Interpretacja Chciałbym ci to dać - Defekt muzgó

Piosenka "Chciałbym ci to dać" autorstwa Defekt Mózgu to poruszająca opowieść o zderzeniu idealistycznych marzeń z brutalną, codzienną rzeczywistością, osadzona w kontekście polskiego społeczeństwa przełomu epok. Ten utwór, który pojawił się m.in. na albumach takich jak „Nuda” (1992), „Lekcja historii” (2004, 2021) oraz „Wszyscy jedziemy...” (2008), doskonale oddaje ducha punkrockowej bezkompromisowości i krytycznego spojrzenia na świat, charakterystycznego dla wałbrzyskiego zespołu, który rozpoczął swoją działalność w 1981 roku, początkowo pod nazwą Bunt, by w 1982 roku zmienić ją na Defekt Mózgu. Grupa była aktywna w kluczowych okresach polskiego punk rocka, występując m.in. na festiwalu w Jarocinie, co dodatkowo uwydatnia jej znaczenie w komentowaniu ówczesnych realiów społecznych.

Pierwsza zwrotka wprowadza nas w krainę snów, opowiedzianą przez ukochaną podmiotu lirycznego: "Dziś powiedziałaś mi, że miałaś piękny sen / Nie było tam wojen i nie było łez / Ludzie uśmiechnięci chodzili ulicami / A największe szczęście było wciąż przed nami". To wizja utopijnego świata, wolnego od konfliktów, cierpienia i smutku, gdzie panuje powszechny optymizm i poczucie spełnienia. Jest to obraz idyllicznej wspólnoty, w której każdy jest szczęśliwy, a przyszłość jawi się jako pasmo nieustających pomyślności.

Jednak refren natychmiast brutalnie zderza tę idyllę z gorzką rzeczywistością. "Chciałbym Ci to dać, ale nie wiem skąd to brać / Tutaj wszyscy tylko w siebie patrzą się / I mówią, że jest im bardzo źle". Podmiot liryczny, mimo szczerego pragnienia spełnienia marzeń ukochanej, jest bezsilny. Nie potrafi odnaleźć drogi do stworzenia takiego świata, ponieważ otacza go egoizm i pesymizm. Słowa "Tutaj wszyscy tylko w siebie patrzą się / I mówią, że jest im bardzo źle" malują obraz społeczeństwa apatycznego, skoncentrowanego na własnych problemach i pozbawionego empatii, co uniemożliwia realizację wspólnego dobra. Jest to potężna krytyka ludzkiego egocentryzmu, która rezonuje niezależnie od epoki.

Druga zwrotka rozwija obraz utopii ze snu, dodając mu kontekst społeczno-ekonomiczny. "Miałaś tam swych przyjaciół, miałaś swoje mieszkanie / Wszyscy mieli auta, szynkę na śniadanie / Nie było tam biednych i bogatych też nie było / Jak w bajeczce Marksa, słońce wszystkim wciąż świeciło". Ten fragment jest kluczowy dla zrozumienia politycznego zabarwienia utworu. Odniesienie do "bajeczki Marksa" wprost nawiązuje do ideologii komunistycznej i jej obietnic o bezklasowym społeczeństwie, równości i powszechnym dobrobycie. Sen ukochanej przedstawia idealną wizję komunizmu, gdzie znikają podziały ekonomiczne, a podstawowe potrzeby są zaspokojone dla wszystkich. Sam fakt, że takie idylliczne społeczeństwo jest nazywane "bajeczką", podkreśla jego utopijny i nierealny charakter w oczach podmiotu lirycznego, szczególnie w świetle doświadczeń PRL-u.

Zakończenie piosenki jest szczególnie bolesne i ostatecznie rozwiewa wszelkie nadzieje. "Obudź się, kochanie, spójrz wreszcie na oczy / To był tylko sen, który Cię zauroczył / Tutaj nie ma równych i nigdy nie było / Tylko najrówniejszym słońce będzie wciąż świeciło". Te słowa są gorzkim przebudzeniem, odarciem ze złudzeń. Podmiot liryczny z czułością, ale i bezwzględnym realizmem, wskazuje na utopijność marzeń. Zaznacza, że świat realny, ten poza snem, nigdy nie był i nie będzie miejscem równości. Fraza "Tylko najrówniejszym słońce będzie wciąż świeciło" to ironiczny komentarz do rzeczywistości PRL-u i późniejszych lat, gdzie pomimo deklaracji o równości, istniały wyraźne podziały i uprzywilejowanie. Odnosi się to do nomenklatury partyjnej i elit, które cieszyły się lepszymi warunkami życia kosztem reszty społeczeństwa, a także do nierówności, które nasiliły się po transformacji ustrojowej.

"Chciałbym ci to dać" to zatem lament nad niemożnością osiągnięcia idealnego świata i bolesne pogodzenie się z faktem, że ludzka natura, polityka i struktury społeczne zawsze będą stwarzać podziały i cierpienie. Piosenka jest odzwierciedleniem rozczarowania ideologiami, które obiecywały raj na ziemi, a w praktyce prowadziły do innych form nierówności i frustracji. Defekt Mózgu, jako zespół punkrockowy, idealnie przekazuje to przesłanie poprzez prosty, ale dosadny tekst, który trafia prosto w sedno egzystencjalnych i społecznych dylematów. W tym utworze pobrzmiewa echo buntu przeciwko fałszywym obietnicom i rezygnacji wobec niemożności zmiany ludzkiej natury i systemów, które wydają się skazane na powielanie tych samych błędów.