Interpretacja Dziś nadzieja rodzi się - Ryszard Rynkowski

Utwór Ryszarda Rynkowskiego pt. "Dziś nadzieja rodzi się" to poruszająca pastorałka, która, choć wpisuje się w bożonarodzeniowy klimat, wykracza poza ramy tradycyjnej kolędy, stając się uniwersalnym hymnem o przemianie, pojednaniu i odradzającej się wierze w człowieka. Piosenka, wydana na albumie o tym samym tytule w 1995 roku (choć niektóre źródła wskazują też 1996), z muzyką skomponowaną przez samego Rynkowskiego i tekstem autorstwa Jacka Cygana, stanowi jeden z najbardziej rozpoznawalnych współczesnych świątecznych utworów w Polsce.

Tekst rozpoczyna się od refleksyjnego pytania: "Jaki smak ma teraz śnieg. Smak opłatka czy smak łez?". Ta linia od razu wprowadza słuchacza w dwoisty nastrój świąt – z jednej strony to czas radości, symbolizowany przez opłatek i biel śniegu, z drugiej zaś okres, w którym ujawnia się smutek, żal i tęsknota. Biel staje się tu metaforą oczyszczenia, zdolną wchłonąć ból, ale i przyjąć nadzieje oraz życzenia na przyszłość: "Tyle żalu wchłonie biel. Tyle życzeń przyjmie biel."

Kolejne strofy malują obraz transformacji, jaka dokonuje się w ludzkich sercach pod wpływem magii Bożego Narodzenia. "Wraca ludziom ludzki głos, Kiedy gwiazdka niebo tnie," – ten fragment sugeruje powrót do pierwotnych wartości, empatii i zdolności do porozumienia. Blask pierwszej gwiazdki, tradycyjnie symbolizujący narodziny Jezusa, staje się bodźcem do odrodzenia dobra. Moc, która "truchleje" w sercach, to symbol zła, nienawiści czy obojętności, które ustępują miejsca nowo narodzonej nadziei.

„Ci, co mają zimny wzrok, Nienawidzą się dziś mniej, Ci, co miłość niosą to Po raz pierwszy widzą cel.” te wersy podkreślają cud pojednania. Nawet ci najbardziej zatwardziali, z "zimnym wzrokiem", doznają ulgi i łagodności. Miłość, która w zwykłe dni może wydawać się pozbawiona sensu, w tym szczególnym czasie odnajduje swój cel i moc sprawczą. Uniwersalny charakter utworu akcentowany jest w słowach o "zwyczajnych, tak jak my, Co w szarościach topią dzień". To właśnie dla nich, dla ludzi codzienności, świąteczna iskra przynosi przełomową myśl: "Myślą - jednak warto żyć, Dziś nadzieja rodzi się." To potężne przesłanie, które w prosty sposób wyraża sens świąt – to czas, gdy każdy może odnaleźć sens i motywację do dalszego życia, niezależnie od codziennych trudności.

Szczególnie barwne i pełne symboliki są strofy trzecie. "W każdym domu dziś Betlejem, pierwsza gwiazdka w oczach lśni, Darów tyle, jakby Trzej Królowie pomylili drzwi...". Tutaj Rynkowski i Cygan wplatają elementy ewangeliczne w kontekst współczesny, czyniąc każde domostwo świętym miejscem narodzin. Obfitość darów, większa niż ta niesiona przez mędrców ze Wschodu, symbolizuje hojność, ale być może też przesyt materialny, który jednak w połączeniu z duchem świąt zyskuje głębszy wymiar. Wyjątkowo intrygujące jest nawiązanie do postaci Heroda: "Sąsiad Herod pod obrusem /dziś/ pełno siana ma, Zło uchodzi przed Jezusem, znowu miłość mieszka w nas.". "Sąsiad Herod" to symbol codziennego zła, zazdrości, intryg, które sąsiadują z nami na co dzień. Jednak w obliczu przyjścia Jezusa, nawet te negatywne siły ulegają transformacji lub odchodzą w cień, ustępując miejsca miłości. To metafora, że dobroć i miłosierdzie mogą zwyciężyć nawet w najmniej spodziewanych miejscach i sercach.

Finał utworu umacnia ten optymistyczny obraz: "Stanął anioł pośród nas, Kolędować z nami chce, Dziś się zaczął liczyć czas, Dziś nadzieja rodzi się.". Obecność anioła symbolizuje boskie błogosławieństwo i bliskość sacrum. "Dziś się zaczął liczyć czas" może oznaczać nowy początek, punkt zwrotny, w którym ludzkość zyskuje szansę na lepszą przyszłość. Podmiot liryczny, który "chodzi z szopką tyle lat, Ale dzisiaj jakby lżej", wyraża ulgę i odnowioną radość z tradycji, wskazując na to, że prawdziwy sens świąt tkwi w odczuciu wewnętrznego pokoju i otrzymaniu daru – daru nadziei, który jest uniwersalny i dostępny dla każdego.

Chociaż konkretne wywiady Ryszarda Rynkowskiego na temat genezy tej piosenki są trudne do odnalezienia, wiadomo, że jego twórczość charakteryzuje się głęboką emocjonalnością i często dotyka tematów związanych z nadzieją, miłością i przemijaniem. "Dziś nadzieja rodzi się" idealnie wpisuje się w ten nurt, oferując słuchaczom nie tylko piękną melodię, ale i przesłanie pocieszenia oraz wiary w lepsze jutro. Utwór ten, będący częścią albumu zawierającego także tradycyjne polskie kolędy, stał się współczesną klasyką, która co roku przypomina o tym, że Boże Narodzenie to nie tylko święto religijne, ale przede wszystkim czas, w którym w ludzkich sercach, pomimo wszelkich trudności, rzeczywiście "nadzieja rodzi się".