Interpretacja Freedom Fighter's Manual - Novichok

Utwór "Freedom Fighter's Manual" zespołu Novichok to zaskakująco dosłowna i wstrząsająca soniczna rekontekstualizacja historycznego dokumentu. Tekst piosenki nie jest bowiem oryginalnym dziełem zespołu, lecz niemal słowo w słowo adaptacją propagandowej broszury stworzonej przez Centralną Agencję Wywiadowczą (CIA) Stanów Zjednoczonych w 1983 roku, a następnie zrzuconej nad Nikaraguą. Broszura, znana jako Freedom Fighter's Manual, miała na celu instruowanie bojowników Contras i cywilów w działaniach mających na celu destabilizację sandinistowskiego rządu, który doszedł do władzy po obaleniu dyktatora Anastasio Somozy w 1979 roku.

W kontekście zimnej wojny Stany Zjednoczone postrzegały Sandinistowski Front Wyzwolenia Narodowego jako zagrożenie komunistyczne i aktywnie wspierały prawicowe grupy paramilitarne, znane jako Contras, w ich walce przeciwko rządowi. Instrukcja ta była integralną częścią tej "nie tak tajnej" operacji. Celem broszury było dostarczenie "praktycznego przewodnika do wyzwolenia Nikaragui spod ucisku i nędzy poprzez paraliżowanie militarno-przemysłowego kompleksu zdradzieckiego państwa marksistowskiego".

Tekst piosenki, podobnie jak oryginalny podręcznik, zaczyna się od wezwania do wszystkich Nikaraguańczyków, "którzy kochają swój kraj i cenią wolność", aby zadali sobie pytanie, co mogą zrobić, aby wziąć udział w "dzisiejszej walce zbrojnej" przeciwko "uzurpatorom autentycznej rewolucji sandinistowskiej". Podkreśla, że nie jest to walka wymagająca jedynie zaawansowanego sprzętu wojskowego, dostępnego tylko dla "państw lub terrorystycznych band uzbrojonych przez Moskwę", ale że istnieje "podstawowa infrastruktura, której potrzebuje każdy rząd", a którą "można łatwo wyłączyć, a nawet sparaliżować bez użycia uzbrojenia lub kosztownego i zaawansowanego sprzętu, przy niewielkiej inwestycji w zasoby i czas".

W dalszych strofach utwór, niczym zimna instrukcja, wylicza konkretne, często banalne, lecz skumulowane akty sabotażu. Od odmawiania prac konserwacyjnych na pojazdach lub maszynach, przez spóźnianie się do pracy i opóźnianie wykonania zadań, ukrywanie i uszkadzanie narzędzi, po zgłaszanie choroby i niechodzenie do pracy. Sugeruje również szersze działania, takie jak sadzenie inwazyjnych kwiatów na farmach państwowych, gromadzenie i kradzież żywności od rządu, pozostawianie włączonych świateł i kranów, czy zostawianie otwartych bram zagród na farmach państwowych. Bardziej bezpośrednie akty destrukcji obejmują kradzież i ukrywanie kluczowych dokumentów, uszkadzanie książek, żarówek i okien, a nawet umieszczanie wody w zbiornikach paliwa i kamieni na autostradach. Kulminacją instruktażu jest szczegółowy opis jak zrobić koktajl Mołotowa, co w oryginalnym podręczniku było przedstawione wraz ze schematami.

Wybór tego tekstu przez zespół Novichok, brytyjski zespół thrash metalowy, jest niezwykle symboliczny i ironiczny. Nazwa "Novichok" odnosi się do rodziny śmiertelnie niebezpiecznych środków paralityczno-drgawkowych, opracowanych przez Związek Radziecki, które zyskały rozgłos w XXI wieku w związku z otruciami przeciwników rządu rosyjskiego. Zestawienie nazwy zespołu, kojarzącej się z chemiczną bronią masowego rażenia i tajnymi operacjami, z propagandowym podręcznikiem CIA, tworzy potężny komentarz na temat cynizmu i brutalności tajnych wojen i interwencji mocarstw.

Zespół, wydając ten utwór w 2022 roku, prawdopodobnie nie tylko przypomina o mrocznym rozdziale historii zimnej wojny i amerykańskiej ingerencji w sprawy Nikaragui, ale także w sposób zawoalowany krytykuje mechanizmy propagandy i manipulacji społeczeństwem. Styl thrash metalowy, często poruszający tematy polityczne, wojenne i społeczne, doskonale pasuje do surowej, bezkompromisowej narracji utworu. Brak ozdobników, bezpośrednie cytowanie "instrukcji", sprawia, że piosenka działa jak dokument dźwiękowy, zmuszając słuchacza do zmierzenia się z faktami. Jest to świadome wyeksponowanie chłodnej logiki podżegania do sabotażu i przemocy w imię "wolności", która w praktyce często służyła interesom geostrategicznym.

Poprzez prezentację tego tekstu, Novichok zmusza do refleksji nad tym, kto definiuje "wolność" i "tyranię", oraz jakie metody są uważane za dopuszczalne w dążeniu do celów politycznych. Utwór staje się ostrzeżeniem przed manipulacją i przypomnieniem, że pod płaszczykiem szlachetnych haseł często kryją się cyniczne operacje, prowadzące do destabilizacji i cierpienia cywilów. Jest to artystyczna forma archiwizacji i konfrontacji z ciemnymi stronami polityki międzynarodowej i historią wojny psychologicznej.