Interpretacja Guantanamera - Jose Feliciano

Melodia „Guantanamera” to pieśń, która głęboko zakorzeniła się w kulturze kubańskiej, z czasem stając się nieoficjalnym hymnem narodowym i wyrazem miłości do Kuby oraz solidarności z ubogimi świata. Wersja José Feliciano to swoista fuzja, gdzie jego oryginalne angielskie wersy splatają się z klasycznymi strofami kubańskiego bohatera narodowego, José Martíego, tworząc unikalną, wzruszającą interpretację.

Refren „Guantanamera, guajira Guantanamera” jest rdzeniem utworu, frazą, która niezmiennie przywołuje obraz „dziewczyny z Guantánamo” lub „wieśniaczki z Guantánamo”. Melodia i sam refren datowane są na 1929 rok, a ich autorstwo przypisuje się Joseíto Fernándezowi, który na swojej audycji radiowej improwizował do nich tygodniowo nowe teksty, zależne od bieżących wydarzeń. To właśnie Pete Seeger, amerykański pieśniarz folkowy, spopularyzował tę pieśń w latach 60. w USA, czyniąc z niej hymn pokoju, szczególnie w kontekście kryzysu kubańskiego.

W interpretacji Feliciano, angielskie zwrotki wnoszą osobistą refleksję artysty. Pierwsza z nich, „I'm just a man who is trying / to do some good before dying. / To ask each man and his brother. / To hear no ill t'ward each other. / this life will never be hollow. / To those who listen and folow.”, ukazuje artystę jako pokornego posłańca dążącego do czynienia dobra i szerzenia zgody. To przesłanie idealnie wpisuje się w ducha oryginalnych hiszpańskich tekstów, które pochodzą z „Versos Sencillos” (Prostych Wersów) José Martíego, poety i rewolucjonisty, który w swoich dziełach wyrażał współczucie i solidarność z uciskanymi. Feliciano, wzywając do wzajemnego szacunku, podkreśla, że życie przestaje być puste, gdy ludzie słuchają i podążają za tymi wartościami.

Kolejna zwrotka zagłębia się w rozterki twórcy: „I write my rhymes with no learning / And yet with truth they are burning / But is the world waitin for them? / or will they all just ignore them? / Have I a poet's illusion. / A dream to die in seclusion?” Tu Feliciano mierzy się z wątpliwościami na temat sensu swojej twórczości. Pyta, czy jego szczere, płonące prawdą rymy znajdą oddźwięk, czy też zostaną zignorowane. To uniwersalne pytanie każdego artysty o wrażliwości i sens dzielenia się swoim wnętrzem, o strach przed samotnym snem i zapomnieniem.

Następnie, artysta odnajduje ukojenie w prostocie i naturze: „A little brook on a mountain / The cooling spray of a fountain / Arouse in me an emotion / More than the vast boundless ocean / For there's a wealth beyond measure / In little things that we treasure.” W tych słowach Feliciano wyraża głęboką czułość dla małych, codziennych cudów natury, które wzbudzają w nim silniejsze emocje niż ogromny ocean. To hołd dla piękna i bogactwa ukrytego w drobiazgach, w rzeczach, które prawdziwie cenimy. Ta perspektywa bliskości z naturą koreluje z Martím, który w swoich wierszach odwoływał się do kubańskiego krajobrazu, „skąd rośnie palma”.

Kulminacyjnym punktem interpretacji Feliciano jest powrót do hiszpańskich wersów José Martíego: „Yo soy un hombre sincero / De donde creco la palma / Yo soy un hombre sincero / De donde crece le palma. / Yantes de morirme quiero / Echarmis versos del alma.” Tłumaczone jako „Jestem szczerym człowiekiem / Z miejsca, gdzie rośnie palma / I zanim umrę, chcę / Wyśpiewać moje wersy z duszy”, te strofy stanowią esencję przesłania Martíego, deklarację autentyczności i nierozerwalnej więzi z ojczyzną. To właśnie te wiersze, zaadaptowane do melodii w 1958 roku przez Juliána Orbóna, przyczyniły się do politycznego i patriotycznego znaczenia „Guantanamera”, czyniąc ją symbolem wolności i sprawiedliwości społecznej.

Wersja José Feliciano wzbogaca „Guantanamera” o osobistą, kontemplacyjną warstwę, jednocześnie szanując jej historyczne i emocjonalne dziedzictwo. To interpretacja, która udowadnia, że uniwersalne przesłania pokoju, prawdy i piękna mogą przekraczać bariery językowe i kulturowe, łącząc ludzi poprzez muzykę i poezję.