Interpretacja piosenki "Die Fahne hoch! (Horst Wessel Lied)" wymaga głębokiego zanurzenia się w kontekst historyczny i propagandowy nazistowskich Niemiec, ponieważ utwór ten był hymnem partii NSDAP w latach 1930-1945, a od 1933 do 1945 roku pełnił funkcję drugiego hymnu narodowego Niemiec, obok pierwszej zwrotki "Deutschlandlied". Dziś piosenka ta, zarówno jej słowa, jak i melodia, jest zakazana w Niemczech i Austrii, z wyjątkiem celów edukacyjnych i naukowych.

Autorem słów piosenki był Horst Wessel, dowódca Sturmabteilung (SA), czyli Oddziałów Szturmowych (zwanych również Brunatnymi Koszulami) w berlińskiej dzielnicy Friedrichshain. Wessel, syn pastora, który porzucił studia prawnicze, by poświęcić się ruchowi nazistowskiemu, napisał tekst w 1929 roku. Jego śmierć w 1930 roku, po tym, jak został postrzelony przez komunistów w wyniku sporu, została szybko wykorzystana przez Josepha Goebbelsa, szefa propagandy nazistowskiej, do stworzenia z niego męczennika ruchu. Wessel stał się prototypem i najbardziej popularnym ucieleśnieniem nazistowskich bohaterów, a jego kult poprzedził rosnący panteon poległych bohaterów, upamiętnianych podczas masowych ceremonii.

Pierwsza zwrotka:
"Die Fahne hoch! Die Reihen fest geschlossen!
SA marschiert mit ruhig festem Schritt.
Kam'raden, die Rotfront und Reaktion erschossen,
Marschier'n im Geist in unser'n Reihen mit."

Rozpoczyna się od wezwania do podniesienia flagi i zwarcia szeregów, co symbolizuje gotowość do walki i jedność ruchu nazistowskiego. "SA marschiert mit ruhig festem Schritt" przedstawia Oddziały Szturmowe jako zdyscyplinowaną i nieustępliwą siłę. SA, czyli Sturmabteilung, były paramilitarną organizacją Partii Nazistowskiej, która odegrała kluczową rolę w dojściu Hitlera do władzy, stosując przemoc i zastraszanie przeciwników politycznych. Początkowo składały się głównie z byłych żołnierzy i bezrobotnych mężczyzn, którzy brali udział w ulicznych walkach z rywalami politycznymi.
Kluczowa jest linia "Kam'raden, die Rotfront und Reaktion erschossen, Marschier'n im Geist in unser'n Reihen mit." Jest ona celowo dwuznaczna. Może oznaczać "towarzyszy, którzy zostali zastrzeleni przez Czerwony Front i reakcjonistów" lub "towarzyszy, którzy zastrzelili Czerwony Front i reakcjonistów". Ta dwuznaczność pozwalała na interpretację, która podkreślała zarówno ofiarę, jak i gotowość do walki. "Rotfront" odnosi się do Roter Frontkämpferbund (Związku Bojowników Czerwonego Frontu), lewicowej organizacji paramilitarnej związanej z Komunistyczną Partią Niemiec (KPD) w czasach Republiki Weimarskiej, która była głównym przeciwnikiem SA w brutalnych starciach ulicznych. "Reakcja" natomiast mogła odnosić się do sił konserwatywnych, monarchistycznych lub innych grup przeciwnych nazistom. Idea, że polegli towarzysze "maszerują w duchu" w szeregach, miała na celu budowanie mitu męczenników i wzmacnianie poczucia wspólnoty oraz ciągłości walki.

Druga zwrotka:
"Die Straße frei den braunen Batallionen.
Die Straße frei dem Sturmabteilungsmann!
Es schau'n aufs Hakenkreuz voll Hoffnung schon Millionen.
Der Tag für Freiheit und für Brot bricht an!"

Zwrotka ta jest manifestem roszczeń do przestrzeni publicznej. "Die Straße frei den braunen Batallionen" to proklamacja dominacji SA, "brunatnych batalionów", które miały przejąć kontrolę nad ulicami miast. Brunatne koszule były symbolem SA. Miliony ludzi, według tekstu, patrzą na swastykę ("Hakenkreuz") z nadzieją. Swastyka, główny symbol nazizmu, miała symbolizować nadzieję na nową erę, w której zapanuje "wolność i chleb" ("Freiheit und Brot"). Była to obietnica poprawy warunków życia i wyzwolenia od problemów gospodarczych i politycznych Republiki Weimarskiej, której nazistowska propaganda obwiniała za "niewolnictwo" Niemców.

