Interpretacja Oszukać przeznaczenie - Pyskaty

"Oszukać przeznaczenie", utwór Pyskatego, pochodzi z jego debiutanckiego solowego albumu "Pysk w pysk", który ukazał się 9 października 2009 roku nakładem Aptaun Records. Jest to kompozycja, w której artysta, znany z głębokiej introspekcji i surowego języka, porusza tematykę ludzkiego losu, przypadkowości i nieuchronności zdarzeń. Utwór nie jest prostą opowieścią, lecz mozaiką trzech osobnych historii, które łączy wspólny mianownik – walka z przeznaczeniem i jej tragiczne konsekwencje. Muzykę do utworu stworzyły Złote Twarze, a słowa napisał Pyskaty, czyli Przemysław Chojnacki.

Pierwsza zwrotka wprowadza słuchacza w świat młodej kobiety naznaczonej trudną przeszłością. „Miała 7 lat i blizny dzięki matce, raj” – ten mocny, uderzający wers od razu wskazuje na traumę z dzieciństwa, która rzutuje na jej dorosłe życie. Bezsenność, walka z Morfeuszem za pomocą „7 kawy”, symbolizuje nieustanną ucieczkę przed dręczącymi wspomnieniami. Jest to próba kontroli nad własnym umysłem, by zapomnieć to, co „ciężko”. Niespodziewanie pojawia się iskra nadziei w postaci spotkania mężczyzny. Jedno spojrzenie, jeden gest i kobieta jest przekonana, że „on jest jej przeznaczeniem”. To poczucie nagłej, silnej więzi, która ma szansę odmienić jej życie. Jednakże, w momencie, gdy mężczyzna zbliża się do niej, paraliżujący strach uniemożliwia jej reakcję, a los interweniuje w sposób brutalny i ostateczny: „jakiś wóz strzaskał jego czaszkę o bruk”. Pyskaty w tej historii podkreśla, że nawet najbardziej intensywne uczucie przeznaczenia nie jest gwarancją szczęścia, a wręcz przeciwnie – może ironicznie prowadzić do jeszcze większej tragedii. To gorzka refleksja nad ulotnością nadziei i bezwzględnością fatum.

Druga opowieść koncentruje się na mężczyźnie, który czuje się wyobcowany w zgiełku miasta. „Nigdy nie lubił jeździć metrem, te oczy mętne” – te słowa malują obraz samotności i poczucia bycia „intruzem” w świecie, gdzie wszyscy „gonią owczym pędem”. Pragnie iść przez życie „własnym tempem”, unikać tłumu i konformizmu. W dniu, w którym spóźnia się do pracy, decyduje się na autobus zamiast metra, sfrustrowany awarią i opóźnieniem. Ta pozornie błaha decyzja okazuje się być jego ratunkiem. Następnego dnia dowiaduje się z prasy o tragedii w metrze: „uszkodzony pociąg wypadł z trasy, sześć ofiar, on miał być siódmy”. W tym przypadku, oszukać przeznaczenie zdaje się powodzić. Mężczyzna czuje, „jakby uciekł z trumny”. Ten fragment utworu stawia pytanie o to, czy uniknięcie jednej, śmiertelnej pułapki losu, faktycznie oznacza zwycięstwo nad przeznaczeniem, czy jedynie jego odroczenie. Czy przypadkowy wybór, motywowany irytacją, może rzeczywiście zmienić bieg zdarzeń zaplanowanych przez siły wyższe? Artysta pozostawia tę kwestię otwartą.

W trzeciej zwrotce Pyskaty kontynuuje eksplorację tematu zmagania się z losem, ponownie wprowadzając postać kobiety, której przeszłość naznaczona jest bólem („robiła sobie bransoletki nożem”), co sugeruje, że może to być ta sama bohaterka z pierwszej zwrotki, lub postać nosząca podobne piętno. Jej modlitwa: „Boże, proszę, nie każ mi tak skończyć”, jest wyrazem desperackiej walki o lepsze jutro. Obserwuje swojego partnera, który „zaczął pić sporo”, i mimo nałogu, woli „to, niż żyć solo i gnić”. To smutna konstatacja, że samotność jest dla niej gorsza niż życie w toksycznym związku. „Minął siódmy miesiąc ich związku”, co może symbolizować kryzys lub punkt kulminacyjny. Kulminacją tej historii jest katastrofa lotnicza, w której oboje giną. W obliczu nieuchronnej śmierci, gdy „kadłub pękł na pół jak arbuz”, pojawia się gorzka refleksja: „Pomyślała, że nie znali się nim wpadli w śmierci ręce”. To tragiczne zakończenie kwestionuje głębię ich relacji w świetle nadchodzącej zagłady i podkreśla, że nawet próba ucieczki od samotności kończy się w ramionach śmierci. Ostatnie wersy „On nie pytał skąd te blizny, czemu je zasłania swetrem / A ona czemu on nigdy nie chciał jeździć metrem” tworzą klamrę kompozycyjną, sugerującą, że być może te dwie osoby z drugiej i trzeciej historii to ta sama para, a ich brak zrozumienia, brak zadania tych podstawowych pytań o wzajemne traumy i obawy, przyczynił się do ich ostatecznego upadku lub po prostu pokazuje, jak blisko byli siebie, nie wiedząc o swoich lękach.

W utworze "Oszukać przeznaczenie" znaczącą rolę odgrywa powtarzająca się cyfra siedem. Pojawia się ona w różnych kontekstach: wiek bohaterki, liczba wypitych kaw, liczba miesięcy w związku, liczba ofiar katastrofy metra, czy nawet siódmy zamawiany drink. W kulturze siódemka jest często liczbą magiczną, symbolizującą doskonałość, kompletność, duchowość, ale bywa też kojarzona z pechem lub przełomowymi momentami. W interpretacji Pyskatego, siódemka może podkreślać punkty zwrotne w życiu bohaterów, momenty, w których ich losy zderzają się z nieuchronnym. Może to być sposób na zaakcentowanie, że pewne zdarzenia są z góry ustalone, a siła przeznaczenia manifestuje się w konkretnych, symbolicznych punktach.

Pyskaty poprzez ten utwór, będący częścią albumu wydanego w 2009 roku, nie daje łatwych odpowiedzi, a raczej prowokuje do głębokiej refleksji nad naturą ludzkiego istnienia. W wywiadach, na przykład tym opublikowanym w książce "To nie jest hip-hop. Rozmowy V", artysta często podkreśla wagę autentyczności i osobistego doświadczenia w swojej twórczości, co odzwierciedla się w szczerym i często brutalnym obrazie rzeczywistości przedstawionym w jego tekstach. "Oszukać przeznaczenie" to utwór pesymistyczny, ale jednocześnie niezwykle szczery, który zmusza do zastanowienia się, ile kontroli mamy nad własnym życiem i czy naprawdę można uciec przed tym, co pisane jest nam w gwiazdach. Jest to hip-hopowa ballada o kruchości życia i potędze niewytłumaczalnych sił, które kształtują ludzkie losy.