Interpretacja Na szczycie - Grubson

Utwór „Na szczycie” Grubsona to poruszająca ballada hip-hopowa, która stała się hymnem nadziei i refleksji nad życiem, śmiercią oraz ponownym spotkaniem. Piosenka, wydana w 2009 roku na debiutanckim albumie artysty pt. O.R.S., zyskała ogromną popularność, stając się pierwszym polskim klipem hip-hopowym, który przekroczył 100 milionów wyświetleń na YouTube. Jej uniwersalny przekaz, osadzony w osobistym doświadczeniu artysty, rezonuje z głębokimi emocjami słuchaczy.

Sedno utworu tkwi w refrenie: „Jestem tego pewny, w głębi duszy o tym wiem, że gdzieś na szczycie góry, wszyscy razem spotkamy się”. To deklaracja niezachwianej wiary w ponowne spotkanie z bliskimi, którzy odeszli. Sam Grubson, czyli Tomasz Iwanca, otwarcie przyznał, że piosenka powstała w wyniku osobistego dramatu – po śmierci dwóch jego przyjaciół, Jony'ego i Gogo. Ich imiona pojawiają się również w outro utworu, podkreślając dedykacyjny charakter tego dzieła. Jak sam wyjaśnił w wywiadzie dla Polskiego Radia, chciał poprzez ten utwór „dać nadzieję im, ale także sobie”, uświadamiając sobie, „jak wielu ludzi na świecie musi mierzyć się z takim cierpieniem”.

Początkowe wersy wprowadzają słuchacza w świadomość kruchości ludzkiego istnienia: „Się porobiło, czeka to też nas, Ziemia coraz więcej pragnie ciała ludzkich mas”. Artysta zwraca uwagę na nieuchronność śmierci i nieprzewidywalność losu: „Nikt nam nie powiedział, jak długo będziemy żyć, do jakich rozmiarów ciągnęła się będzie życia nić. Nikt nam nie powiedział, kiedy mamy się pożegnać”. Tekst porusza podstawowe pytania o sens i ulotność życia, podsumowując je gorzką konstatacją: „rodzimy się, by żyć, żyjemy, by umierać”. Mimo tej brutalnej prawdy, w wierszach pobrzmiewa wołanie o wzajemne wsparcie – „ramię w ramię nawzajem siebie wspierać”, co stanowi apel o empatię i bliskość w obliczu wspólnego, ludzkiego losu.

Dalej Grubson konfrontuje się z postacią śmierci, zadając jej retoryczne pytanie: „Aniele śmierci, proszę, powiedz mi, czemu w stosunku do nas jesteś obojętny, najlepsze są dla Ciebie młode ofiary, nigdy nic Ci nie zrobiły, a traktujesz je jak psy”. Jest to wyraz buntu i niezrozumienia wobec niesprawiedliwości i bezsensu, z jaką śmierć zabiera młode, niewinne życia. Podkreśla wartość ludzkiej miłości i pragnienia życia: „Zobacz! Ile miłości w każdym człowieku, nie jeden by chciał przeżyć choć pół wieku”. Artysta wyraża trudność pogodzenia się z utratą bliskich, ale jednocześnie podtrzymuje nadzieję.

W drugiej części utworu, po powtórzeniu refrenu, Grubson maluje idylliczny obraz tego „szczytu góry”, który staje się metaforycznym miejscem spotkania. Opisuje je jako przestrzeń „daleko i bardzo wysoko, gdzie zwykły śmiertelnik nie stąpa tam nogą”, miejsce pełne „spokoju, harmonii i natury zewu, gdzie słychać szum drzew i ptaków śpiew”. To wizja ponadczasowej oazy, gdzie wschód słońca „wypełnia Twą duszę”, a poczucie jedności i miłości jest wszechogarniające. Artysta zapewnia, że na tym szczycie „nie będziesz już sam”, a spotkasz „ludzi, których tak bardzo kochałeś, choć lata nie widziałeś, nadal kochać nie przestałeś”. To pocieszenie, że po śmierci znikają ziemskie troski i podziały: „serce dotyka serca, nie ma szczęścia, nie ma pecha, nikt się nie złości, nikt nie docieka”. Wszystko sprowadza się do harmonia i jedności: „Człowiek obok człowieka z nurtem płyną jak rzeka, połączeni w jedną całość na samym szczycie góry (Mekka)”. Wzmianka o „Mekce” nadaje temu miejscu sakralny wymiar, sugerując, że jest to święte miejsce zgromadzenia, dostępne dla wszystkich, niezależnie od pochodzenia, gdzie panuje pokój i duchowe pojednanie.

Warto dodać, że utwór „Na szczycie” nie tylko porusza tekstowo, ale także muzycznie. Grubson jest zarówno autorem tekstu, jak i producentem muzyki do tego kawałka. Piosenka łączy w sobie elementy hip-hopu z ragga, co jest charakterystycznym rysem jego twórczości i wpisuje się w nurt flirtu rapu z reggae, którego korzenie sięgają Jamajki i Stanów Zjednoczonych. Początkowo Grubson nie zamierzał wydawać tego utworu, ani nagrywać do niego teledysku, ale przekonał go do tego Rahim z MaxFloRec, a także nalegania fanów w przypadku klipu. Wideo do „Na szczycie” było kręcone m.in. w centrum Łodzi. Sam artysta nie spodziewał się tak ogromnego sukcesu utworu, jednak cieszy go, że „Na szczycie” „dalej ma siłę” i „daje nadzieję słuchaczom”, a także „zachowuje pamięć moich przyjaciół, którzy odeszli”. Ten utwór stał się nie tylko ważnym elementem polskiej sceny muzycznej, ale także osobistym świadectwem nadziei w obliczu straty, która nadal inspiruje miliony słuchaczy.