Interpretacja Ni - Wardruna

"Ni" Wardruny to utwór głęboko zakorzeniony w tradycjach, rytuałach i symbolice staronordyckiej, który stanowi zarówno pieśń leczniczą, jak i rytualną inwokację. Einar Selvik, główny twórca Wardruny, w wywiadach podkreśla, że "Ni", co w języku norweskim oznacza "dziewięć", jest w rzeczywistości pieśnią uzdrawiającą, która "przemierza wiele sposobów użycia słowa lub liczby dziewięć w różnych terminach zdrowotnych i uzdrawiających".

Sam utwór, zawarty na albumie Kvitravn (Biały Kruk) z 2021 roku, jest przykładem charakterystycznego dla Wardruny podejścia do muzyki, gdzie dawne instrumenty i techniki wokalne spotykają się z głębokim zrozumieniem kultury nordyckiej. Selvik, znany z twórczości, która "przekracza gatunki muzyczne, kultury i języki", przyznaje, że wiele jego kompozycji powstaje podczas wędrówek na łonie natury, co jest pradawnym, animistycznym sposobem poszukiwania inspiracji i wiedzy.

Centralnym motywem piosenki jest liczba dziewięć, która w mitologii nordyckiej i folklorze ma ogromne znaczenie symboliczne. Jest ona obecna w wielu tradycjach, od mitologii po późniejsze ludowe praktyki uzdrawiania. Kosmos nordycki składa się z dziewięciu światów, które otaczają centralne drzewo, Yggdrasil. Odyn wisiał przez dziewięć dni i nocy na Yggdrasilu, aby zdobyć wiedzę o runach. Draupnir, pierścień Odyna, co dziewięć nocy produkował osiem nowych pierścieni, co łącznie dawało dziewięć. Heimdall miał dziewięć matek, a Aegir i Ran mieli dziewięć córek. To powtarzające się występowanie liczby dziewięć w różnych kontekstach wskazuje na jej sakralne znaczenie, często związane z dopełnieniem, cyklem życia i wszechświatem. W kontekście rytuałów, Adam z Bremy opisał dziewięciodniowe ofiary w świątyni w Uppsali, podczas których każdego dnia składano w ofierze samca z innego gatunku, co dawało łącznie dziewięć ofiar. Podobnie, Thietmar z Merseburga wspomina o rytuale w Lejre, gdzie co dziewięć lat składano w ofierze dziewięć istot z każdego gatunku, w tym ludzi.

Tekst piosenki zaczyna się od "Keivhendt, slo eg naudeld ny" – "Leworęczny, uderzyłem w ogień potrzeb, nowy". Słowo "keivhendt" oznacza leworęczny lub "źle-ręczny", co w dawnych wierzeniach mogło wiązać się z czymś niekonwencjonalnym, magicznym, a nawet z wróżeniem lub zmianą perspektywy. Utworzenie "naudeld" (ognia potrzeb) było pradawnym rytuałem, najczęściej używanym do oczyszczania, uzdrawiania lub ochrony bydła i ludzi przed zarazą. Ogień ten rozpalano przez tarcie drewna, co miało zapewnić jego czystość rytualną. Akt ten jest powtarzany z "dziewięcioma rodzajami liści, dziewięcioma rodzajami patyków i w dziewięciu kościach", co potęguje jego rytualne znaczenie i nawiązuje do liczby dziewięć jako symbolu pełni i skuteczności.

Następnie w pieśni pojawia się motyw popiołów z dziewięciu lasów: "Tok skire eldfjom frå skogar ni / Vert heil i hud / Heil i ham / I heilbrigdi står" – "Wziąłem kruche popioły z dziewięciu lasów / Stań się uzdrowiony w mej skórze / Uzdrowiony w mej postaci (ham) / Moje zdrowie jest przywrócone". Tutaj "ham" to słowo o wielu znaczeniach, mogące oznaczać skórę, postać, a także figuratywnie, magiczne połączenie ze zwierzętami, a nawet duszę lub formę, którą można przybrać. Jest to więc proces transformacji i uzdrawiania na wielu poziomach – fizycznym, duchowym i metafizycznym. Wardruna często porusza temat połączenia człowieka z naturą i odzyskiwania zdrowia poprzez pierwotne praktyki.

