba Kulka, znana z lirycznej głębi i muzycznej erudycji, często eksploruje w swojej twórczości tematy ucieczki, iluzji i poszukiwania własnej tożsamości.

Początkowe wersy – „Serce krwawo kroję na dwoje a twoje twarzą w dół układam / Potem obie krwawe połówki słodkim kremem przekładam” – od razu wprowadzają słuchacza w świat ostrych, wręcz brutalnych obrazów, które są jednak łagodzone przez słodycz i delikatność. To połączenie bólu i prób jego osłodzenia, symbolicznego balsamowania ran, sugeruje próbę przetworzenia trudnych doświadczeń miłosnych w coś znośnego, a nawet estetycznego. Jest to akt niemal alchemiczny, przekształcający cierpienie w coś, co można zjeść, strawić, a tym samym – zaakceptować i zamknąć. Przekładanie serc słodkim kremem może być metaforą budowania nowej narracji, która ma uśmierzyć ból po rozstaniu lub trudnej miłości.

Kluczowym refrenem jest „Pamiętaj jeśli strach zaszemrze gdzieś w przedsionku z rana / Historia ta zmyślona a królewna z marcepana”. Fraza „królewna z marcepana” odsyła bezpośrednio do popularnej polskiej kołysanki „Był sobie król”, gdzie królewna, podobnie jak król i paź, była stworzona z nietrwałych, jadalnych materiałów. Ta baśniowa konwencja służy tu jako mechanizm obronny, sposób na zdystansowanie się od bolesnej rzeczywistości. Królewna z marcepana jest piękna, ale krucha i łatwa do zniszczenia, a jej historia – zmyślona. Sugeruje to, że podmiot liryczny tworzy dla siebie pocieszającą iluzję, w której ból jest jedynie elementem fantazji, nie zaś rzeczywistym zranieniem. To przypomnienie, by nie brać wszystkiego zbyt poważnie, by sprowadzić dramatyzm do wymiaru dziecięcej opowieści, chroniąc się przed paraliżującym strachem i rozczarowaniem.

Dalsze wersy – „Pozostawiona sama sobie łykam jak komunię z ich kawy niedopitej i siadam gdzie siedzieli / lecz pamięta dzikie zwierzę miesiące oswajania wciąż szeptem i dotykiem „ty jedna i jedyna”” – wzmacniają obraz osamotnienia i desperackiej próby zachowania resztek bliskości. „Łykanie jak komunię z ich kawy niedopitej” jest gestem o niemal sakralnym wymiarze, świadczącym o głębokiej potrzebie kontynuowania więzi, nawet poprzez tak intymne, choć symboliczne, przyswajanie śladów drugiej osoby. Jednocześnie pojawia się motyw „dzikiego zwierzęcia”, które pamięta oswajanie, co może symbolizować nieujarzmioną naturę uczuć, która mimo wszystko wciąż reaguje na przeszłe obietnice i czułość. To wewnętrzne zwierzę, esencja podmiotu lirycznego, nie daje się łatwo oszukać stworzonej „marcepanowej” narracji.

Zakończenie piosenki, „Niebezpiecznie wpływać na cokolwiek / Patrząc w niebo zmieniasz ziemi kurs”, dodaje utworowi warstwę filozoficznej refleksji nad sprawczością i konsekwencjami. Może to być ostrzeżenie przed zbyt głębokim angażowaniem się, które może prowadzić do nieprzewidzianych zmian i zakłócenia delikatnej równowagi. Metafora zmieniania kursu ziemi poprzez patrzenie w niebo podkreśla, jak nawet pozornie bierne działania, takie jak kontemplacja czy marzenie, mogą mieć dalekosiężne, choć może nieuświadomione, konsekwencje. W kontekście wcześniejszych strof, może to być również przestroga przed zbytnią idealizacją, która może prowadzić do zniekształcenia rzeczywistości i utraty kontroli. Całość tworzy spójny, choć wielowymiarowy obraz ludzkiej wrażliwości, prób radzenia sobie z bólem i delikatnej granicy między rzeczywistością a iluzją, gdzie nawet najsłodsza historia może okazać się tylko „królewną z marcepana”.