Fragment tekstu piosenki:
Jeszcze nie zapomniałem
Tłustych świetych, którzy wszystko mogli
Jeszcze nie zapomniałem
Wycierania ryjów narodowym sztandarem
Jeszcze nie zapomniałem
Tłustych świetych, którzy wszystko mogli
Jeszcze nie zapomniałem
Wycierania ryjów narodowym sztandarem
Piosenka "Jeszcze nie zapomniałem" zespołu Dezerter, pochodząca z albumu Blasfemia wydanego w 1992 roku, stanowi przenikliwą refleksję nad kontynuacją pewnych patologii społecznych i politycznych w Polsce, pomimo głębokich przemian ustrojowych. Dezerter, uformowany w 1981 roku w Warszawie, jako czołowy przedstawiciel niezależnej sceny punkrockowej, od zawsze był głosem sprzeciwu wobec władzy i hipokryzji, co wielokrotnie przysparzało mu problemów z cenzurą i aparatem państwowym. Teksty Krzysztofa Grabowskiego, często ostro krytyczne, w połączeniu z agresywną muzyką Roberta Matery (w przypadku tego utworu również Pawła Piotrowskiego), tworzyły spójny obraz rzeczywistości, który nie schlebiał nikomu.
Utwór otwiera się mocnym uderzeniem: "Jeszcze nie zapomniałem / Tłustych świętych, którzy wszystko mogli". Ten obraz "tłustych świętych" to celowa oksymoroniczna metafora, która uderza w hierarchię władzy – zarówno tej dawnej, komunistycznej, jak i nowej, postkomunistycznej. "Tłustych" sugeruje sytość, materializm, zblazowanie i korupcję, podczas gdy "świętych" odnosi się do fałszywej moralności, nienaruszalności i samouwielbienia elit, które uzurpowały sobie prawo do absolutnej kontroli i bezkarności. To nie tylko oskarżenie o nadużycia, ale także o ich bezkarne trwanie, bez względu na zmieniające się realia polityczne.
Kolejne wersy, "Jeszcze nie zapomniałem / Wycierania ryjów narodowym sztandarem", to jedno z najbardziej dosadnych i zapadających w pamięć sformułowań w polskim punk rocku. Obraz ten symbolizuje profanację symboli narodowych, używanych jako parawan do tuszowania niegodziwości, cynicznych gier politycznych i osobistych interesów. Narodowy sztandar, zamiast być symbolem jedności i wartości, staje się tu rekwizytem, narzędziem manipulacji w rękach tych, którzy faktycznie gardzą wartościami, które rzekomo reprezentują. Jest to oskarżenie o fałszywy patriotyzm, wykorzystywany do legitymizowania opresji i czerpania korzyści.
Wspomnienie "Słodkiej mowy, która nic nie znaczyła" oraz tego, że "Propaganda wszystko tłumaczyła", odnosi się bezpośrednio do pustej retoryki i wszechobecnej manipulacji informacją, tak charakterystycznej dla minionego ustroju. Jednak data wydania Blasfemii – 1992 rok – nadaje tym słowom dodatkową, proroczą wymowę. Dezerter nie tylko rozpamiętuje przeszłość, ale dostrzega, że te same mechanizmy oszustwa i dezinformacji nadal funkcjonują w nowej, teoretycznie wolnej Polsce. "To nie tak dawno" podkreśla ciągłość, a nie radykalne zerwanie z przeszłością w sferze komunikacji społecznej.
Kluczem do interpretacji jest refren: "A teraz znowu to widzę / A teraz znowu to słyszę / To wali się na mnie / Ze wszystkich stron". To stwierdzenie nie pozostawia złudzeń. Zespół nie odcina się od przeszłości jako zamkniętego rozdziału, ale wskazuje na cykliczność i reinkarnację starych problemów w nowych szatach. Widzi te same schematy hipokryzji, korupcji i manipulacji, które – zamiast zniknąć wraz z upadkiem komunizmu – ponownie wybrzmiewają, obciążając społeczeństwo. "Wali się na mnie ze wszystkich stron" wyraża poczucie przytłoczenia i bezsilności wobec wszechobecności tych negatywnych zjawisk, z których nie da się uciec. Nie jest to jedynie nostalgiczne wspomnienie, ale gorzkie skonstatowanie, że nowa rzeczywistość w wielu aspektach powiela błędy i wady poprzedniej epoki, a wolność nie przyniosła automatycznie oczyszczenia z patologii. Piosenka jest ostrzeżeniem przed zapominaniem o przeszłości i naiwnością w oczekiwaniu na prawdziwą zmianę, kiedy tylko zmienią się twarze na szczytach władzy. Dezerter pozostaje niezmiennie wierny swojej roli krytycznego obserwatora, dla którego pamięć o mechanizmach opresji i manipulacji jest kluczem do rozumienia zarówno przeszłości, jak i teraźniejszości.
Interpretacja została wygenerowana przez sztuczną inteligencję i może zawierać błędy lub nie oddawać zamysłu autora. Jeśli tak uważasz, kliknij „Nie”, aby nas o tym poinformować.
Czy ta interpretacja była pomocna?