Interpretacja Tohle by stačilo - Alžběta

Zespół Alžběta, znany z twórczości w gatunkach hard rock i heavy metal, w 2021 roku wydał utwór Tohle by stačilo jako singel. Piosenka ta znalazła się również na ich albumie Pavučina, wydanym w tym samym roku. Tekst utworu, którego autorem jest Jan Dlouhý, z muzyką skomponowaną przez Jana Dlouhého i Radka Řezníčka, stanowi gorzkie, a zarazem pełne nadziei spojrzenie na cykl ludzkiego życia, od beztroskiego dzieciństwa po trudności dorosłości i potrzebę sprzeciwu wobec niesprawiedliwego porządku.

Pierwsza zwrotka maluje obraz idyllicznego dzieciństwa, momentu, gdy „Začalo to slibně, nikde žádný špatný věci, pohodička klídek, myslím takhle nějak přeci”. To czas bezproblemowych lat, pełen gier i „tajných přání”, gdzie świadomość nadchodzących problemów była całkowicie nieobecna. Słowa „že se něco děje, v mládí neměls ani zdání” podkreślają niewinność i nieświadomość trudów, które nieuchronnie nadejdą. Jest to nostalgiczne spojrzenie na okres, kiedy świat wydaje się prosty i pozbawiony ciężaru.

Jednak ta sielanka szybko się kończy, co zarysowuje druga zwrotka. Z „przybywaniem srážek” – czyli z kolejnymi doświadczeniami i wyzwaniami – następuje „informační příval”. Oznacza to moment, w którym człowiek zaczyna zderzać się z rzeczywistością, zdobywać wiedzę o świecie i o sobie, a ta wiedza nie zawsze jest przyjemna. Wkrótce pojawia się bolesne odkrycie: „až jsi jednou zjistil, že již nejseš to cos býval”. Dorosłość przynosi „povinností kupa, už se na tvá bedra snáší”, co symbolizuje narastające zobowiązania i ciężary, które zastępują dawne, swobodne życie. Koniec dziecięcej beztroski jest wyraźny w linijce „už to není tak, že jen poslední vždy zháší”, co może oznaczać koniec wspólnej zabawy i początek indywidualnych zmagań.

Refren piosenki jest głośnym i zdecydowanym protestem: „Tohle by stačilo, protestuju za život”. To bezpośredni sprzeciw wobec narzuconej rzeczywistości, systemowi, który obciąża jednostkę i sprawia, że czuje się ona bezsilna. Słowa „Tohle už se nesmí stávat, že nám zdáli budou mávat” wyrażają złość na poczucie bycia manipulowanym lub lekceważonym przez tych, którzy są u władzy lub mają większy wpływ. To wołanie o autonomię i sprawiedliwość, silne pragnienie zmiany. Dalej, „Takhle dál nemůžem, snad si nějak pomůžem” to wyraz bezsilności, ale jednocześnie iskierka nadziei na wspólną walkę o lepsze jutro. Poczucie pułapki – „Když už jednou si dost dole, furt se točíš v špatným kole” – doskonale oddaje frustrację wynikającą z błędnego koła problemów, z którego trudno się wydostać.

Ostatnia zwrotka, którą zespół Alžběta śpiewa, porusza temat starzenia się i związanej z nim rezygnacji. „Další vývoj říká, že s věkem překot slábne, povolujou šrouby, nad ledčím rukou mávne” opisuje naturalny proces, w którym człowiek z wiekiem staje się mniej energiczny, bardziej skłonny do odpuszczania i akceptowania rzeczy takimi, jakie są. Pojawia się „rezygnace nad tím ať si kdo chce co chce říká”, co sugeruje zmęczenie walką i pewną obojętność na opinię innych. Jednak nawet w tej rezygnacji jest pewien punkt krytyczny: „občas to však praskne a odevšad to stříká”. To symboliczne przedstawienie momentu, w którym nagromadzone frustracje i stłumione emocje wybuchają, pokazując, że nawet najbardziej rezygnujący człowiek ma swoje granice wytrzymałości.

Tohle by stačilo to nie tylko skarga, ale też hymn dla każdego, kto czuje się przytłoczony przez życie i system. Zespół Alžběta, którego nagranie piosenki zakończono w Studiu Benas w 2021 roku, za pomocą prostych, a zarazem mocnych słów, trafia w sedno uniwersalnych doświadczeń. Piosenka jest zaproszeniem do refleksji nad własnym życiem, nad tym, co straciliśmy z dziecięcej niewinności i co możemy zrobić, aby odzyskać kontrolę nad swoim losem, protestując „za życie” i odmawiając bycia jedynie biernym obserwatorem. Teledysk do utworu, wyreżyserowany przez Djamy'ego Kandoussiego, również podkreślał te wizualne i emocjonalne aspekty piosenki.