Interpretacja Gimme Hope Jo'anna - Eddy Grant

Eddy Grant's "Gimme Hope Jo'anna" to piosenka o niezwykłej sile przekazu i politycznym znaczeniu, wydana w 1988 roku, u szczytu apartheidu w Republice Południowej Afryki. Utwór, pomimo swojej chwytliwej melodii i karaibskiego rytmu, stanowił ostrą krytykę rasistowskiego reżimu, który wówczas panował w RPA. Co ciekawe, sama "Jo'anna" nie jest imieniem kobiety, lecz uosobieniem Johannesburga – największego miasta RPA, symbolizującego ówczesny rząd i centrum władzy apartheidu. Grant, który jest brytyjsko-gujańskim piosenkarzem, odwiedził Afrykę Południową, zawierając tam umowy dystrybucyjne dla swojej wytwórni płytowej Ice Records, co miało wpływ na powstanie piosenki.

Tekst piosenki rozpoczyna się od słów "Well, Jo'anna she runs a country / She runs in Durban and the Transvaal / She makes a few of her people happy, oh / She don't care about the rest at all". Od razu wskazuje to na opresyjny charakter systemu, który faworyzuje jedynie białą mniejszość, ignorując cierpienie czarnoskórej większości. System ten to oczywiście apartheid, który "keeps a brother in a subjection". Grant podkreśla nadzieję, że presja międzynarodowa zmusi "Jo'annę" do zmiany i pozwoli wszystkim żyć w zgodzie, co wyraża refren "Gimme hope, Jo'anna / Hope, Jo'anna / Gimme hope, Jo'anna / 'Fore the morning come". Słowo "morning" można interpretować jako nadejście wolności i równości.

W kolejnych zwrotkach artysta rozwija temat niesprawiedliwości. Śpiewa: "I hear she makes all the golden money / To buy new weapons, any shape of guns / While every mother in black Soweto fears / The killing of another son". To bezpośrednie odniesienie do bogactw naturalnych RPA, w szczególności złota, z których dochody były wykorzystywane do finansowania aparatu opresji i zbrojeń, podczas gdy w czarnych dzielnicach, takich jak Soweto, panował strach i przemoc. Eddy Grant wskazuje również na międzynarodowych sojuszników reżimu, którzy przymykali oko na jego okrucieństwa: "She's got supporters in high up places / Who turn their heads to the city sun". Niektórzy interpretują "city sun" jako nawiązanie do Sun City – luksusowego kurortu dla białych elit, co stanowiło symbol hipokryzji i podwójnych standardów. Reżim "Jo'anny" był mistrzem propagandy, potrafiąc "swing opinion / In every magazine and the journals / For every bad move that this Jo'anna makes / They got a good explanation".

W czwartej zwrotce Eddy Grant odwołuje się do postaci, która stała się symbolem walki z apartheidem: "Even the preacher who works for Jesus / The Archbishop who's a peaceful man / Together say that the freedom fighters / Will overcome the very strong". Jest to jasne nawiązanie do arcybiskupa Desmonda Tutu, który otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla w 1984 roku za swoją pokojową walkę przeciwko apartheidowi. Grant podkreśla, że nawet ludzie duchowni i bojownicy o wolność wierzą w nadejście zmian, co jest sygnałem dla "Jo'anny", że "the tide is turning". Piosenka kończy się naleganiem, aby nie czekać na ten "morning come", bo nadszedł czas na zmiany.

"Gimme Hope Jo'anna" została zakazana przez rząd południowoafrykański zaraz po jej wydaniu, ale mimo to była szeroko słuchana w kraju. Osiągnęła 7. miejsce na brytyjskiej liście przebojów singli, stając się pierwszym hitem Granta w pierwszej dziesiątce od pięciu lat. W 2008 roku Eddy Grant został zaproszony do wykonania utworu podczas hołdu z okazji 90. urodzin Nelsona Mandeli w Hyde Parku w Londynie, co było jego pierwszym występem na scenie od dwudziestu lat. W 2021 roku Grant wyraził, że "Gimme Hope Jo'anna" jest piosenką, z której jest najbardziej dumny ze względu na jej szerokie uznanie i zrozumienie jej przesłania przez ludzi. Utwór ten stał się nieoficjalnym hymnem ruchu antyapartheidowego. Choć pierwotnie nie planowano, aby piosenka stała się hitem, zyskała międzynarodową uwagę i stała się bardzo popularna w Wielkiej Brytanii i wielu krajach europejskich. Eddy Grant w wywiadach podkreśla, że piosenka jest dla niego wyjątkowa ze względu na jej zawartość i fakt, że ludzie ją pokochali i zrozumieli jej przesłanie.

Siła "Gimme Hope Jo'anna" tkwi w jej zdolności do łączenia przystępnego, zaraźliwego rytmu z głębokim, politycznym przesłaniem. Była to nie tylko wiadomość dla świata o tym, co działo się w Afryce Południowej, ale także przesłanie nadziei dla milionów ludzi żyjących w segregacji podczas apartheidu. Utwór przypomina, że nawet w obliczu ogromnej opresji, nadzieja na zmianę jest potężną siłą.