Interpretacja Czas najwyższy - W.B.U

Interpretacja utworu „Czas najwyższy” autorstwa W.B.U. (Artura Stelmasika, znanego też jako Cienias) to podróż w głąb ludzkiej natury i relacji międzyludzkich, osadzona w surowym, ale jednocześnie pełnym nadziei kontekście poznańskiego podziemia hip-hopowego. Utwór ten, z gościnnym udziałem Owala i Emcedwa (jak wynika z niektórych źródeł), stanowi manifest przeciwko egoizmowi, powierzchowności i konformizmowi, wzywając do refleksji i poszukiwania prawdziwych wartości.

Na samym początku W.B.U. uderza w sedno problemu, konfrontując słuchacza z iluzją samowystarczalności. „Pamiętaj o tym, że nikt nie jest samowystarczalny. Ty sądzisz inaczej, twój sposób życia marny, widzę że jest, mówisz nie - a tak jest.” Te słowa to bezpośrednia krytyka postawy zamknięcia na innych, podkreślając, że takie podejście prowadzi jedynie do smutku i samotności, które nie wzbudzają żalu w tych, którzy rozumieją wartość wspólnoty – jak narrator i Owal. Odniesienie do Owala ("i Owala też") sugeruje bliską więź i wspólnotę poglądów między artystami, którzy razem reprezentują autentyczność i mądrość poznańskiej sceny. W kolejnych linijkach padają mocne słowa: „Przestań głupoty pieprzyć, nikt z nas tego nie kupi, Cienias Owal nie jest głupi, na pewno nas nie zgubi głupich pusta gadka”. W.B.U., czyli Cienias, a właściwie Artur Stelmasik, wraz z Owalem, stanowczo odcinają się od pustych frazesów i obłudy, stawiając na szczerość i autentyczność przekazu, który ma „uczyć tłumy”. To podkreśla misyjny charakter rapu W.B.U. – nie tylko rozrywkowy, ale przede wszystkim edukacyjny i budujący świadomość.

Utwór dotyka także osobistych wyborów i poszukiwania spokoju w zgiełku życia. „Chcesz skończyć w ramionach czy w kałużach łez. Ty! Chce miłość, poczuć to trzeba odczuć, lepiej weź się ocuć to obce dla oczu.” To retoryczne pytanie zmusza do zastanowienia się nad priorytetami, sugerując wybór między miłością a cierpieniem, między „hałasem i stresem, czy ciszą spokojem”. W.B.U. nie chce jednak narzucać swojej wizji życia, ale zachęca do samodzielnych decyzji: „Wiesz, nie chce cie uczyć życia na skróty, sam zrobisz co chcesz, a co trzeba kupisz.” Ten fragment stanowi deklarację niezależności, ale i odpowiedzialności za własne wybory. Podkreśla również konsekwencję artysty w życiu osobistym i artystycznym, wspominając o swoim demo, płycie WMC (co prawdopodobnie odnosi się do "W Bloku Ukryty") i tej samej dziewczynie, co świadczy o wierności wartościom i stałości. To dodaje wiarygodności jego przekazowi – artysta żyje zgodnie z tym, o czym rapuje.

Refren jest esencją przekazu piosenki: „Zastanów się / Ej! zastanów się nad tym wszystkim / Pamiętaj, że nie musisz iść tam gdzie wszyscy / Ja staram się być dobry, by być lepszy, by być sobą / A Ty? (Co zrobisz? To co wszyscy robią?)”. Jest to bezpośrednie wezwanie do indywidualizmu, do odwagi bycia sobą i do krytycznego myślenia, zamiast podążania za tłumem. To pytanie, które rezonuje z każdym słuchaczem, stawiając go przed wyborem: pójść własną drogą czy ulec presji otoczenia.

W dalszej części utworu W.B.U. z odwagą mierzy się z problemem nienawiści i braku empatii we współczesnym świecie: „Spójrz ile nienawiści, co dzień wylewanych łez / Pytam: po co, i na co, i za co to wszystko? / Czy nie lepiej by się żyło, no w harmonii, ludzie.” Podkreśla, że społeczeństwo wychowane w „patologii” cierpi na „brak miłości, uczucia, poczucia własnej wartości”. W.B.U. widzi rap jako narzędzie do zmiany tej rzeczywistości, jako światło w tunelu: „Ale nasz rap jest tu po to; po to, ej, żebyś w końcu spojrzał na życie inaczej.” To deklaracja misji hip-hopu, mającego inspirować do refleksji nad życiem, miłością i empatią. Artysta apeluje o okazywanie uczuć: „Nie wstydź się kochać, bo wstydem jest nie kochać / Więc wyciągnij ręce, ej, pokarz, że masz serce złote, nie z kamienia.”. Wzywa do czynienia dobra i odwzajemniania pozytywnych emocji: „Naucz się odwzajemniać, to co ci daj\u0105 inni. Nie tylko te złe rzeczy, także te dobre, to znaczy Miłość, szacunek, zaufanie, wierność.”. Te wartości, zdaniem W.B.U., są fundamentem prawdziwej harmonii i piękna, w przeciwieństwie do postaw, które „karmią piekło”. Nawiązanie do Puszki Pandory „Puszka dana przez Zeusa Pandora otwarła” przypomina, że zło raz uwolnione rozprzestrzenia się, ale jednocześnie nie zwalnia to nikogo z osobistej odpowiedzialności za to, by „czynić dobro, nie zło”.

„Czas najwyższy” to zatem głęboko humanistyczny utwór, będący świadectwem dojrzałości artystycznej i osobistej W.B.U. wraz z jego poznańskim środowiskiem. To piosenka, która nie tylko diagnozuje problemy społeczne, ale przede wszystkim wskazuje drogę do ich przezwyciężenia poprzez miłość, szacunek, indywidualizm i autentyczność. Słowa takie jak „Poznańskie podziemie, tu się to zaczyna” podkreślają lokalne korzenie i znaczenie dla sceny, z której W.B.U. się wywodzi. To uniwersalny apel o zmianę perspektywy i odwagę bycia lepszym człowiekiem.