Interpretacja Ci wielcy - Ich Troje

Utwór „Ci wielcy” zespołu Ich Troje, pochodzący z ich debiutanckiego albumu Intro wydanego w 1996 roku, stanowi głębokie studium osamotnienia, zawiedzionych nadziei i gorzkiego rozczarowania, które towarzyszyły początkom kariery Michała Wiśniewskiego i Jacka Łągwy. Tekst piosenki, którego autorem jest Michał Wiśniewski, a muzykę skomponował Jacek Łągwa, maluje obraz jednostki, która pomimo ogromnego wysiłku włożonego w poszukiwanie siebie i prawdy, zostaje brutalnie sprowadzona na ziemię.

Pierwsze wersy, „Tak dużo zrobiłem. Wierz mi, naprawdę! By odnaleźć siebie, by odnaleźć prawdę. Wszystko już wiem, aż wstyd się przyznać. Rzucić się w przepaść jest prościej niż ją wyznać”, od razu wprowadzają w świat wewnętrznego konfliktu. Podmiot liryczny jawi się jako postać, która przeszła długą drogę samopoznania, być może obnażając przed sobą niewygodne prawdy. Osiągnięcie tej „wszystkowiedzy” zamiast ulgi przynosi wstyd, sugerując, że odkryte fakty są bolesne lub kompromitujące. Zatem owo „rzucić się w przepaść” nie jest jedynie metaforą ucieczki, lecz wyrazem paraliżującej bezsilności wobec konieczności stawienia czoła czy wyjawienia owej prawdy. Łatwiej jest zrezygnować, poddać się, niż zmierzyć się z konsekwencjami własnych odkryć lub cudzych osądów.

Kluczowym elementem utworu jest powtarzający się refren, w którym pojawiają się enigmatyczni „Ci wielcy ludzie”. To oni są winni cierpienia podmiotu lirycznego, to oni „wrzucili mnie w bagno, przygwoździli zdradą”. Brak „światła i czasu” symbolizuje tu utratę nadziei, jasności sytuacji oraz szansy na odbudowanie zaufania. Wszystko, w co podmiot liryczny wierzył, „raz na zawsze się rozpadło”. Kim są owi „wielcy ludzie”? Można ich interpretować na wiele sposobów – jako przedstawicieli show-biznesu, osoby z kręgów władzy, wpływowych krytyków, a nawet bliskich, którzy zawiedli. W kontekście wczesnej twórczości Ich Troje i kontrowersyjnej, bezkompromisowej postawy Michała Wiśniewskiego, którą cechował jego charakterystyczny wizerunek z czerwonymi włosami, „ci wielcy” mogą odnosić się do tych, którzy próbowali stłamsić jego artystyczną wizję lub skrytykować jego styl, nie rozumiejąc szczerości przekazu.

Kolejna zwrotka pogłębia poczucie wykluczenia: „I dla mnie w tym mieście miejsca zabrakło. Zabrakło przyjaciół i sensu zabrakło. Znów ludzka rasa mnie przekreśliła! Z dnia na dzień: „Spadaj!” – Po prostu mnie zabiła”. Obraz miasta, w którym brakuje miejsca, podkreśla alienację i samotność. Utrata przyjaciół i sensu życia to konsekwencja globalnego odrzucenia przez „ludzką rasę”, która w trywialny sposób, niczym w okrutnym wyroku, pozbawiła podmiot liryczny godności, a wręcz „zabiła” jego duszę. To poczucie bycia niechcianym i niezrozumianym jest silnie związane z wizerunkiem, jaki Ich Troje budowało wokół siebie – zespołu, który nie bał się poruszać trudnych tematów i często mierzył się z niezrozumieniem ze strony mediów czy części społeczeństwa.

Most, z jego pytaniami „Jak poczuć ten żal? Jak nie mieć wspomnień? Jak skreślić czas, aby zapomnieć?”, ukazuje bezowocną próbę ucieczki od bólu. Odpowiedź jest gorzka: „I tak pozostaną na serca mego dnie Prawda i kłamstwo, i ci, i ci, co opuścili mnie!”. To świadectwo trwałości ran – niemożności wymazania z pamięci zarówno prawdy, jak i oszustwa, a przede wszystkim pamięci o ludziach, którzy zawiedli. Te emocje, choć intensywne, zostają zinternalizowane, tworząc swego rodzaju emocjonalny osad na dnie serca.

Piosenka „Ci wielcy” powstała w okresie, gdy zespół Ich Troje dopiero kształtował swój styl i zdobywał rozpoznawalność. Zespół, założony w 1995 roku przez Michała Wiśniewskiego i Jacka Łągwę, swoją pierwszą wokalistkę, Magdę Femme, poznał w klubie karaoke. W 1996 roku, nagrywając utwory na swój debiutancki album Intro, rejestrowali m.in. właśnie „Ci wielcy”. Teledysk do utworu, nakręcony w łódzkich lokalizacjach – klubie Jeffers i Teatrze 52 – również pochodzi z 1996 roku, a Jacek Łągwa wspominał go jako jeden z dwóch teledysków, z którymi czuje się bardzo blisko emocjonalnie, z „bardzo miłym” wspominaniem sceny „spożywania napojów” z Michałem Wiśniewskim. To świadczy o osobistym zaangażowaniu twórców w ten utwór, który mógł być odzwierciedleniem ich własnych doświadczeń z początków kariery, naznaczonej próbami, ale też pewnie rozczarowaniami czy krytyką. Utwór, pełen surowych emocji, wpasowuje się w autentyczny i często kontrowersyjny wizerunek zespołu, który mimo początkowych trudności, z czasem zdobył ogromną popularność, osiągając status diamentowej płyty między innymi za album Ad. 4. Ostatecznie „Ci wielcy” staje się hymnem dla każdego, kto poczuł się oszukany, odrzucony i zmuszony do samotnej walki z własnymi demonami, pozostając niezwykle rezonującym świadectwem ludzkiej wrażliwości wobec brutalności świata.