Interpretacja Epona - Eluveitie

Utwór „Epona” szwajcarskiego zespołu Eluveitie, pochodzący z akustycznego albumu Evocation II: Pantheon (2017), stanowi głębokie zanurzenie w celtycką mitologię i oddaje hołd jednej z najważniejszych bogiń tego panteonu. Piosenka, napisana w całości w języku galijskim, jest bezpośrednią inwokacją do bogini Epony, ucieleśniającej związek człowieka z końmi, naturą i sferą duchową.

Tekst rozpoczyna się od słów „Mater mara rigani nertaca / Uxella uindape in louci riuri”, co w tłumaczeniu oznacza „Wielka matko, potężna królowo / Szlachetna i jaśniejąca w świetle Riuros”. Ten początek natychmiast ustanawia ton czci i szacunku dla Epony. Odniesienie do „Riuros” to trzeci miesiąc w kalendarzu z Coligny, związany ze świętem Samain, co podkreśla głębokie korzenie piosenki w celtyckich wierzeniach i cyklach natury. Powtarzające się frazy „Mater mater mater deiua / Mater mater uoretontipe / Mater benoulati epon / Mater mater rigani reidonti” wzmacniają to przesłanie, wołając do Epony jako boskiej matki, pani koni i jeżdżącej królowej. Ten litanijny charakter refrenu nadaje piosence wymiar modlitwy lub rytualnego zaklęcia.

Epona, której imię pochodzi od celtyckiego słowa „epos” oznaczającego „koń”, była opiekunką koni, osłów i mułów, a także boginią płodności, dobrobytu i ziemi. Była również uważana za przewodniczkę dusz w zaświaty. Jej znaczenie w świecie celtyckim było tak wielkie, że jako jedna z niewielu celtyckich bóstw została przyjęta i czczona także w Imperium Rzymskim, szczególnie przez kawalerzystów. W starożytnych inskrypcjach często dodawano do jej imienia tytuł „Rigani”, czyli „królowa”.

Fragmenty takie jak „Benoulati epon ueidonti marcacon / Gutus nertomaros tuos radit / In surpritiia biuotutos / Matrona uxella / Breccata con marii roudoblatouon” można interpretować jako wezwanie do pani koni, której potężny głos wzywa do życia, szlachetnej matrony, ubranej w czerwoną opończę. Jest to wizja potężnej, twórczej siły, która wpływa na świat żywych istot. W dalszej części tekstu, „Delua uer arescarus marcotegeson salacon / Anuides touetont dalli supritiii / Biuotutos ne appisiiont caiciiin / Mariias gdoniiodiias”, pojawiają się wzmianki o poświęceniu wierzchowców, co sugeruje głęboki związek między kultem bogini a ofiarami lub rytuałami ku jej czci.

Ciekawostką jest, że „Epona” była pierwszym singlem promującym album Evocation II: Pantheon i, jak wspomniał lider zespołu Chrigel Glanzmann, była również pierwszą piosenką napisaną na ten krążek. Decyzja o jej wydaniu jako singla była intuicyjna, co prawdopodobnie wynikało z ogólnego znaczenia bogini w mitologii celtyckiej, jak również z jej roli w twórczości Eluveitie – Epona pojawiła się także w innej piosence zespołu, „A Rose for Epona”, z albumu Helvetios. Glanzmann w wywiadach podkreślał, że muzyczny charakter utworu „Epona” z jego galopującym rytmem ma odzwierciedlać konny aspekt bogini.

Album Evocation II: Pantheon to kontynuacja akustycznego Evocation I: The Arcane Dominion (2009) i jest w całości poświęcony panteonowi celtyckich bóstw, a każda piosenka ma za zadanie odzwierciedlać charakter i cechy konkretnego boga lub bogini. Eluveitie, znane z dbałości o historyczną autentyczność, współpracowało z historykami i naukowcami, aby teksty galijskie były jak najbardziej poprawne. Chrigel Glanzmann uważał użycie języka galijskiego za formę „dzieła artystycznego”, które nadaje historycznej narracji „ciała i krwi”. W przeciwieństwie do „A Rose for Epona”, która opowiada o rozpaczy galijskiej kobiety oskarżającej boginię o opuszczenie jej ludu podczas wojen galijskich, utwór „Epona” z Evocation II jest bardziej bezpośrednią, symboliczną modlitwą lub wyrazem smutku tamtych czasów, mającą na celu oddanie atmosfery i emocji.

Wydanie tego albumu wiązało się również ze znaczącymi zmianami w składzie zespołu, a na wokalu w większości utworów, w tym w „Eponie”, zadebiutowała Fabienne Erni, której głos został bardzo dobrze przyjęty i uznany za doskonałe uzupełnienie brzmienia Eluveitie. Glanzmann określił Evocation II: Pantheon jako „podróż z powrotem do źródła wszystkiego: Antumnos, zaświatów”, zapraszając słuchaczy do odkrywania świata bogów ich przodków. „Epona” jest więc nie tylko pięknym utworem muzycznym, ale także starannie przemyślanym hołdem dla bogini, która łączyła Celtów z naturą, życiem i światem duchowym.