Piosenka „Pod prąd” autorstwa KSU, tytułowy utwór z debiutanckiego albumu zespołu wydanego w 1988 roku, stanowi jeden z najważniejszych manifestów polskiego punk rocka. Zespół KSU, założony w Ustrzykach Dolnych w 1977 roku, jest uznawany za pioniera tego gatunku w Polsce i od początku swojego istnienia symbolizował bunt przeciwko systemowi. Tekst utworu, napisany w większości przez Macieja Augustyna (brata ówczesnego wokalisty Bogdana „Bohuna” Augustyna), genialnie posłużył się językiem ezopowym, aby ominąć komunistyczną cenzurę, co było powszechną praktyką artystów w tamtych czasach.

Pierwsze strofy utworu wydają się być cyniczną, wręcz szyderczą instrukcją konformizmu, skierowaną do jednostki, która ośmieliłaby się myśleć samodzielnie: „Nie próbuj nigdy iść pod prąd / Nie próbuj nigdy szukać przyczyn / Z szeregu nie wyłamuj się / Bo jesteś niczym, niczym”. Te słowa, powtarzane z bezwzględną logiką systemu, mają na celu stłamszenie wszelkiej indywidualności i buntu. Podkreślają, że „Jednostka wszakże zerem jest / Ty również, jesteś niczym”, dehumanizując człowieka i sprowadzając go do roli trybika w machinie państwa. Zwrotka „Nie po to urodziłeś się / By z góry patrzeć na tłum szary / Jesteś niewielkim elementem / Z numerem w aktach zapisanym” dodatkowo wzmacnia ten obraz, ukazując państwo jako wszechobecną siłę, która kontroluje losy każdego obywatela, pozbawiając go własnej tożsamości i celu życia poza narzuconym schematem.

Dalsza część utworu kontynuuje tę pozornie posłuszną narrację, ostrzegając przed wszelkimi próbami niezależności: „Nie próbuj nigdy iść pod wiatr / Wiatr zawsze głupcom wieje w oczy / Wśród tłumu ukryj swoją twarz / Bo wyżej dupy nie podskoczysz”. Metafory te, choć dosadne, doskonale oddają poczucie beznadziejności i niemożności zmiany, jakie system chciał zaszczepić w społeczeństwie. Próba buntu jest przedstawiana jako akt skazany na porażkę, prowadzący do unicestwienia: „Nie próbuj głową walić w mur / Bo tylko włosy swe okrwawisz / Jak balon czaszka pęknie Twa / I ślad po Tobie nie zostanie”. Jest to przestroga przed daremnością walki z potężną, opresyjną siłą, której jednostka nie jest w stanie się przeciwstawić.

Jednakże, cała prawdziwa siła i wymowa piosenki tkwi w jej refrenie. Po serii pozornie pokornych instrukcji, nagle pojawia się gromki, imperatywny okrzyk: „Idź pod prąd!”. Ten zwrot, powtórzony czterokrotnie po pierwszej części i ośmiokrotnie po drugiej, stanowi klucz do interpretacji całego tekstu. Jest to antyporadnik, a pozornie konformistyczne strofy to nic innego jak wyśmiewanie systemu i jego prób kontroli. Refren, będący wołaniem do buntu, staje się zaprzeczeniem wszystkiego, co zostało powiedziane wcześniej. To esencja punkowej ideologii KSU – mimo wszelkich ostrzeżeń i perspektywy niepowodzenia, prawdziwa wolność leży w niezgodzie i podążaniu własną drogą, wbrew obowiązującym normom i oczekiwaniom władzy.

KSU powstało w czasach, gdy Polska znajdowała się za Żelazną Kurtyną, a muzyka punk rockowa była dla młodzieży formą wyrazu buntu i niezgody na otaczającą rzeczywistość. Zespół inspirował się zachodnimi kapelami takimi jak Sex Pistols, Wire, UK Subs czy The Damned, których piosenki docierały do Bieszczad za pośrednictwem Radia Wolna Europa. Co ciekawe, członkowie KSU sami napisali list do Radia Wolna Europa z prośbą o emisję zagranicznej muzyki rockowej, co w tamtych czasach było aktem niezwykłej odwagi. Zespół z Ustrzyk Dolnych, jako jeden z najbardziej represjonowanych przez Służby Bezpieczeństwa w Polsce, doskonale symbolizuje walkę o wolność słowa i niezależność artystyczną. Eugeniusz „Siczka” Olejarczyk, lider KSU, komponował utwory na debiutancką płytę, w tym „1944”, podczas odbywania służby wojskowej, co było dla niego trudnym i nieprzyjemnym okresem. Fakt, że musiał uciekać się do samookaleczenia, by uniknąć służby, pokazuje poziom jego sprzeciwu wobec systemu.

"Pod prąd" to piosenka, która nie straciła na aktualności. Jest hołdem dla indywidualizmu, zachętą do krytycznego myślenia i przypomnieniem, że prawdziwa siła tkwi w niezgodzie na to, co łatwe i narzucone. Utwór ten na stałe wpisał się w historię polskiej muzyki jako hymn wolności i niezależności, co potwierdza również powstający film biograficzny o zespole KSU, który nosi tytuł właśnie „Idź pod prąd”.