Interpretacja Gyöngyhajú lány - Omega

„Gyöngyhajú lány”, czyli „Dziewczyna o perłowych włosach”, to bez wątpienia jeden z najbardziej ikonicznych utworów w historii węgierskiego rocka, stworzony przez legendarną grupę Omega. Ta ballada rockowa, wydana w 1970 roku na singlu promującym album „10000 lépés”, jest dziełem kompozytora Gábora Pressera i autorki tekstu Anny Adamis, zaśpiewana przez niezapomnianego Jánosa Kóbora. Jej urok tkwi w tajemniczym, niemal baśniowym klimacie, który przez lata porywał słuchaczy na całym świecie.

Tekst piosenki rozpoczyna się od wizji zmęczonego słońca, które zasnęło „na łonie głębokiego, zielonego jeziora”. Ludzie pogrążeni w ciemności odczuwali ból, aż nagle pojawiła się ona – dziewczyna o perłowych włosach, która „zlitowała się” i zstąpiła między nich. Ten poetycki obraz natychmiast wprowadza słuchacza w świat mitu, gdzie bohaterka jawi się jako zbawicielka, bogini światła i nadziei, przywracająca harmonię i kolory światu. Refren, z powtarzanym pytaniem „Álmodtam, vagy igaz talán” (Śniłem, czy może to prawda), podkreśla eteryczną, oniryczną naturę tego wydarzenia, pozostawiając słuchacza z wrażeniem, że obcuje z czymś na granicy rzeczywistości i snu.

Wraz z nadejściem świtu dziewczyna udaje się w powrotną drogę, „za niebieskie góry, między kwiaty”. Motyw „małego niebieskiego słonia” opowiadającego historie oraz „światła śpiącego w jej pięknych perłowych włosach” pogłębia poczucie niezwykłości i magicznej aury otaczającej postać. Jest ona siłą natury, źródłem inspiracji i ukojenia. Kolejne zwrotki wspominają, że jej „perłowe włosy od dawna sięgnęły głęboko w morze”, co symbolizuje jej wieczną obecność i wszechogarniający wpływ na świat – jest jak niewidzialna nić łącząca wszystkie elementy istnienia.

Piosenka nabiera szczególnie wzruszającego wymiaru w momencie, gdy podmiot liryczny zwraca się do słuchacza: „Kiedy bardzo jesteś sam, spadnie do Ciebie mała gwiazda, niechże Cię prowadzą śnieżnobiałe perły, jak dobrego wędrowca białe kamienie”. Dziewczyna o perłowych włosach staje się przewodniczką, symbolizującą nadzieję i pocieszenie w najtrudniejszych chwilach samotności. Perły, które początkowo zdobiły jej włosy, teraz stają się metaforą wskazówek i drogowskazów. Ostatnie wersy, wzywające do jej przebudzenia i sugerujące, że „czeka na nas (mnie) za swoimi perłami, pomiędzy niebem a ziemią”, nadają utworowi wymiar osobistego zaproszenia do odnalezienia wewnętrznego spokoju i światła.

Historia powstania „Gyöngyhajú lány” jest równie fascynująca jak sam utwór. Zespół Omega, tworząc materiał na album „10000 lépés”, uznał, że brakuje im wolniejszej, nastrojowej ballady. Według menedżera Andrása Trunkosa, melodia narodziła się w wyniku improwizacji muzyków, a początkowo utwór nosił tytuł „Egyszer majd visszajövünk” (Kiedyś wrócimy). To Gábor Presser miał wpaść na określenie „gyöngyhajú lány”, a Anna Adamis dokończyła do niego tekst, tworząc poezję pełną niedopowiedzeń i metaforyki.

Uniwersalne przesłanie piosenki i jej melancholijny klimat sprawiły, że „Gyöngyhajú lány” szybko zyskała ogromną popularność nie tylko na Węgrzech, ale i w wielu krajach bloku wschodniego, a także w Europie Zachodniej. Stanowiła dla wielu „ucieczkę w świat marzeń i nostalgii, stanowiąc przeciwwagę dla szarej codzienności realnego socjalizmu”. Co więcej, utwór ten zdobył uznanie samego Johna Lennona, który miał określić go jako jedną z najpiękniejszych ballad, jakie kiedykolwiek słyszał.

Jej melodia stała się inspiracją dla wielu artystów. Jednym z najbardziej znanych jest cover niemieckiej grupy Scorpions, która w 1995 roku nagrała własną wersję pod tytułem „White Dove” (Biała Gołębica). Co ciekawe, Scorpionsi usłyszeli „Gyöngyhajú lány” na jubileuszowym koncercie Omegi w 1994 roku i poprosili o zgodę na wykorzystanie melodii. Zyski ze sprzedaży singla „White Dove” zostały przekazane na cele charytatywne, wspierając uchodźców z Rwandy. Fragment utworu został również samplowany przez amerykańskiego rapera Kanye Westa w jego piosence „New Slaves” z 2013 roku. W Polsce utwór doczekał się wielu interpretacji, m.in. autorstwa zespołu Kult, Janusza Radka czy Zakopower.

„Gyöngyhajú lány” pozostaje ponadczasowym utworem, którego siła tkwi w zdolności do poruszania najgłębszych strun ludzkiej duszy. Jej opowieść o nadziei, świetle i przewodnictwie w mroku jest uniwersalna i wciąż aktualna. Nawet po odejściu kluczowych członków zespołu, takich jak László Benkő, Tamás Mihály i János Kóbor, którzy zmarli w ostatnich latach, ich perlistowłosa dziewczyna nadal żyje w sercach słuchaczy, przypominając o pięknie i tajemnicy, które potrafią przezwyciężyć ciemność.