Interpretacja Nevzdávám žít - Alžběta

Utwór „Nevzdávám žít” („Nie poddaję się życiu”) czeskiej grupy rockowo-metalowej Alžběta to poruszająca opowieść o nadziei, wewnętrznej sile i niezłomnej woli walki z przeciwnościami losu. Zespół Alžběta, założony w 2011 roku w Novým Bydžovie w Czechach, jest znany z własnej twórczości autorskiej i mocnych tekstów, które rezonują z odbiorcami. Piosenka pochodzi z ich czwartego albumu studyjnego, „Duše ztracených” (Dusze zagubionych), wydanego w 2019 roku, a oficjalny teledysk miał premierę 23 grudnia 2020 roku. Tekst napisał Jan Dlouhý, który również skomponował muzykę wraz z wokalistą Radkiem Řezníčkiem.

Początek piosenki maluje obraz głębokiego smutku i przytłoczenia: „Usínám s pocitem, že není mi fajn / mám málo lásky, hodně problémů” (Zasypiam z uczuciem, że nie jest mi dobrze / mam mało miłości, dużo problemów). Narrator czuje się osamotniony i obciążony, co stanowi uniwersalne doświadczenie wielu ludzi. Zamiast jednak pogrążać się w rozpaczy i „dochodzić do sedna wszystkiego, co złe”, decyduje się na działanie, choć początkowo jest to tylko drobny gest: „Radši se zvedám, že něco pojím” (Wolę wstać i coś zjeść). To proste, niemal codzienne postanowienie staje się symbolicznym pierwszym krokiem w kierunku odzyskania kontroli nad własnym życiem.

Następnie narrator udaje się do restauracji, która w kontekście utworu pełni funkcję metaforycznej przestrzeni wyboru i możliwości. Jest to miejsce, gdzie można zamówić to, czego się potrzebuje, a powitanie jest serdeczne: „otvírám dveře, już mnie tam witają”. Menu okazuje się „dziwne” i „szczególne”, oferując „wybór tego, czego potrzeba”. To wskazuje na to, że świat, mimo trudności, wciąż oferuje niezliczone opcje do zrealizowania pragnień, a perspektywa narratora zaczyna się zmieniać.

Kluczową postacią jest „pingl”, czyli kelner, który zostaje opisany jako „anioł”. Jego rola to nie tylko przyjęcie zamówienia, ale przede wszystkim zapewnienie narratora o braku ograniczeń. Na pytanie, czy istnieje „jakieś ograniczenie” albo „czy szczęście coś doprawi”, anioł odpowiada z niezwykłą mocą: „Nevadí že já nejsem vyvolený / Nevadí, máte všechno povolený” (Nie szkodzi, że nie jestem wybrany / Nie szkodzi, wszystko masz dozwolone). Ten fragment jest sercem utworu, niosącym potężne przesłanie o samoakceptacji i braku zewnętrznych barier. Sugeruje, że każdy człowiek, niezależnie od poczucia "bycia wybranym", ma pełne prawo do kształtowania swojego życia i realizacji marzeń. Wewnętrzny głos nadziei lub pomocna dłoń wszechświata udziela pozwolenia na śmiałe pragnienia.

W refrenie narrator składa swoje „zamówienie”, które jest listą fundamentalnych potrzeb i wartości: „Trochu lásky, trochu štěstí / hodně vůle dále snít” (Trochę miłości, trochę szczęścia / wiele woli, by dalej śnić). Pragnienia obejmują zarówno materialne aspekty, jak „kupu dětí, zdraví máme” (mnóstwo dzieci, mamy zdrowie), jak i duchowe: „ať vždy propluju, nevzdávám žít” (bym zawsze przepłynął, nie poddaję się życiu). Druga część refrenu rozszerza tę listę, dodając „trochu krásy, trochu přátel / občas radost, pevnou víru” (trochę piękna, trochę przyjaciół / czasami radość, silną wiarę). To podkreśla znaczenie relacji międzyludzkich i niezachwianej nadziei. Ostatecznie, esencją przesłania jest: „Dál to nevzdat, ať mám dál / všechny problémy – překonat sílu” (Nie poddawać się dalej, abym miał dalej / wszystkie problemy – siłę, by pokonać).

„Nevzdávám žít” to hymn ku czci wytrwałości, przypomnienie, że nawet w obliczu najcięższych chwil zawsze istnieje możliwość wyboru lepszej drogi. Restauracja, kelner-anioł i menu stają się uniwersalnymi symbolami naszej psychiki i możliwości, jakie daje nam życie, jeśli tylko odważymy się po nie sięgnąć. Piosenka Alžběty inspiruje do aktywnego poszukiwania szczęścia i miłości, niezależnie od początkowych trudności, i do czerpania z wewnętrznej siły, która pozwala przetrwać i nie poddawać się życiu. W swoim rockowo-metalowym brzmieniu utwór ten dostarcza nie tylko energetycznej muzyki, ale i głębokiego przesłania o triumfie ducha nad przeciwnościami.