Trzecia zwrotka:
"Zum letzten Mal wird Sturmalarm geblasen!
Zum Kampfe steh'n wir alle schon bereit!
Schon flattern Hitlerfahnen über allen Straßen.
Die Knechtschaft dauert nur noch kurze Zeit!"

Ta zwrotka to wezwanie do ostatecznej walki. "Zum letzten Mal wird Sturmalarm geblasen!" sugeruje decydującą konfrontację, po której nastąpi zwycięstwo. Gotowość do walki ("Zum Kampfe steh'n wir alle schon bereit!") podkreśla determinację nazistów. Obraz "Hitlerfahnen" (flag Hitlera ze swastyką) powiewających nad ulicami symbolizuje zbliżające się przejęcie władzy i wszechobecność nazistowskiej ideologii. "Die Knechtschaft dauert nur noch kurze Zeit!" jest wyraźnym odniesieniem do "niewolnictwa" narzuconego Niemcom, jak to postrzegali naziści, po I wojnie światowej, szczególnie przez postanowienia traktatu wersalskiego i późniejsze kryzysy gospodarcze. Piosenka obiecuje szybkie zakończenie tego stanu i nadejście nowej, nazistowskiej ery.

Czwarta zwrotka jest powtórzeniem pierwszej, co wzmacnia przesłanie jedności, gotowości do walki i pamięci o poległych męczennikach.

Melodia do utworu "Die Fahne hoch!" również ma ciekawą historię. Chociaż po śmierci Wessela oficjalnie przypisywano mu zarówno autorstwo tekstu, jak i muzyki, to krytycy przed 1933 rokiem wskazywali, że melodia ma znacznie dłuższą historię. Najprawdopodobniej pochodziła ona z popularnej pieśni śpiewanej przez marynarzy niemieckiej Cesarskiej Marynarki Wojennej podczas I wojny światowej, znanej jako "Vorbei, vorbei, sind all die schönen Stunden" lub "Königsberg-Lied". Innym możliwym źródłem była melodia skomponowana w 1865 roku przez Petera Corneliusa, którą opisał jako "wiedeńską melodię ludową". Prosta, marszowa melodia była łatwa do śpiewania i grania przez amatorskie zespoły, co przyczyniło się do jej szybkiego rozprzestrzenienia i skuteczności propagandowej.

Piosenka została po raz pierwszy opublikowana w gazecie nazistowskiej "Der Angriff" we wrześniu 1929 roku pod tytułem "Der Unbekannte SA-Mann" ("Nieznany Szturmowiec"). Po śmierci Wessela, Joseph Goebbels natychmiast rozpoczął kampanię propagandową, czyniąc z niego męczennika. Utwór, przemianowany na "Horst-Wessel-Lied", stał się oficjalnym hymnem partii nazistowskiej w 1930 roku. Kiedy Adolf Hitler doszedł do władzy w styczniu 1933 roku, piosenka została uznana za symbol narodowy na mocy prawa z 19 maja 1933 roku i stała się współhymnem Niemiec. Istniało nawet zarządzenie z 1934 roku, które nakazywało wykonywanie hitlerowskiego salutu przy śpiewaniu pierwszej i czwartej zwrotki. Piosenka była często śpiewana na imprezach partyjnych i podczas ulicznych parad SA. Pojawia się również w filmach propagandowych, takich jak "Triumf woli" Leni Riefenstahl z 1935 roku. Jej znaczenie propagandowe polegało na połączeniu patosu z triumfalizmem, co czyniło ją idealną do nazistowskich ceremonii. Miała jednoczyć ludzi i skłaniać ich do naśladowania Horsta Wessela, gotowych na śmierć męczennika dla Trzeciej Rzeszy.

Inne grupy faszystowskie w Europie, w tym Brytyjska Unia Faszystów, hiszpańska Falanga i francuska Milicja, również adaptowały melodię "Horst-Wessel-Lied" dla swoich hymnów, zmieniając jedynie słowa na odpowiednie dla ich narodowego kontekstu.

Po upadku reżimu nazistowskiego w maju 1945 roku, "Horst-Wessel-Lied" został zakazany. Zarówno tekst, jak i melodia pozostają nielegalne w Niemczech i Austrii, z pewnymi ograniczonymi wyjątkami, takimi jak cele artystyczne lub edukacyjne. Nawet w 2011 roku, Amazon.com i Apple Inc. były przedmiotem dochodzenia za oferowanie piosenki do sprzedaży na swoich stronach internetowych w Niemczech, co doprowadziło do usunięcia utworu z ich oferty. Piosenka ta jest zatem nie tylko świadectwem przeszłości, ale także żywym przykładem wrażliwości historycznej i prawnego odrzucenia symboli totalitarnych.