Interpretacja Pretty woman - Roy Orbison

„Pretty Woman” Roya Orbisona to utwór, który z pozoru wydaje się prostą rockandrollową opowieścią o zauroczeniu, lecz kryje w sobie złożoność emocjonalną i intrygującą historię powstania. Piosenka, wydana w sierpniu 1964 roku, szybko stała się fenomenem, spędzając trzy tygodnie na szczycie list przebojów w USA i Wielkiej Brytanii oraz sprzedając siedem milionów egzemplarzy, stając się jednym z najbardziej rozpoznawalnych utworów Orbisona.

Narracja utworu rozpoczyna się od nagłego, wręcz oszałamiającego widoku pięknej kobiety idącej ulicą: „Pretty woman, walkin' down the street”. Podmiot liryczny jest nią absolutnie urzeczony, co wyraża w bezpośredni, niemal naiwny sposób. Już w pierwszej zwrotce pojawia się charakterystyczna dla Orbisona przesada: „I don't believe you, you're not the truth / No one could look as good as you”. To hiperboliczne stwierdzenie podkreśla niewiarę w realność tak doskonałego piękna, wprowadzając element fantazji. Tuż po tym, niespodziewanie, pojawia się wykrzyknienie „Mercy!”, które, jak ujawnił współautor Bill Dees, było jego regularnym powiedzonkiem na widok atrakcyjnej kobiety i zostało zaimprowizowane na miejscu, gdy Orbison szukał słowa do wstawienia w tym miejscu piosenki.

Początkowy, wręcz uderzający riff gitarowy, zagrany przez Billy'ego Sanforda, stanowi ikoniczny element utworu, natychmiastowo wpadający w ucho i symbolizujący rytm kroków kobiety. Co ciekawe, ten otwierający motyw, wraz z agresywnymi bębnami i tekstem, był początkowo uznawany za „lubieżny” i zbyt prowokacyjny, co świadczy o ówczesnych, bardziej konserwatywnych normach obyczajowych.

W kolejnych zwrotkach narrator próbuje nawiązać kontakt, wzywając kobietę do zatrzymania się, porozmawiania, uśmiechnięcia się: „Pretty woman, stop awhile. / Pretty woman, talk awhile / Pretty woman, give your smile to me”. Widzimy w nim narastającą desperację, która przechodzi od podziwu do niemal błagalnej prośby o uwagę. Pytanie „Are you lonely just like me?” dodaje warstwę wrażliwości, sugerując, że podmiot liryczny szuka nie tylko piękna, ale i bratniej duszy. W tej części piosenki Roy Orbison demonstruje swoją charakterystyczną dla siebie ekspresję wokalną, przechodząc od niskich tonów do przeszywającego falsetu, co nadaje utworowi operowy wręcz dramatyzm.

Piosenka została napisana w niezwykle szybkim tempie, w zaledwie około 40 minut. Powstała w domu Orbisona, kiedy jego żona, Claudette, wychodziła na zakupy. Gdy Roy zapytał ją, czy potrzebuje pieniędzy, współautor Bill Dees rzucił: „Ładna kobieta nigdy nie potrzebuje pieniędzy”, co stało się inspiracją do napisania utworu. Dees uderzał dłonią w stół, naśladując rytm kobiecych obcasów, podczas gdy Orbison śpiewał.

Kulminacja emocjonalna następuje, gdy narrator, po nieudanych próbach zwrócenia uwagi, z rezygnacją stwierdza: „If that's the way it must be, O.K. / I guess I'll go on home. It's late.” Jednak to właśnie w tym momencie, gdy cała nadzieja wydaje się stracona, następuje niespodziewany zwrot akcji: „But wait! What do I see? / Is she walking back to me? / Yeah, she's walking back to me”. To radosne zaskoczenie, wyrażone rosnącą intensywnością wokalu, zmienia całą wymowę utworu z melancholijnego poddania się w triumfalny happy end. Sam Orbison opisał piosenkę jako „mini-epos”, gdzie mężczyzna początkowo jest „prawdziwym macho, próbującym ją poderwać, potem stara się stonować, a następnie staje się bardziej wrażliwy, ale nic nie działa, więc się poddaje. Potem ona decyduje się dać złapać”. Ta niezwykła struktura utworu, odbiegająca od typowego układu zwrotka-refren, jest charakterystyczna dla Orbisona, który często budował dramatyzm, tworząc własne formy narracyjne.

Warto również wspomnieć, że oryginalny tekst, „come with me baby”, został uznany za zbyt ryzykowny i zmieniony na „come to me baby” w wersji singlowej. Piosenka, nagrana 1 sierpnia 1964 roku w Fred Foster Sound Studio w Nashville, z udziałem zespołu wybitnych muzyków sesyjnych, takich jak Billy Sanford na gitarze, Floyd Cramer na pianinie czy Boots Randolph na saksofonie, zyskała status ponadczasowego klasyka. Jej trwałe miejsce w kulturze potwierdza nie tylko obecność w Grammy Hall of Fame i National Recording Registry, ale także wykorzystanie jako tytułowego utworu w popularnym filmie z 1990 roku o tym samym tytule, co wprowadziło muzykę Orbisona nowym pokoleniom. Mimo osobistych tragedii, które naznaczyły życie Orbisona, takich jak późniejsza tragiczna śmierć Claudette w wypadku motocyklowym, „Pretty Woman” pozostaje radosnym, energetycznym hymnem o urokach podziwiania piękna i nieoczekiwanej wzajemności.