Interpretacja El Cuarto De Tula - Buena Vista Social Club

Utwór „El Cuarto De Tula” w wykonaniu legendarnego Buena Vista Social Club to prawdziwa perła kubańskiej muzyki son, która zręcznie splata barwną opowieść z głębokim, choć zawoalowanym, podtekstem. Na pierwszy rzut oka piosenka przedstawia dramatyczną scenę: w dzielnicy La Cachimba wybucha pożar w pokoju pewnej Tuli, która zasnęła, zapominając zgasić świecę. Wszyscy, od strażaków z syrenami i dzwonami, po sąsiadów takich jak Eliades, Carlos czy Marcos, biegną z pomocą, by ugasić ogień. Obraz ten, pełen pośpiechu i zamieszania ("corredera"), jest niezwykle żywy i sugestywny.

Jednakże, jak to często bywa w tradycyjnej muzyce kubańskiej, prostota fabuły kryje w sobie bogactwo metafor i dwuznaczności. „Ogień” (candela) w pokoju Tuli, a zwłaszcza refren „Tula está encendida, llama a los bomberos. Tú eres candela” (Tula płonie, dzwoń po strażaków. Jesteś ogniem), jest powszechnie interpretowany jako aluzja do namiętności i pożądania seksualnego. Tula, pozostając „zapaloną” przez nieuwagę, staje się symbolem kobiety ogarniętej płomieniami pożądania, a wezwani „strażacy” i spieszący z pomocą mężczyźni to nic innego jak zalotnicy, chętni „ugasić jej ogień”. To sprytne użycie języka pozwala na żartobliwe, a jednocześnie zmysłowe przedstawienie tematu, typowe dla kubańskiego folkloru.

Kompozycja „El Cuarto De Tula” jest dziełem Sergia Eulogio Gonzaleza Siaby (1916-1989) i stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych utworów z albumu „Buena Vista Social Club” z 1997 roku, który przyczynił się do światowego odrodzenia zainteresowania tradycyjną muzyką kubańską. Na tym albumie piosenkę wykonuje Eliades Ochoa, a w improwizowanej sekcji descarga – kubańskiej formie jam session – dołączają do niego Ibrahim Ferrer i Manuel „Puntillita” Licea, wzbogacając tekst o dodatkowe, często frywolne, dwuznaczności w stylu Santiago de Cuba. Ta spontaniczność i interakcja między wokalistami są kluczowe dla autentycznego brzmienia utworu.

Niezwykłe jest również wirtuozowskie wykonanie instrumentalne. Pod koniec utworu możemy usłyszeć szalenie porywające solo na laúdzie (kubańska lutnia), za które odpowiada Barbarito Torres, uznawany za jednego z najlepszych graczy na tym instrumencie w Hawanie. Co więcej, partie na timbalesach zagrał wówczas zaledwie 13-letni Julienne Oviedo Sánchez, co świadczy o głębi talentu w projekcie Buena Vista Social Club. W tekście piosenki pojawia się też fraza „Afina los cueros” (nastroić skóry), która w kontekście muzycznym odnosi się do strojenia membran bębnów, podkreślając żywiołowość i rytmiczność utworu.

„El Cuarto De Tula” to nie tylko opowieść o ogniu i pożądaniu, ale także celebracja kubańskiej tożsamości, jej muzyki i kultury. Piosenka, dzięki swojemu wpadającemu w ucho rytmowi son cubano i dowcipnemu tekstowi, zaprasza słuchaczy do tańca i śmiechu, jednocześnie pozwalając na głębsze, bardziej zmysłowe odczytanie. Jest to przykład, jak muzyka może jednocześnie bawić i skrywać głębsze znaczenia, stając się integralną częścią kubańskiego krajobrazu dźwiękowego. Sukces albumu i filmu Buena Vista Social Club, zainicjowany przez Nicka Golda z World Circuit, Ry'a Coodera i Juana de Marcosa Gonzáleza, pokazał światu geniusz tych kubańskich artystów, którzy z humorem i maestrią opowiadali historie, które wciąż rezonują z publicznością na całym świecie.