Interpretacja Starać się lepiej - Tomek i przyjaciele (Jak lokomotywy uratowały lotnisko)

Utwór "Starać się lepiej" z filmu Tomek i przyjaciele: Jak lokomotywy uratowały lotnisko to barwna opowieść o ambicji, różnorodności i wspólnym dążeniu do doskonałości. Piosenka, będąca polskim odpowiednikiem anglojęzycznego utworu "Trying to Do Things Better" z oryginalnego wydania filmu Calling All Engines!, idealnie oddaje główne przesłanie tej animowanej produkcji, która miała swoją premierę w Wielkiej Brytanii w 2005 roku, a w Polsce rok później. Film powstał z okazji sześćdziesiątej rocznicy powstania postaci Tomka.

Centralnym punktem interpretacji tekstu jest ukazanie, że choć istnieją różnice, cel pozostaje ten sam: "W pracy być najlepszym!". Pierwsza zwrotka jasno to podkreśla, zestawiając ze sobą dwa typy lokomotyw – spalinowozy i parowozy. Linia "Spalinowóz może wieźć / Co parowóz wozi też" od razu ustanawia równowagę, wskazując, że mimo odmiennej budowy i sposobu działania, oba rodzaje maszyn są zdolne do wykonywania tych samych zadań transportowych. Różnice w zasilaniu, wyrażone przez "Olej lej! Węgiel syp", nie są przedstawiane jako przeszkoda, lecz jako naturalna cecha każdej z lokomotyw. To przypomnienie, że każdy z nas ma swoje unikalne potrzeby i "paliwo", które napędza go do działania, a jego indywidualny charakter ("Każdy z nich to inny typ") jest cenną wartością, a nie powodem do podziałów.

Druga zwrotka w humorystyczny i bezpośredni sposób rozwija temat zróżnicowanych zadań i umiejętności, które składają się na funkcjonowanie kolei. Pytania takie jak "Ktoś rozbija wagon to / jakie ma korzyści?" czy "Kto ładunki dźwiga i / ze złomu tory czyści" nie tylko wymieniają codzienne obowiązki lokomotyw, ale także symbolizują różnorodne role w społeczeństwie. Nie wszyscy muszą być "najsilniejsi" czy "najszybsi", aby być użyteczni. Są tacy, którzy odpowiadają za "rozbijanie wagonów" (co w kontekście kreskówki może oznaczać precyzyjne manewry lub wręcz usuwanie przeszkód), inni "dźwigają ładunki", a jeszcze inni "czyszczą tory". Każde z tych zadań jest niezbędne dla sprawnego funkcjonowania całego systemu. W oryginalnym angielskim tekście piosenki "Trying to Do Things Better" pojawiają się podobne frazy, takie jak "who can pull the longest train" i "who can lift those heavy loads and clear the line of trouble", co potwierdza uniwersalne przesłanie dotyczące różnych specjalizacji.

Piosenka zręcznie porusza również kwestię specyficznych cech lokomotyw. "Kto syreną może grzmieć? / Kto gwizdkiem gwizdać umie?" to aluzja do charakterystycznych dźwięków wydawanych przez lokomotywy spalinowe (syrena) i parowe (gwizdek), co dodatkowo podkreśla ich odrębność, a jednocześnie akcentuje, że każda z tych cech ma swoje zastosowanie i jest ważna. Kulminacyjnym punktem drugiej zwrotki jest porównanie: "Kto pod górę wspina się, / gdy Gabryś zjeżdża dumnie?!". To zestawienie pokazuje, że w świecie kolei, podobnie jak w życiu, różne role są wykonywane jednocześnie – jedni wspinają się z wysiłkiem, inni zjeżdżają z gracją, a każde z tych działań przyczynia się do wspólnego celu. Film Jak lokomotywy uratowały lotnisko koncentruje się na rywalizacji, a ostatecznie na potrzebie pogodzenia maszyn parowych i spalinowych, aby wspólnie zbudować lotnisko. Ta piosenka stanowi zatem fundament dla tego przesłania, promując współpracę pomimo różnic.

Powtarzający się refren "W pracy jednak każdy z nich / Chce być jak najlepszym!" stanowi serce utworu. Jest to afirmacja osobistej motywacji i dążenia do mistrzostwa, niezależnie od indywidualnych cech czy przypisanej roli. Piosenka przekazuje ważną lekcję o tym, że nawet w obliczu różnic i rywalizacji – jak ta między spalinowozami a parowozami, która jest tłem dla fabuły filmu – fundamentalne jest wspólne pragnienie bycia "użytecznym" i wykonanie swojej pracy jak najlepiej.

Podsumowując, "Starać się lepiej" to nie tylko wpadająca w ucho melodia dla dzieci, ale również mądra metafora na temat różnorodności w zespole i indywidualnego wkładu w wspólne przedsięwzięcie. Uczy, że siła tkwi w akceptacji odmienności i w dążeniu do doskonałości w swojej własnej dziedzinie, co ostatecznie prowadzi do sukcesu całej społeczności. To ponadczasowe przesłanie jest niezwykle cenne zarówno dla najmłodszych, jak i dla dorosłych widzów, przypominając o znaczeniu wzajemnego szacunku i współpracy w budowaniu lepszego świata.