Interpretacja Anywhere Out Of The World - Dead Can Dance

„Anywhere Out Of The World” z albumu Spleen and Ideal z 1985 roku to jeden z kluczowych utworów wczesnej twórczości Dead Can Dance, stanowiący niemal manifest dla całej płyty. Album ten oznaczał istotne przejście dla zespołu, od ich post-punkowych i gotyckich korzeni w stronę neoklasycznej fali mroku i muzyki świata, włączając instrumenty takie jak wiolonczela, puzon czy kotły. Tytuł płyty, podobnie jak wiele tematów poruszanych w twórczości duetu Lisy Gerrard i Brendana Perry’ego, odwołuje się do zbioru poezji Charlesa Baudelaire’a „Spleen i Ideal”, co natychmiastowo osadza piosenkę w kontekście melancholii, rozczarowania i poszukiwania transcendentnego piękna w obliczu ziemskiego cierpienia.

Tekst rozpoczyna się od słów: „We scaled the face of reason / to find / at least one sign / that would reveal / the true dimensions / of life... / lest we forget”. To wspinanie się na „oblicze rozumu” symbolizuje wysiłek, by przekroczyć racjonalne, empiryczne poznanie w poszukiwaniu głębszego sensu istnienia. Jest to introspektywna podróż, mająca na celu odkrycie „prawdziwych wymiarów życia”, by nie ulec zapomnieniu o jego esencji. Ten fragment doskonale oddaje filozoficzną głębię, charakterystyczną dla Dead Can Dance, gdzie sztuka staje się narzędziem do zgłębiania ukrytych prawd.

Następujący po nim fragment: „And maybe it's easier to withdraw from life, / with all of its misery and wretched lies, / away from harm” przedstawia pokusę eskapizmu. Świat jawi się jako miejsce pełne nieszczęść i „nędznych kłamstw”, a ucieczka od niego oferuje pozorne bezpieczeństwo. Jest to refleksja nad trudnością pozostawania w zaangażowaniu z rzeczywistością, gdy cierpienie wydaje się wszechobecne. Dead Can Dance, choć tworzyli muzykę często opisywaną jako mroczna czy gotycka, zawsze podkreślali jej transformacyjny aspekt – Brendan Perry interpretował nazwę zespołu jako „ożywianie tego, co było nieożywione”, sprzeciwiając się etykiecie „chorobliwie gotyckich typów”. To napięcie między ucieczką a przemianą jest tu kluczowe.

Drugi fragment liryczny, „We lay / by cool, still waters / and gazed / into the sun. / And like the moth's / great imperfection, / succumbed / to her fatal charm”, maluje obraz pozornego spokoju i kontemplacji. „Chłodne, spokojne wody” i „wpatrywanie się w słońce” mogą symbolizować duchowe poszukiwania lub uwodzącą iluzję pokoju. Jednak porównanie do ćmy, która „poddała się śmiertelnemu urokowi” (słońca, ognia), wprowadza nutę tragizmu. To piękno, do którego człowiek jest nieodparcie przyciągany, okazuje się zgubne z powodu własnej „wielkiej niedoskonałości”. Może to być metafora ulegania ignorancji, niebezpiecznym iluzjom, czy nawet formie eskapizmu, która prowadzi donikąd.

„And maybe it's me who dreams unrequited love, / the victim of fools who watch / and stand in line away from harm!” to osobiste westchnienie, w którym podmiot liryczny czuje się ofiarą w świecie pełnym bierności. „Nieodwzajemniona miłość” może dotyczyć życia, prawdy lub głębokiego połączenia, które nie znajduje oddźwięku. Krytyka „głupców, którzy obserwują i stoją w kolejce z dala od krzywdy” wskazuje na pogardę dla pasywnych obserwatorów, tych, którzy wybierają bezpieczeństwo zamiast prawdziwego zaangażowania i ryzyka, które niesie ze sobą dążenie do prawdy. Lisa Gerrard i Brendan Perry, mimo trudności finansowych w Londynie, byli ślepo oddani swojej muzyce, traktując ją jako „skarbnicę utworów i pieśni, do których mogli uciec i w których mogli zniknąć”, a ich celem było stworzenie „sanktuarium… miejsca istniejącego poza przeciętnością”. Ta linia odzwierciedla poczucie bycia samotnym w tej walce.

Zakończenie piosenki, „In our vain pursuit / of life for one's own end / will this crooked path / ever cease to end”, przesycone jest poczuciem daremności i pytaniem o cel. „Daremne dążenie do życia dla własnych celów” może odnosić się do egoizmu lub błędnie ukierunkowanego poszukiwania indywidualnego spełnienia, które pomija szerszy kontekst. „Pokręcona ścieżka” sugeruje drogę pełną błędów, kompromisów moralnych lub podróż, która nigdy nie prowadzi do prawdziwego celu. Pytanie, czy ta ścieżka „kiedykolwiek się skończy”, podkreśla uczucie uwięzienia w cyklu wadliwego istnienia i bezcelowych dążeń. Jest to zrezygnowane zapytanie o możliwość wyzwolenia z takiego stanu rzeczy.

Dead Can Dance, w tym utworze, używają mrocznych i introspektywnych obrazów do zgłębiania uniwersalnych pytań o cel, prawdę i ludzką kondycję. Muzycznie, album Spleen and Ideal jest opisany jako posiadający „niemal ogólnoświatowe, monastyczne odczucia” i brzmiący, jakby był nagrywany w „ogromnej katedrze”, co tylko potęguje wrażenie wzniosłej powagi i duchowego poszukiwania w utworze „Anywhere Out Of The World”. Choć Lisa Gerrard słynie z wykorzystania improwizowanego „języka serca” do wyrażania nieskażonych emocji i bezpośredniego związku z boskością, w tym utworze Brendan Perry, jako główny autor tekstów, wyraża te głębokie myśli w klarownej, choć poetyckiej angielszczyźnie. To połączenie osobistych zmagań z dążeniem do transcendencji stanowi istotę przesłania zespołu.