Interpretacja Nic nie może wiecznie trwać - Anna Jantar

Piosenka „Nic nie może wiecznie trwać” Anny Jantar to jeden z tych utworów, które na stałe wpisały się w kanon polskiej muzyki rozrywkowej, a jego przesłanie, mówiące o przemijalności i kruchości istnienia, pozostaje poruszająco aktualne. Utwór, wydany w 1979 roku na albumie o tym samym tytule, z muzyką Romualda Lipki i tekstem Andrzeja Mogielnickiego, szybko stał się przebojem roku w plebiscycie słuchaczy Studia Gama.

Rozpoczynając interpretację, odczuwamy subtelne, lecz wszechobecne poczucie lęku. Podmiot liryczny powraca do „Znajomego adresu, tych samych schodów”, by doświadczyć „nagłego przestrachu u drzwi”. To uczucie nie pochodzi z zewnątrz, ale z wnętrza, jest niemal egzystencjalne, podsycane pytaniami: „A może to, wszystko się śni?” i „A jeśli to, przepadło już?”. Nawet najbardziej prozaiczne detale, takie jak „Zwyczajne kwiaty na parapecie” czy „zwykły kurz”, stają się tłem dla pogłębiającego się niepokoju. Ten „Lęk, głuchy lęk na dnie, skryty gdzieś” stanowi oś, wokół której buduje się cała emocjonalna warstwa utworu.

Właśnie ten wewnętrzny niepokój tłumaczy intensywność uczuć i działań podmiotu lirycznego, który „kocha nieprzytomnie, jakby zaraz świat miał się skończyć” i „rzuca się jak w ogień” w ramiona ukochanej osoby. To nie jest miłość beztroska, lecz świadoma, nasycona wiedzą o ulotności. Refren, kluczowy dla zrozumienia utworu, brutalnie, a zarazem czule, kwituje tę świadomość: „Nic nie może przecież wiecznie trwać, co zesłał los, trzeba będzie stracić. Nic nie może przecież wiecznie trwać, za miłość też przyjdzie kiedyś nam zapłacić”. To pogodzenie się z nieuchronnością straty, a jednocześnie wezwanie do przeżywania każdej chwili w pełni, zanim nastąpi koniec. Miłość staje się tym cenniejsza, im bardziej zdajemy sobie sprawę z jej nietrwałości.

Piosenka zyskała wyjątkowo prorocze znaczenie w kontekście tragicznej śmierci Anny Jantar, która zginęła w katastrofie lotniczej 14 marca 1980 roku, zaledwie rok po wydaniu utworu. Tytuł „Nic nie może wiecznie trwać” stał się dla wielu symbolicznym pożegnaniem artystki i przypomnieniem o kruchości ludzkiego życia. Sam Andrzej Mogielnicki wspominał, że piosenka „skrojona była z Romkiem [Lipko] dokładnie na miarę”, co świadczy o jej natychmiastowym przyjęciu i wyjątkowym dopasowaniu do wykonawczyni. Utwór ten stanowił element zmiany wizerunku i stylu Anny Jantar, która pod koniec lat 70. dążyła do unowocześnienia i urozmaicenia swojego repertuaru, współpracując m.in. z Budką Suflera. W ostatnim wywiadzie, udzielonym w grudniu 1979 roku, piosenkarka wyrażała ogromną radość z sukcesu piosenki.

Ostatnie wersy utworu, „I tylko cisza, i nasze ręce, i myśl koląca, jak cierń. A jeśli tak, naprawdę jest?”, pogłębiają poczucie rezygnacji i melancholii. Cisza, która powinna być spokojna, staje się obciążona „kolącą myślą”, a pytanie o prawdziwość tego stanu rzeczy, niczym cierń, przebija się przez moment intymności. To bolesna refleksja nad kruchością więzi, która również musi zmierzyć się z przemijaniem. Utwór ten, będąc jednym z największych przebojów Anny Jantar, jest do dziś często cytowany jako metafora przemijania, co podkreśla jego uniwersalny charakter i ponadczasowość przesłania. Nawet córka artystki, Natalia Kukulska, oraz inni wykonawcy, tacy jak Doda czy Dawid Podsiadło, wykonali covery tego utworu, świadcząc o jego nieustającej obecności w polskiej kulturze. Tragiczne losy Anny Jantar sprawiły, że piosenka „Nic nie może wiecznie trwać” na zawsze pozostanie wzruszającym hymnem o miłości i przemijaniu, śpiewanym z intensywnością kogoś, kto świadom jest ulotności chwili, a zarazem przyjmuje ten fakt z godnością i odwagą.