Interpretacja François Villon - Modlitwa - Tomasz Żółtko

Pieśń "François Villon - Modlitwa" w wykonaniu Tomasza Żółtki to poruszająca interpretacja utworu, który ma głębokie korzenie w poezji śpiewanej i często bywa przypisywany Bułatowi Okudżawie. Okudżawa napisał tę "Modlitwę" jako "Modlitwę François Villona", czerpiąc inspirację z postaci średniowiecznego francuskiego poety, którego losy i twórczość cechowały się buntem, refleksją nad życiem i przemijaniem. Polska wersja, wykonywana przez Żółtkę, jest tłumaczeniem tekstu Bułata Okudżawy, najczęściej przypisywanym Andrzejowi Mandalianowi. Tomasz Żółtko, znany jako muzyk, kompozytor, poeta i publicysta, to jedna z barwnych i niekonwencjonalnych postaci współczesnej piosenki autorskiej, często skłaniającej do refleksji nad rzeczywistością. W jego repertuarze znajduje się ten utwór, który ukazał się m.in. na albumie "Targ mięsny" z 1998 roku.

Tekst piosenki jest uniwersalną prośbą do Boga, wypowiadaną z perspektywy człowieka głęboko doświadczonego, lecz pogodzonego z losem. Początkowe strofy, powtarzając frazę "Dopóki nam Ziemia kręci się", podkreślają doczesny, ograniczony wymiar ludzkiego istnienia i jego nieustanne potrzeby. Podmiot liryczny zwraca się do Stwórcy z prośbą o dary, których ludziom najbardziej brakuje: mędrcowi życzy mądrości, tchórzowi odwagi, szczęściarzom pieniędzy. Ta specyficzna litania ludzkich braków i pragnień obejmuje zarówno pozytywne cechy, jak i te, które społeczeństwo ocenia negatywnie – prośbę o władzę dla spragnionych jej, miłosierdzie dla hojnych, a nawet skruchę dla Kaina, biblijnego bratobójcy. To pokazuje głęboką wyrozumiałość dla bliźnich i świadomość, że każdy, niezależnie od swoich czynów czy pragnień, potrzebuje Bożej łaski i opieki.

Refreniczne "I mnie w opiece swej miej" zamykające każdą zwrotkę, jest akcentem pokory i osobistego zawierzenia. Pośród wszystkich uniwersalnych próśb, podmiot liryczny nie zapomina o sobie, stawiając własną potrzebę opieki na końcu, co potęguje wrażenie skromności i zdania się na wolę wyższą. Trzecia strofa stanowi kulminację wiary, wyrażając niezachwiane przekonanie o wszechmocy Boga: "Panie, Ty wszystko możesz, / Wierzę w Twą moc i Twój gest / Jak wierzy żołnierz zabity, / Że w siódmym niebie jest". Porównanie to, choć na pozór tragiczne, mówi o absolutnym zaufaniu w obietnicę życia pośmiertnego i duchowej pociechy.

Charakterystycznym elementem tekstu jest osobiste, niemal czułe zwrócenie się do Boga w czwartej zwrotce: "Panie, zielonooki mój Boże, / Boże jedyny, spraw". Ten nietypowy epitet "zielonooki" dodaje intymności i unikalności do modlitwy, czyniąc ją bardziej osobistą i bezpośrednią. Jest to jednocześnie fragment, który łączy codzienność i potoczność języka z metaforycznym cudem istnienia, jak w wersie "ziemia zdumiona obrotem spraw". Tomasz Żółtko, jako artysta znany z refleksyjnych tekstów i autoironii, doskonale odnajduje się w tej konwencji, nadając pieśni własne, autorskie brzmienie, choć bazuje na uznawanym za klasykę poezji śpiewanej utworze Okudżawy. Jego wykonanie podkreśla smutny nastrój utworu, wynikający z jego regularnej, rytmicznej budowy, która nadaje się do muzycznego przekazu. Tekst, pomimo swojej prostoty i użycia potocznych zwrotów, skłania do głębszego zastanowienia nad ludzką kondycją i rolą wiary w obliczu niepewnego losu.