Interpretacja Raz wybuchła - Dla Dzieci

Wiersz „Raz wybuchła na podwórku awantura”, często funkcjonujący również pod tytułem „Awantura w Rym, cym, cym”, to klasyczny przykład twórczości Małgorzaty Strzałkowskiej – uznanej polskiej pisarki, poetki i ilustratorki, której dzieła od lat wzbogacają literaturę dziecięcą. Znana z niezwykłej lekkości języka i umiejętności trafiania do wyobraźni najmłodszych, Strzałkowska stworzyła utwór, który w przystępny sposób opowiada o codziennym życiu na wiejskim podwórku, jednocześnie pełniąc funkcje edukacyjne i rozrywkowe.

Sam tekst jest krótką, rymowaną historyjką, która rozpoczyna się od z pozoru błahej, lecz dla kury niezwykle ważnej sprawy – zaginięcia czterech piór. Ten drobny incydent wywołuje lawinę reakcji, wprowadzając czytelnika lub słuchacza w świat głośnych zwierzęcych emocji. Kura „gdacze”, kaczka „kwacze”, krowa „ryczy”, świnia „kwiczy”, owca „beczy”, koza „meczy”, a kogut „pieje: Kukuryku!” [tekst piosenki]. Ta kaskada onomatopeicznych wyrażeń jest kluczowym elementem wiersza, angażującym dzieci poprzez naśladowanie dźwięków i pomagającym w rozwoju mowy. Właśnie dlatego utwór ten jest tak chętnie wykorzystywany w przedszkolach i wczesnej edukacji jako ćwiczenie ortofoniczne, wspierające naukę odgłosów zwierząt i rozwijające dykcję.

Centralnym punktem wiersza jest eskalacja konfliktu. Małe, pozornie nic nieznaczące wydarzenie – utrata piór – prowadzi do powszechnego zamieszania i hałasu, który narasta, aż „każdy wrzasków miał powyżej uszu” [tekst piosenki]. To obrazuje, jak drobne problemy mogą przerosnąć w poważną „awanturę”, jeśli nie zostaną szybko rozwiązane. Jest to subtelna lekcja o wpływie indywidualnych problemów na całą społeczność, przedstawiona w sposób zrozumiały dla dzieci.

Rozwiązanie akcji następuje wraz z pojawieniem się „pisklęcia w pióropuszu” [tekst piosenki]. To zabawne i nieco absurdalne, że to właśnie małe pisklę, być może nieświadomie, stało się przyczyną całego zamieszania, używając znalezionych piór jako ozdoby. Moment, w którym kura „odnalazła pióra i umilkła awantura” [tekst piosenki], jest momentem ulgi i przywrócenia porządku. Jednak pisklęciu „dostała się niezła bura” [tekst piosenki], co wprowadza element sprawiedliwości i odpowiedzialności za swoje czyny, nawet jeśli były one nieumyślne. To także humorystyczne podsumowanie, pokazujące, że choć problem został rozwiązany, konsekwencje psoty muszą zostać poniesione.

Twórczość Małgorzaty Strzałkowskiej, w tym „Raz wybuchła”, charakteryzuje się nie tylko walorami edukacyjnymi, ale także głębokim zrozumieniem dziecięcej psychiki. Jej wiersze są często pełne ciepła, humoru i moralnych przesłań, nigdy jednak nie są one nachalne. Strzałkowska, która zadebiutowała w „Świerszczyku” w 1987 roku, jest autorką ponad stu książek dla dzieci, a jej prace znajdują się w podręcznikach i antologiach, będąc integralną częścią kanonu polskiej literatury dziecięcej. Otrzymała wiele prestiżowych nagród, w tym Medal Polskiej Sekcji IBBY oraz srebrny medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, co świadczy o jej znaczącym wkładzie w rozwój kultury. Piosenka „Raz wybuchła” doskonale wpisuje się w ten nurt, będąc przykładem, jak prosty tekst może jednocześnie bawić, uczyć i przekazywać uniwersalne wartości, takie jak porządek, odpowiedzialność i konsekwencje działań, a wszystko to w melodyjnej i rytmicznej formie, idealnej dla najmłodszych odbiorców.