Interpretacja As Girls Go - Suzanne Vega

Utwór "As Girls Go" Suzanne Vegi, pochodzący z jej albumu "99.9F°" z 1992 roku, to intrygująca i wielowymiarowa opowieść o percepcji płci, tożsamości i ludzkiej ciekawości. Piosenka jest powszechnie interpretowana jako refleksja nad osobą transwestytą, transseksualną lub w ogóle transpłciową, choć sama Vega podała nieco bardziej zniuansowane źródło inspiracji.

W wywiadzie Suzanne Vega wyjaśniła, że piosenka powstała pod wpływem spotkania z kobietą, którą znała z lokalnej restauracji. Artystka opisała ją jako niezwykle piękną i charyzmatyczną osobę. Dopiero później, od kogoś, kto się z nią spotykał, Vega dowiedziała się, że "nie była tak kobieca, jak się wydawało". To odkrycie "dziwnie ją poruszyło". Ta anegdota rzuca światło na tekst, sugerując, że podmiot liryczny (prawdopodobnie sama Vega) zmaga się z zewnętrznym wyglądem osoby, który niekoniecznie odpowiada jej wewnętrznej tożsamości lub biologicznej płci.

Pierwsze wersy: „You make a really good girl / As girls go / Still kind of look like a guy / I never thought to wonder why” natychmiast wprowadzają w sedno dylematu. Podmiot liryczny przyznaje, że obserwowana osoba świetnie odgrywa rolę dziewczyny, wręcz "naprawdę dobrą dziewczynę", ale z pewnym zastrzeżeniem: "jak na dziewczyny". Jednocześnie dostrzega pewne męskie rysy, które wcześniej były niezauważane lub ignorowane. Zwrot "I never thought to wonder why" (Nigdy nie pomyślałam, żeby się zastanawiać dlaczego) sugeruje nagłe olśnienie lub zmianę w percepcji. To jakby zasłona spadła, ukazując wcześniej niezauważane sprzeczności.

Następny fragment: „If I could pull this off / Would I know for certain / The real situation / Behind the curtain” jest kluczowy dla zrozumienia natury ciekawości narratora. "Pull this off" można interpretować dosłownie jako "ściągnąć to" (ubranie), by ujawnić "prawdziwą sytuację". Wyrażenie "behind the curtain" (za kurtyną) jest sprytnym nawiązaniem do "Czarnoksiężnika z Oz", gdzie oszust "mężczyzna za kurtyną" zostaje zdemaskowany. W kontekście utworu, to odniesienie nabiera dodatkowego znaczenia, biorąc pod uwagę długotrwałe związki filmu z kulturą LGBTQ+, zwłaszcza poprzez Judy Garland i frazę "przyjaciel Doroty" jako potajemne określenie osoby homoseksualnej. Podkreśla to pragnienie zgłębienia tajemnicy, odkrycia prawdy o płci i tożsamości, choć z perspektywy narratora może to być inwazyjne.

Dalsze wersy: „So beautiful / damsel in distress / Not exactly natural / Stunning none the less” ukazują podziw narratora dla urody tej osoby, jednocześnie podkreślając jej nienaturalność – być może w odniesieniu do tego, co społeczeństwo postrzega jako konwencjonalną kobiecość. Określenie "damsel in distress" (damulka w opałach) może sugerować, że osoba ta sama boryka się z niepewnością, czy "udaje" kobietę wystarczająco przekonująco.

Refren: „What happened to you? / To make you more girl than girls are / Would you ever show or tell / Cause you're so good so far” ponownie eksponuje inwazyjną ciekawość narratora. Pytanie "Co się z tobą stało, że jesteś bardziej dziewczęca niż dziewczyny?" brzmi niemal osądzająco, jakby ta tożsamość była wynikiem jakiegoś zdarzenia, a nie wrodzoną cechą. Jest to jednak również komplement, świadczący o tym, że osoba ta doskonale "przechodzi" za dziewczynę.

Najbardziej mroczna część utworu pojawia się w strofie: „Let's chronicle / The dark side of the life / Did you ever keep the date / With the steel side of the knife”. Te wersy są szczególnie niepokojące i mogą odnosić się do trudności, niebezpieczeństw, a nawet samookaleczeń czy myśli samobójczych, z jakimi mogą się zmagać osoby łamiące normy płciowe. Jest to sugestia głębokiego cierpienia i "ciemnej strony życia", ukrytej za pięknym, lecz być może kruchym, wizerunkiem.

Ostatnia zwrotka: „Doesn't matter to me / Which side of the line / You happen to be / At any given time” wydaje się być deklaracją akceptacji. Na pierwszy rzut oka, może to być wyraz obojętności na płeć biologiczną czy tożsamość płciową osoby, a jedynie skupienie na osobie samej w sobie. Jednak niektórzy interpretatorzy sugerują, że po tak intensywnej ciekawości, nagła "nonszalancja" narratora może brzmieć niemal obraźliwie, sugerując, że dla narratora tożsamość płciowa tej osoby jest czymś zmiennym i niepoważnym. Inna interpretacja może postrzegać to jako rozwinięcie akceptacji po początkowej fascynacji i dociekliwości, świadomej rezygnacji z potrzeby kategoryzowania.

"As Girls Go" to utwór z 1992 roku, wydany w czasach, gdy dyskusja o tożsamościach płciowych nie była tak powszechna ani rozwinięta jak dziś. Mimo to, piosenka Suzanne Vegi rezonowała i nadal rezonuje z osobami doświadczającymi dysforii płciowej. Jedna z osób wspomniała, że piosenka pomogła jej, jako 13-latce z dysforią płciową, poczuć się "zrozumianą", choć wtedy nie miała jeszcze słownictwa na opisanie swoich uczuć. Suzanne Vega, często chwalona za swoją wrażliwość i umiejętność opowiadania historii, stworzyła piosenkę, która choć pełna początkowej dociekliwości, ostatecznie otwiera przestrzeń na refleksję o płynności tożsamości i złożoności ludzkiej egzystencji, pozostawiając słuchacza z pytaniem o to, co naprawdę kryje się "za kurtyną" czyjejś istoty.