Interpretacja To nie tak miało być - Budka Suflera

"To nie tak miało być" Budki Suflera to utwór niezwykle poruszający, nasycony głębokim poczuciem rozczarowania i nostalgii. Piosenka, z muzyką skomponowaną przez Romualda Lipkę i tekstem Bogdana Olewicza, ukazała się w 1989 roku na albumie „Ratujmy co się da!!”. To data symboliczna, zbiegająca się z przełomowymi zmianami politycznymi w Polsce, co nadaje jej dodatkową warstwę interpretacyjną – nie tylko osobistą, ale i społeczną.

Utwór rozpoczyna się od wyznania: „To nie tak miało być. Zupełnie nie tak. Cały świat miał być nasz. Tylko go brać.” Te słowa oddają sfrustrowane pragnienie utraconej niewinności i złamanych obietnic. Pierwotna wizja świata, jawiąca się jako przestrzeń pełna możliwości, legła w gruzach. Podmiot liryczny z goryczą konstatuje, że „świat poszedł swoją drogą, Zostawił nas”, a dawne marzenia, symbolizowane przez „tęczowe mosty”, coraz rzadziej pojawiają się we snach. To wyraźny obraz utraty idealizmu, być może związanego z młodością, ale też z nadzieją na lepszą przyszłość po burzliwych latach.

Kolejna zwrotka przenosi nas w sferę relacji międzyludzkich, konkretnie – uczuciowych: „Ty i ja jedno drzewo. Jedna w nas krew. Ty w końcu poszłaś swoją drogą, Ja inną drogę znam.” Metafora „jednego drzewa” i „jednej krwi” podkreśla niegdyś głęboką, nierozerwalną więź, która jednak uległa rozerwaniu. Rozbieżne ścieżki życiowe stały się faktem, a jedyna nadzieja na zjednoczenie leży w nieokreślonej przyszłości, poddanej woli „jednego Boga”. To odzwierciedla uniwersalne doświadczenie rozstań i niemożności powrotu do tego, co minęło, naznaczone pytaniem o to, czy te drogi jeszcze kiedyś się przetną.

Refren piosenki, powtarzany wielokrotnie, jest esencją melancholijnej tęsknoty i transcendentalnej nadziei: „Może spotkamy się, Tam, gdzie trafi każdy z nas. Tam gdzie życie będzie snem. Może spotkamy się. Tam gdzie w miejscu stoi czas. Za sto lat, za rok, za dzień.” To wizja idealnego miejsca, poza ziemskimi ograniczeniami czasu i przestrzeni, gdzie ból i podziały tracą znaczenie. Jest to obietnica ukojenia, pojednania i powrotu do pełni, gdzie każdy będzie mógł być „sobą” i gdzie ponownie będzie czas, „żeby śpiewać, żeby grać”. Ten motyw jest typowy dla twórczości Romualda Lipki, który słynął z umiejętności tworzenia melodii trafiających głęboko w emocje i pozostawiających po sobie „pół smutny, dostojny efekt”, co ceniła polska publiczność.

Szczególnie przejmująca jest czwarta zwrotka, która poszerza perspektywę na wymiar społeczny: „To nie tak miało być. Zupełnie nie tak. My i wy, mur bez skazy. Kryształ i stal. Przemalowani, podzieleni, Na dobrych i złych. Na siebie warcząc jak psy, Żyjemy tak tyle dni.” Te słowa boleśnie rezonują z polską rzeczywistością. Pierwotna jedność, symbolizowana przez „mur bez skazy, kryształ i stal”, rozpadła się na frakcje, gdzie „dobrzy i źli” zaciekle walczą ze sobą. Jest to gorzka refleksja nad podziałami społecznymi, które narastały i utrzymują się przez lata, prowadząc do wzajemnej wrogości i niezrozumienia. Tekst trafnie oddaje atmosferę społecznego rozdarcia, tak często obecnego w polskiej historii.

Romuald Lipko, jako główny kompozytor Budki Suflera i autor muzyki do tego utworu, był mistrzem tworzenia chwytliwych, ale jednocześnie głębokich melodii. Jego twórczość charakteryzowała się melodyjnością, która trafiała w gusta mas, a jednocześnie zawierała w sobie element refleksji i patosu. „To nie tak miało być” idealnie wpisuje się w ten nurt, stając się jednym z klasycznych utworów zespołu. Nawet Krzysztof Cugowski, który z czasem zaczął dystansować się od niektórych bardziej popowych przebojów, wykonywał tę piosenkę na pożegnalnym koncercie w Lublinie w 2014 roku, co świadczy o jej niepodważalnej wartości i miejscu w repertuarze zespołu.

W wywiadach członkowie Budki Suflera często podkreślali, że ich muzyka dojrzewała razem z publicznością, zachowując świeżość i moc niezależnie od upływu lat. „To nie tak miało być” jest tego doskonałym przykładem. Ostatnie wersy piosenki, z ponawianym wezwaniem: „A więc rękę mi daj. I spotkajmy kiedyś się. Tam, gdzie każdy sobą jest. I zobaczysz będzie czas. Żeby śpiewać, żeby grać”, stanowią piękną syntezę pragnienia pojednania i nadziei na odnalezienie zagubionej harmonii. To przypomnienie, że pomimo rozczarowań i podziałów, zawsze istnieje nadzieja na lepszy czas, na wspólne tworzenie i bycie sobą, nawet jeśli trzeba na to czekać „Za sto lat, za rok, za dzień.”