Interpretacja Possession - The Sisters Of Mercy

Utwór "Possession" autorstwa The Sisters Of Mercy, pochodzący z Body and Soul EP, wydanego w maju 1984 roku, to intrygująca i mroczna podróż w głąb mechanizmów kontroli, manipulacji i destrukcyjnej relacji międzyludzkiej. Zamiast oferować prostą narrację, Andrew Eldritch, autor tekstu, maluje sugestywny obraz psychologicznej dominacji, gdzie granice między ofiarą a oprawcą, a także między prawdą a iluzją, ulegają zatarciu.

Piosenka otwiera się bezpośrednim, niemal drapieżnym wezwaniem do "dziecka padlinożercy" (Carrion child). To sformułowanie od razu ustawia ton – wskazuje na kogoś, kto jest już w pewnym sensie osłabiony, podatny na wpływy, być może nawet moralnie bądź emocjonalnie umarły, i tym samym staje się łatwym łupem. Zwrot "Prey for me, play your wild card, see the house come down around your head, home to me" podkreśla nieuchronność losu tej postaci. Sugeruje, że nawet próba "zagrania dzikiej karty", czyli podjęcia ryzyka, skończy się katastrofą i ostatecznym poddaniem się woli narratora, który ściąga "dom" – symbol bezpieczeństwa i osobistej przestrzeni – wokół głowy "dziecka", przyciągając je do siebie. W tle tego scenariusza pobrzmiewa echo obojętności i chłodu, o czym świadczy linia: "Some say I'm growing cold and taking over". To przyznanie się do chęci przejęcia kontroli, a jednocześnie świadomość postępującego zobojętnienia.

Kluczowe dla zrozumienia utworu jest powtarzające się zdanie "Nothing cuts two ways", które, w kontekście nieustannego "Possession: taking over", nabiera gorzkiej ironii. Choć na początku sugeruje ono wzajemność cierpienia czy konsekwencji, natychmiast jest ono zduszone przez motyw opętania i przejmowania kontroli, co wskazuje na jednostronność tej relacji. W wywiadzie dla Melody Maker z 1984 roku, Eldritch mówił o tym, jak niektóre jego teksty są introspekcyjne, odzwierciedlając ciemniejsze aspekty ludzkiej psychiki i trudności w relacjach. Ten motyw "nie cięcia w dwie strony" w "Possession" doskonale wpisuje się w ten obraz jednostronnej dominacji.

Dalej tekst pogłębia obraz psychologicznego ataku. Narrator żąda absolutnej transparentności i poddania: "Stand these pictures on your shelf and wear your heart upon my sleeve, wear a dress that you can see through, see yourself inside". To wezwanie do obnażenia duszy, do bycia całkowicie otwartym – ale na jego warunkach. Narrator chce być przewodnikiem i niszczycielem jednocześnie: "I'll be your imagination, tear apart what you believe, make a mess of your conviction". Chodzi o rozmontowanie tożsamości drugiej osoby, zastąpienie jej własną wizją i podważenie wszelkich dotychczasowych przekonań. W tej destrukcji własnego "ja" obiektu dominacji, narrator pragnie "Take away my pride and leave, Nothing, but the debris". To fascynujące, bo może oznaczać, że pozbawiając drugą osobę dumy, sam narrator również traci część siebie, pozostając z gruzami. Może to być metafora, że akt opętania, choć dający kontrolę, ostatecznie prowadzi do spustoszenia po obu stronach, co jest typowe dla toksycznych relacji.

Najbardziej intrygujący fragment pojawia się, gdy narrator ujawnia własne wewnętrzne sprzeczności: "Somehow the fact takes over, and the fiction coming through, somehow I do my crying breaking down for you, this way doubt takes over, contradiction coming through, this way I do my lying, making up and making out for you". Te wersy sugerują, że manipulator nie jest monolityczną, zimną siłą. Istnieje w nim wewnętrzny konflikt, zacieranie się faktów i fikcji. Akt płaczu czy "załamywania się" może być performatywnym elementem manipulacji, mającym na celu wzbudzenie współczucia i dalsze utrzymanie kontroli. Przyznanie się do "kłamania" i "making up and making out for you" ukazuje złożoność i niezdrową naturę tej dynamiki, gdzie granice są niejasne, a motywy mętne. W tym fragmencie Eldritch zdaje się sugerować, że nawet w akcie dominacji, manipulator może odczuwać pewien rodzaj spustoszenia lub konieczność odgrywania ról, by utrzymać swoją władzę.

"Possession" to zatem nie tylko opowieść o przejmowaniu kontroli, ale także psychologiczna wiwisekcja ciemnych stron ludzkiej natury, gdzie relacje międzyludzkie stają się polem bitwy o duszę. Mocno uderzający rytm i hipnotyczny refren "Possession: shake shake shake shake shake shake" podkreślają transowy, obsesyjny charakter tego opętania, które jest zarówno stanem umysłu, jak i aktem. The Sisters Of Mercy, znani z eksplorowania mrocznych zakamarków egzystencji, w tym utworze prezentują jedną z najbardziej bezkompromisowych wizji psychologicznej dominacji w relacjach.