Interpretacja Mi lesz velem? - Locomotiv GT

Piosenka „Mi lesz velem?” („Co się ze mną stanie?”) węgierskiego zespołu Locomotiv GT, pochodząca z ich albumu Mindenki z 1978 roku, to głęboka i refleksyjna ballada, która porusza uniwersalne lęki artysty związane z jego twórczością i przyszłością. Utwór ten, skomponowany i napisany przez Gábora Pressera, kluczową postać i multiinstrumentalistę zespołu, jest introspektywnym monologiem o tożsamości, pasji i obawie przed przemijaniem.

Tekst rozpoczyna się od słów „Lehettem volna valaki más / De más az valaki más lett” (Mogłem być kimś innym / Ale ten „ktoś inny” stał się kimś innym), co natychmiast wprowadza w nastrój melancholii i zastanowienia nad drogami, których nie wybrano. Podmiot liryczny wspomina, że życie „dyktowało mu gorzkie krople” i że „dziwny nauczyciel nie pozwolił mu zostać prawdziwym artystą”. Te wersy można interpretować jako początkowe trudności lub presję, by podążać konwencjonalną ścieżką, z dala od sztuki. W kontekście węgierskiego rocka lat 70., w którym działało Locomotiv GT, takie społeczne oczekiwania czy wręcz ograniczenia dla artystów nie były rzadkością. LGT, skrót od Gran Turismo, symbolizował „długą podróż” członków zespołu, którzy sami byli już uznanymi muzykami, jak Gábor Presser, który wcześniej grał w legendarnej Omedze. Ich wybór drogi artystycznej był więc świadomym i często trudnym procesem.

Jednakże, jak śpiewa Presser, „gorzkość powoli stała się słodka”, co sugeruje, że mimo początkowych przeszkód, pasja do muzyki zwyciężyła. Przełomowy moment jest pięknie opisany: „Młotek powoli wypadł mi z obu rąk / Na zaolejoną ziemię” w chwili, gdy po raz pierwszy „usłyszałem naprawdę mówiące srebrzyste sześć strun”. To obraz porzucenia fizycznej, może nużącej pracy na rzecz całkowitego oddania się muzyce. Od tego momentu „nic innego już mnie nie interesuje / Tylko muzyka, muzyka, muzyka”. Ta deklaracja jest manifestem artystycznego poświęcenia, ale jednocześnie prowadzi do centralnego pytania, które powtarza się refrenowo: „Hé, mondd, mi lesz velem / Ha halkabban szól a rock and roll? / Hé, mondd mi lesz velem / Ha elfáradtál a dalomtól?” (Hej, powiedz mi, co się ze mną stanie / Jeśli rock and roll będzie brzmiał ciszej? / Hej, powiedz mi, co się ze mną stanie / Jeśli zmęczysz się moją piosenką?).

Te pytania wyrażają głębokie lęki artysty. Obawia się on nie tylko utraty własnej zdolności do tworzenia (gdy „gitara wypadnie mu z rąk”), ale także, a może przede wszystkim, utraty odbiorcy – jego zmęczenia, znudzenia, obojętności. Jest to strach przed ciszą, przed zgaszeniem płomienia rock and rolla, który stał się jego życiem. Obawa, że przestanie „otrzymywać cokolwiek z jego piosenki” („Ha nem kapsz semmit a dalomtól?”), podkreśla pragnienie artysty, by jego twórczość nadal rezonowała z publicznością, by miała sens i wartość.

W kolejnej zwrotce, podmiot liryczny odwołuje się do wspólnego doświadczenia z odbiorcą: „Ja żyłem tak, jak ty żyłeś / Kiedy byliśmy jeszcze dziećmi”. To buduje poczucie więzi i wzajemnego zrozumienia. Następnie opisuje moment, gdy „uderzono go w bok” słowami: „Nadszedł już czas, byś stał się poważniejszym człowiekiem!”. To wyraźne nawiązanie do presji społecznej, aby porzucić „dziecinne” marzenia o muzyce na rzecz „dorosłego” i „odpowiedzialnego” życia. Wielu artystów w tamtych czasach zmagało się z podobnymi oczekiwaniami, zarówno ze strony społeczeństwa, jak i czasem władz. Presser, będąc autorem tekstu i muzyki do tej piosenki, z pewnością osadził w niej swoje własne doświadczenia i rozterki. Pomimo tej presji, bohater „potrząsnął się i zaczął grać, by nie mieć problemów”, co jednak nie uciszyło wewnętrznego głosu – „od tamtej pory tylko myślę / Tylko o tym, tylko o tym, tylko o tym”. Ta nieustanna refleksja świadczy o trwałej obsesji i poświęceniu muzyce, które stają się jednocześnie źródłem radości i niepokoju.

„Mi lesz velem?” jest więc nie tylko osobistym wyznaniem, ale i uniwersalnym hymnem dla wszystkich, którzy z pasją poświęcają się sztuce. Piosenka, która ukazała się na albumie Mindenki, wydanym ponownie przez Hungaroton Records w 1992 roku, pozostaje świadectwem głębi artystycznej Locomotiv GT i Gábora Pressera. W 1978 roku fragment utworu został również zaprezentowany w programie telewizyjnym w reżyserii Sándora Pála, co świadczy o jego znaczeniu już w momencie premiery. To przypomnienie o kruchości artystycznej kariery, ale też o niezłomnej sile miłości do muzyki, która każe zadawać te fundamentalne pytania, niezależnie od odpowiedzi.