Piosenka „By The Way” zespołu Red Hot Chili Peppers, będąca utworem tytułowym i pierwszym singlem z albumu wydanego 9 lipca 2002 roku, to złożone dzieło, które odzwierciedla zarówno osobiste przemyślenia Anthony’ego Kiedisa, jak i szersze obserwacje otaczającego świata. Tekst, pełen szybkostrzelnych fraz i pozornie niepowiązanych obrazów, skrywa głębokie emocje związane z oczekiwaniem, tęsknotą, rozczarowaniem i poszukiwaniem autentycznego połączenia w zgiełku współczesnego życia.

Centralnym motywem utworu jest powtarzające się „Standing in line / To see the show tonight / And there's a light on / Heavy glow”. Ten obraz sugeruje stan oczekiwania, zarówno w sensie dosłownym – czekania na koncert – jak i metaforycznym – czekania na coś istotnego w życiu, na spełnienie. Towarzyszy mu uczucie nadziei, symbolizowane przez „heavy glow” (intensywny blask) szyldu nad wejściem. Jednak ten blask może być również zwodniczy, wskazując na powierzchowność i komercjalizację.

Niezwykle ważną postacią w tekście jest „Dani the girl”, która „Is singing songs to me”. Jak wyjaśnił Anthony Kiedis w wywiadzie wideo opublikowanym w lutym 2021 roku, Dani to postać kompozytowa, reprezentująca wszystkie kobiety, z którymi miał relacje w swoim życiu. Po raz pierwszy pojawiła się (choć bezimiennie) w utworze „Californication” z 1999 roku, a później stała się główną bohaterką piosenki „Dani California” z albumu „Stadium Arcadium” wydanego w 2006 roku. Kiedis przyznał, że początkowo nie zdawał sobie sprawy, iż pisze o tej samej dziewczynie, ale później postać Dani „objawiła się” mu jako rozwijająca się persona. W „By The Way” Dani staje się uosobieniem pragnienia bliskości i indywidualnego kontaktu w publicznej przestrzeni, pod „marquee” (szyldem kinowym/teatralnym), który w zależności od kontekstu lirycznego zmienia się z „overload” i „oversold” na „Of her soul”. Ta ewolucja sugeruje przejście od zewnętrznego zgiełku i nadmiaru bodźców do głębszego, wewnętrznego połączenia.

Tekst piosenki jest również mozaiką krótkich, ostrych fraz, takich jak „Steak knife card shark / Con job boot cut”, „Dog town blood bath / Rib cage soft tail” czy „Black jack dope dick / Pawn shop quick pick”. Te słowa, często chaotyczne i enigmatyczne, odzwierciedlają charakterystyczny styl Kiedisa, który, jak sam przyznał w wywiadzie dla Apple Music w marcu 2022 roku, kocha abstrakcyjne pisanie tekstów, aby znaleźć nowe sposoby wyrażania się, które nie są przewidywalne. Wiele z tych wyrażeń można interpretować jako migawki z życia ulicznego Los Angeles, odniesienia do kultury skate’owej (np. „Dog town”, co jest pseudonimem dzielnicy Ocean Park w Santa Monica, słynącej z bycia kolebką współczesnego skateboardingu) czy też do mroczniejszych aspektów uzależnień i przestępczości, które były częścią historii zespołu. Linie takie jak „Song bird, main line” bywają interpretowane jako odniesienia do wcześniejszych utworów o narkotykach, np. „Scar Tissue”, gdzie „main line” mogło oznaczać wstrzyknięcie heroiny.

W refrenie pojawia się również linia „By the way I tried to say / I'd be there, waiting for”, która według interpretacji w Extra Chill, może odnosić się do przypomnienia komuś, byłemu kochankowi, że obiecało się być dla niego. Ta próba komunikacji, często spóźniona lub niedosłyszana, podkreśla poczucie niezrealizowanych obietnic i tęsknoty. Emocje te kumulują się w powtarzającej się frazie „Ooh, ah, guess you never meant it”, która wyraża głębokie rozczarowanie i niewiarę w czyjeś intencje, dodając warstwę melancholii do energetycznego funkowo-rockowego brzmienia utworu.

Album „By The Way”, którego premiera odbyła się 9 lipca 2002 roku, wyprodukował Rick Rubin. Zespół Red Hot Chili Peppers nagrał ponad 30 utworów na ten album, z czego 16 znalazło się w finalnym wydaniu. Anthony Kiedis w wywiadzie dla Rolling Stone wspominał, że tekst do „By The Way” powstał po atakach z 11 września, kiedy on i John Frusciante zrozumieli, że w świecie istnieje więcej piękna niż negatywności.

Tekst utworu „By The Way” jest więc barwną, emocjonalną mozaiką – od szybkiego, niemal rapowego stylu Anthony’ego Kiedisa, przepełnionego skojarzeniami i refleksjami na temat życia w Los Angeles, po melancholijne i osobiste wyznania. To piosenka o szukaniu sensu i prawdziwego kontaktu w świecie pełnym rozproszeń, obietnic i rozczarowań, gdzie osobiste doświadczenia przeplatają się z szerszymi komentarzami społecznymi.