Interpretacja One - Metallica

„One” Metalliki to nie tylko jeden z najbardziej rozpoznawalnych hymnów thrash metalu, ale przede wszystkim potworna, poruszająca podróż w głąb umysłu żołnierza, który stracił wszystko na wojnie. Wydany jako trzeci i ostatni singiel z albumu „...And Justice for All” w 1989 roku, utwór czerpie inspirację z antywojennej powieści Daltona Trumbo z 1939 roku, „Johnny Got His Gun”. Książka opowiada o Joe Bonhamie, żołnierzu I wojny światowej, który po wybuchu miny lądowej budzi się jako „żywy trup”: bez rąk, nóg, wzroku, słuchu, mowy, a nawet twarzy, pozostając jednak w pełni świadomym więźniem własnego ciała.

Początek utworu doskonale oddaje stan bohatera: „I can't remember anything / Can't tell if this is true or dream” (Nie pamiętam niczego / Nie wiem, czy to prawda, czy sen). Tekst maluje obraz całkowitej dezorientacji, utraty poczucia rzeczywistości i uwięzienia w otchłani ciszy. Żołnierz jest odcięty od wszelkich bodźców zewnętrznych, a jego wewnętrzny krzyk jest tłumiony przez „terrible silence” (straszliwą ciszę). To uwięzienie w sobie, niemożność komunikacji, jest centralnym motywem utworu. James Hetfield, główny autor tekstów, przyznał, że początkowy pomysł na piosenkę narodził się już podczas pracy nad „Master of Puppets”, zanim zespół poznał powieść Trumbo. Lars Ulrich wspominał, że Hetfield zastanawiał się, „jakby to było, gdybyś był w sytuacji, w której byłbyś w zasadzie tylko żywą świadomością, jak w stanie kalectwa, w którym nie możesz nikogo dosięgnąć i komunikować się z nikim wokół ciebie”. To menadżer zespołu, Cliff Burnstein, polecił im książkę, widząc zbieżność z ich koncepcją.

Druga zwrotka, „Now that the war is through with me / I'm waking up, I cannot see / That there's not much left of me / Nothing is real but pain now” (Teraz, gdy wojna ze mną skończyła / Budzę się, nie mogę widzieć / Że niewiele ze mnie zostało / Nic nie jest prawdziwe poza bólem), pogłębia koszmar. Bohater uświadamia sobie skalę swoich obrażeń. Ból staje się jedyną namacalną rzeczywistością, co prowadzi do desperackiej prośby o śmierć: „Hold my breath as I wish for death / Oh, please God, wake me” (Wstrzymuję oddech, pragnąc śmierci / Och, proszę Boże, obudź mnie). Ten refren to esencja cierpienia, apel o litość i ulgę od istnienia gorszego niż śmierć.

W miarę rozwoju utworu, warstwa liryczna staje się coraz bardziej przerażająca. „Fed through the tube that sticks in me / Just like a wartime novelty / Tied to machines that make me be / Cut this life off from me” (Karmiony przez rurkę, która we mnie tkwi / Jak wojenna nowinka / Przywiązany do maszyn, które sprawiają, że jestem / Odcięty od tego życia) ukazuje dehumanizację. Żołnierz jest sprowadzony do obiektu medycznego, „wojennej nowinki”, utrzymywanego przy życiu przez technologię, która paradoksalnie przedłuża jego mękę, a nie uwalnia. Pragnienie śmierci nie jest tu samobójstwem, lecz błaganiem o miłosierdzie.

Kluczowym momentem jest bridge i outro, które opisują absolutny horror uwięzienia: „Darkness imprisoning me / All that I see, absolute horror / I cannot live, I cannot die / Trapped in myself / Body, my holding cell” (Ciemność mnie więzi / Wszystko, co widzę, to absolutny horror / Nie mogę żyć, nie mogę umrzeć / Uwięziony w sobie / Ciało, moja cela więzienna). Te wersy, jedne z najbardziej ikonicznych w twórczości Metalliki, doskonale oddają kondycję Joe'ego Bonhama. W finale utwór osiąga swój apogeum, wymieniając straszliwe straty poniesione przez bohatera: „Landmine has taken my sight / Taken my speech, taken my hearing / Taken my arms, taken my legs, taken my soul / Left me with life in hell” (Mina lądowa zabrała mi wzrok / Zabrała mi mowę, zabrała mi słuch / Zabrała mi ręce, zabrała mi nogi, zabrała mi duszę / Zostawiła mnie z życiem w piekle). W powieści Bonham w końcu odkrywa sposób na komunikację, stukając głową w poduszkę kodem Morse’a, by wyrazić „ZABIJ MNIE” (K-I-L-L M-E). W teledysku do „One” to SOS (pomocy).

Muzycznie utwór jest arcydziełem narracyjnym. Zaczyna się od łagodnego, nastrojowego intra z efektami dźwiękowymi bitwy – odgłosami eksplozji, karabinów i helikopterów, co natychmiast przenosi słuchacza na pole bitwy. Hetfield wspomniał, że pomysł na otwierające akordy wziął się z piosenki Venom „Buried Alive”. Następnie piosenka stopniowo narasta, przechodząc od czystych gitar do cięższych, zniekształconych riffów, symbolizując narastający gniew i desperację żołnierza. Kulminacją jest słynna „karabinowa” partia gitary i perkusji, a następnie emocjonalne solo Kirka Hammetta i podwójne solo z Hetfieldem, uważane za jeden z najbardziej ikonicznych momentów Metalliki. Kirk Hammett przyznał, że nagrywał środkowe solo do „One” między koncertami, będąc niezadowolonym z pierwotnej wersji.

Teledysk do „One”, wyreżyserowany przez Billa Pope'a i Michaela Salomona, był pierwszym w historii Metalliki i zszokował widzów MTV, mieszając czarno-białe ujęcia zespołu z drastycznymi fragmentami filmu „Johnny Got His Gun”. Początkowo James Hetfield i Lars Ulrich byli sceptyczni wobec pomysłu na wideo, a Ulrich był „wściekły”, że filmowe klipy zakrywają muzykę zespołu, ale ostatecznie osiągnięto kompromis. Zespół ostatecznie wykupił prawa do filmu, aby uniknąć opłat licencyjnych. Teledysk, a wraz z nim piosenka, zyskał ogromne uznanie, zdobywając pierwszą w historii nagrodę Grammy w kategorii Best Metal Performance w 1990 roku. Lars Ulrich podkreślił unikalność i odmienność teledysku, który był dla zespołu ważnym artystycznym oświadczeniem.

„One” to nie tylko przestroga przed okrucieństwem wojny, ale także głęboka refleksja nad ludzką godnością i prawem do śmierci w obliczu niewyobrażalnego cierpienia. Chociaż piosenka jest często postrzegana jako antywojenna, James Hetfield w wywiadzie dla Howarda Sterna w 2013 roku stwierdził, że jest to bardziej „obserwacja” wojny jako części natury ludzkiej. Dodał również, że osobiście utożsamiał się z bohaterem, czując się często jak „więzień we własnym ciele” z powodu trudnego dzieciństwa. To sprawia, że „One” rezonuje na wielu poziomach, stając się ponadczasowym dziełem, które zmusza do konfrontacji z najciemniejszymi aspektami ludzkiej egzystencji i konfliktu.