Interpretacja Maria Me ta Kitrina - Nana Mouskouri

Piosenka „Maria Me ta Kitrina” w wykonaniu Nany Mouskouri to utwór, który z pozoru wydaje się być lekki i zabawny, lecz w istocie dotyka tematu miłości, pożądania i dylematów moralnych. Tekst opowiada o Marii, „tej w żółtym” (lub „z żółtymi elementami”, co mogłoby odnosić się do biżuterii, butów, czy ozdób na ubraniu), która zostaje postawiona przed pytaniem o to, kogo kocha bardziej: męża czy sąsiada. Utwór ten, choć często śpiewany z uśmiechem, porusza dość poważną kwestię niewierności, jednak czyni to w sposób, który przez lata stał się pretekstem do żartów i humorystycznych odniesień w greckich mediach.

"Maria Me ta Kitrina" to popularna piosenka z gatunku laiko (λαικό), która wywodzi się z greckiej muzyki ludowej (dimotika). Choć wiele źródeł określa ją jako „piosenkę tradycyjną”, co oznacza, że jej pierwotny twórca jest nieznany ze względu na wiek utworu, wczesne lata 70. przyniosły jej nowe życie. To właśnie wtedy Vasilis Dimitriou dokonał remiksu i ponownego wydania utworu, nadając mu bardziej współczesne, laiko brzmienie. Wielu przypisuje mu autorstwo tekstu i muzyki do tej zmodernizowanej wersji. Jedną z pierwszych artystek, która zaśpiewała tę unowocześnioną wersję, była Dimitra Galani w 1971 lub 1972 roku. Od tego czasu piosenka była wykonywana przez wielu artystów, w tym przez samą Nanę Mouskouri, a także Haris Alexiou.

W sercu piosenki leży proste, lecz odważne wyznanie Marii: „Ton antra mou ton agapo, Ton gitona kalitera” – „Kocham mojego męża, ale sąsiada kocham bardziej”. To zdanie, powtarzane kilkukrotnie, staje się osią utworu, ukazując wewnętrzny konflikt i jednocześnie bezkompromisowe określenie się bohaterki. Nie ma tu miejsca na subtelność czy ukryte znaczenia; Maria otwarcie wyraża swoje preferencje, co w konserwatywnych czasach, w których piosenka zyskała popularność, było nieco skandaliczne, choć jednocześnie zabawne. Interpretacja „żółtego” w tytule również bywa różna – od koloru sukni, symbolizującego radość i słońce, po bardziej złowieszcze odcienie zazdrości czy zdrady.

Najbardziej symboliczną i uderzającą częścią tekstu jest fragment: „Na ginei o antras marmaro, Ki'o gitonas trianfilo, Yia na pato sto marmaro, Na kobo to triantafilo” – „Niech mąż zamieni się w marmur, a sąsiad w różę. Bym mogła stąpać po marmurze, by zerwać różę”. Ten poetycki obraz jest kwintesencją pragnienia wolności i spełnienia poza narzuconymi ramami. Mąż, zamieniony w marmur, staje się zimnym, martwym, nieruchomym ciężarem – symbolem małżeństwa bez miłości, obowiązku, który staje się przeszkodą. Sąsiad natomiast, jako róża, reprezentuje wszystko, co piękne, świeże, pociągające i pełne życia – prawdziwe uczucie i namiętność. Akt stąpania po marmurze, aby dosięgnąć i zerwać różę, jest śmiałym wyrazem determinacji Marii do przekroczenia barier, ignorowania konwencji i osiągnięcia szczęścia, nawet kosztem porzucenia dotychczasowego życia. Jest to gest, który podkreśla jej niezależność i siłę, jaką wykazuje w obliczu społecznych oczekiwań. Nana Mouskouri, znana na całym świecie grecka piosenkarka, która przez lata wydała około 450 albumów w trzynastu językach, wniosła swój unikalny styl do tej piosenki. Choć wiele jej utworów to melancholijne ballady czy utwory o głębszym przesłaniu, jej wykonanie „Maria Me ta Kitrina” charakteryzuje się często lekkością i pewną dozą humoru, co idealnie pasuje do ironicznego wydźwięku tekstu. Mouskouri często wykonywała tę piosenkę na żywo, na przykład w 1974 roku na koncercie w Royal Albert Hall, co świadczy o jej popularności i tym, że wpisała się w jej repertuar, obok takich hitów jak „The White Rose of Athens”.

Mimo że Nana Mouskouri jest artystką o niezwykle bogatej karierze i szerokim spektrum zainteresowań, od jazzu po politykę (była posłem do Parlamentu Europejskiego w latach 1994-1999), „Maria Me ta Kitrina” pozostaje przykładem tego, jak prosta, ludowa piosenka może przetrwać dekady, adaptować się do nowych stylów i wciąż poruszać słuchaczy. Utwór, w swojej pozornie beztroskiej formie, wciąż prowokuje do refleksji nad naturą miłości, wyboru i konsekwencji podążania za pragnieniami serca, nawet jeśli oznacza to burzenie utartych schematów. To właśnie połączenie ludowej prostoty z głębokim, uniwersalnym tematem i kunsztem wykonawczym Nany Mouskouri sprawia, że „Maria Me ta Kitrina” pozostaje tak chwytliwa i pamiętna, a jej słowa wciąż rezonują z publicznością, stając się często ironicznym mottem w odniesieniu do romansów i związków.