Interpretacja Scheiße - Lady Gaga

Utwór „Scheiße” Lady Gagi z albumu „Born This Way” to hymn kobiecej siły i buntu, przebojowo maskujący głębokie feministyczne przesłanie pod fasadą prowokacyjnego tytułu i udawanego języka niemieckiego. Już od pierwszych słów: „I don’t speak German, But I can if you like” artystka wprowadza słuchacza w grę pozorów i oczekiwań. Ten początkowy wers, powtarzany w piosence, można interpretować jako celowy atak na seksistowskie tendencje współczesnego społeczeństwa, gdzie od kobiet często oczekuje się dostosowania i spełniania życzeń mężczyzn, nawet wbrew sobie.

Następujące po nim „niemieckobrzmiące” fragmenty, takie jak „Ich schleiban austa be clair / Es kumpent madre monster”, to w rzeczywistości celowy bełkot, "faux-German" stworzony przez Gagę. Artystka przyznała, że to celowe zagranie, mające na celu oszukanie słuchacza, co symbolizuje zdolność kobiety do manipulowania i odrzucania męskich oczekiwań. Choć są to głównie zbitki fonetyczne, można doszukać się w nich pojedynczych, prawdziwie niemieckich słów, takich jak „Fräulein” (panienka) czy „Ich” (ja), a „schleiban” brzmi podobnie do „schreiben” (pisać), co dodaje utworowi warstwy ironii i ukrytego znaczenia. Cała ta lingwistyczna zabawa jest podkreślona przez sam tytuł – „Scheiße”, co po niemiecku oznacza „gówno” lub „bzdura”. Gaga wyjaśniła, że użyła tego słowa zarówno w znaczeniu „kurde, ale to jest dobre”, jak i w odniesieniu do „całego tego gówna, które towarzyszy byciu silną kobietą”.

Piosenka narodziła się po nocy spędzonej przez Gagę w berlińskim klubie Laboratory, co wskazuje na jej związek z europejską kulturą klubową i poczuciem wolności, jaką artystka odnalazła w Berlinie. W jednym z wywiadów Gaga wspomniała, że utwór powstał także z refleksji nad sytuacją, gdy nie wpuszczono jej z innymi dziewczynami na męską, gejowską imprezę, co skłoniło ją do zastanowienia się nad „bullshitem”, który powstrzymuje przed byciem odważnym. Zamiast tworzyć „smutną, słodką piosenkę”, zdecydowała się napisać coś dosadnego i mocnego.

Centralnym punktem utworu jest jego zdecydowany, feministyczny wydźwięk. Wersy takie jak „When I’m on a mission / I rebuke my condition. / If you’re a strong female, / You don’t need permission” to jasna deklaracja niezależności i odrzucenia społecznych ograniczeń. Gaga zachęca kobiety do walki o swoje prawa, do bycia sobą bez konieczności uzyskiwania zgody czy akceptacji. Krytykuje również obiektowe traktowanie miłości i fakt, że to mężczyźni często decydują o tym, co jest „właściwe” w sferze uczuć i seksualności.

W tekście pojawia się także autodefinicja „Blonde high heeled feminist / Enlisting femmes for this / Express your women kind / Fight for your rights”, w której artystka ironicznie nawiązuje do stereotypowego wizerunku kobiety, jednocześnie przekształcając go w symbol siły i aktywizmu. Pokazuje, że kobieta może być zarówno atrakcyjna i kobieca, jak i stanowcza w swoich przekonaniach, bez potrzeby rezygnacji z jednego na rzecz drugiego.

Refren „I wish that I could dance on a single prayer. / I wish I could be strong without somebody there. / I wish I could be strong without the Scheiße yeah” wyraża pragnienie wewnętrznej siły, niezależnej od zewnętrznych nacisków i „gówna” narzucanego przez społeczeństwo. To marzenie o świecie, w którym kobiety mogą być silne i szanowane, bez konieczności nieustannej walki i bez osądzania za ich seksualność czy wybory.

„Scheiße” to utwór dance-popowy z silnymi wpływami techno, electroclash i euro disco, co idealnie współgra z jego buntowniczym i energicznym przekazem. Piosenka została napisana i wyprodukowana przez Lady Gagę i RedOne, a jej nagrywanie odbywało się na tour busie w Europie. Mimo że Gaga chciała wydać „Scheiße” jako singiel, jej wytwórnia się na to nie zgodziła. Niemniej jednak, utwór stał się kultowym elementem jej występów na żywo, często towarzyszącym mu złożona choreografia i militarne, prowokacyjne kostiumy, które podkreślały jego emancypacyjny charakter. W ten sposób Lady Gaga, używając fikcyjnego niemieckiego i dosadnego słownictwa, stworzyła de facto manifest, który wciąż rezonuje z ideami kobiecej siły i niezależności.