W kolejnych strofach rytuał staje się bardziej skomplikowany i specyficzny: "Torsdagar tri, naudrett eg snur / Ni gonger ni / Kring min stav / For å skilje og sjå" – "Trzy razy w czwartek, obracam się przeciwnie do słońca / Dziewięć razy dziewięć / Wokół mojej laski / Aby rozróżnić i zobaczyć". Czwartki były dniem poświęconym Thorowi w mitologii nordyckiej. Obracanie się "naudrett" (przeciwnie do słońca, czyli przeciwnie do wskazówek zegara, znanego jako widdershins) to tradycyjny gest w wielu rytuałach magicznych i uzdrawiających, mający na celu odwrócenie zła, przełamanie klątwy lub, w tym przypadku, uzyskanie jasności i wglądu. Powtórzenie "dziewięć razy dziewięć" (81 razy) podkreśla intensywność i wagę rytuału, symbolizując głęboką medytację lub zaklęcie mające na celu "rozróżnienie i zobaczenie" – zdobycie wiedzy lub rozwiązania problemu. Ten fragment wyraźnie wskazuje na praktykę wróżenia lub poszukiwania mądrości.

Pieśń kontynuuje z kolejnym aktem "leworęczności": "Keivhendt, hausta meg ni slag lauv / Søydar i vatn / frå åi den ålar seg / nord og ned" – "Leworęczny, zebrałem dziewięć rodzajów liści / Gotują się w wodzie / Z rzeki – która wije się / na północ i w dół". Zbieranie specyficznych liści i gotowanie ich w wodzie z rzeki, która płynie w określonym kierunku, to kolejny element ludowej medycyny i magii. Rzeki często symbolizowały przepływ życia i oczyszczenie, a ich kierunek mógł mieć znaczenie rytualne. Ten zabieg może symbolizować proces oczyszczania, przygotowywania eliksiru lub naparu leczniczego.

Finałowe strofy piosenki wracają do motywu popiołów i powrotu do domu: "Keivhendt, legg oska i fotefar / Fylgjer rangt / Vislar deg heim / Ham til hug / Heim til hug / Or vilsa dreg / Tri gongar tri / Rangsoles vrir / Tri gongar tri" – "Leworęczny, kładę popioły w śladach / Podążam w złą stronę (na opak) / Gwiżdżę cię do domu / Postać do umysłu / Do domu, do umysłu / Wyciągnij z zagubienia / Trzy razy trzy / Wykrzywiony (skręcony) przeciwnie do słońca / Trzy razy trzy". Kładzenie popiołów w śladach i podążanie "rangt" (na opak, w niewłaściwy sposób, lub w sensie odwrócenia) może być magiczną praktyką mającą na celu sprowadzenie kogoś zagubionego z powrotem do siebie, do swojego prawdziwego "ham" (postaci/duszy) i "hug" (umysłu/ducha). Fraza "Vislar deg heim" (gwiżdżę cię do domu) przywołuje obraz szepczącego zaklęcia lub rytualnego wezwania. Powtórzenie "Trzy razy trzy" (dziewięć) i "Rangsoles vrir" (skręcony przeciwnie do słońca/w niewłaściwy sposób) ponownie wzmacnia magiczne i rytualne intencje, sugerując ostateczne odwrócenie nieszczęścia, dezorientacji i przywrócenie równowagi. Einar Selvik sam w jednym z wywiadów wspomniał, że utwór jest pieśnią medyczną, "podróżującą przez liczne sposoby użycia słowa lub liczby dziewięć w różnych terminach zdrowotnych i uzdrawiających".

W ten sposób "Ni" Wardruny jawi się jako potężna, wielowymiarowa pieśń rytualna. Jest to podróż przez starożytne praktyki lecznicze i magiczne, odwołujące się do głębokiego symbolizmu liczby dziewięć w mitologii nordyckiej. Utwór ten nie tylko oczyszcza i uzdrawia na poziomie fizycznym i duchowym, ale także przywraca zagubioną esencję (ham) do umysłu (hug), prowadząc do pełnej odnowy i powrotu do korzeni własnej istoty. Podobnie jak cała twórczość Wardruny, "Ni" jest mostem między współczesnym światem a pradawnymi tradycjami, przypominając o sakralnym wymiarze natury i potędze rytuałów.