Interpretacja Cera - Deys

Piosenka "Cera" autorstwa Deysa, wydana w 2016 roku na kompilacji "Hip Hop 2.0" z wytwórni QueQuality, stanowi głębokie i introspektywne spojrzenie w stan wewnętrzny artysty, naznaczone melancholią, apatią i trudnościami w nawiązywaniu bliskich relacji. Produkcją utworu zajął się Apriljoke. Deys jest artystą często opisywanym jako posiadający tajemniczą i mroczną aurę, z muzyką inspirowaną cold/retro wave, post-punkiem i gotyckim rockiem, co idealnie oddaje chłodny i surowy klimat "Cery".

Centralnym motywem utworu jest tytułowa "cera" – nie tylko jako odniesienie do bladej skóry narratora, którą lubi jego partnerka, ale przede wszystkim jako metafora jego wrażliwości, kruchości emocjonalnej i zmęczenia życiem. Fraza "cera w szwach" w refrenie podkreśla ten stan, sugerując, że jego psychika jest na granicy wytrzymałości, rozrywana przez wewnętrzne konflikty.

Już w pierwszej zwrotce Deys kreśli obraz samotności i izolacji. "Empatia minus dziesięć, trochę apatyczne" to mocne stwierdzenie o jego emocjonalnym odrętwieniu, które kontrastuje z potrzebą bliskości drugiej osoby, która "lubi moją bladą skórę, kiedy marzniesz przy niej". Narrator opisuje bezsenne noce ("ja nie spałem znowu, noc mnie zżera") i ucieczkę od rzeczywistości w rozrywkę: "Gapię się na kreskówki, to mi wyłącza umysł / Kupiłem kilka retro konsol, PS nie ma duszy". To poszukiwanie ucieczki od przytłaczającej introspekcji i chaotycznego wnętrza, gdzie chaos partnerki ("Masz w sobie tyle ładu i porządku co przedszkola") jawi się jako coś znajomego, choć kontrastuje z jego własnym.

Życie narratora wydaje się naznaczone niestabilnością i brakiem przynależności: "To mój dziewiąty kwadrat, nadal nie mam swego kąta". Marzenia o podróżach zderzają się z poczuciem uwięzienia w "dołku Europy brudu", a dzieciństwo jawi się jako zbiór zniekształconych wspomnień z "VHS-ach, mini DV z szumu", co wskazuje na nostalgię za minionym, ale jednocześnie nieidealnym czasem. Samo stwierdzenie "Wywodzę się z glitchów, trzasków, adaptera taty" to poetyckie wyrażenie poczucia bycia złożonym z niedoskonałości, szumów i dziedziczonych wad, niczym z wadliwego nagrania. Odniesienie do "Twenty-seven club" jest wyraźną aluzją do artystów, którzy zmarli w wieku 27 lat, podkreślając fascynację tragicznymi postaciami i być może premonicję własnej kruchości.

Refren powtarza, że partnerka wciąż marznie przy jego zimnej, bladej skórze, a on sam nie potrafi zapewnić jej ciepła czy radości, nie uśmiechając się "jak serial". Przestrzega, że "ciężko ci będzie przy mnie wytrwać", bez złudzeń co do trwałości związku w obliczu jego wewnętrznych zmagań.

Druga zwrotka pogłębia ten obraz. Partnerka szuka schronienia pod kocem, próbując załagodzić "sznyt" – być może ból zadany przez narratora lub własne rany. On sam przyznaje się do "kilku małych kłamstw", które uderzyły "skutecznie" niczym strzał Simo Häyhy. Samotność, od której chciał odpocząć, "do szpiku go przerosła", stając się opresyjną siłą. Wizja "piątej roku pory", w której "na drzewach kwitną pętle, asfalt chce obrysować", to mroczna symbolika myśli samobójczych i ostatecznej rezygnacji, przemieszana z obrazami śmierci.

Narrator utwierdza się w przekonaniu, że jest trudny do kochania, przywołując "odpały po wódzie". Porównuje się do "ukrytej klatki w napisach końcowych" – czegoś, co jest łatwe do przeoczenia, nieważne, marginalne. Jego powroty do domu bez kluczy symbolizują zagubienie, a "wybrakowane echo krzyku o pomocy" wskazuje na desperację, której nikt nie słyszy lub nie rozumie. Obrazy "kosy w głowie" i "nastrojów bolesnych jak poród" dosadnie ukazują intensywność wewnętrznego cierpienia i autodestrukcyjne tendencje. Cała piosenka to spowiedź Deysa, która w surowy, poetycki sposób odsłania jego ból i świadomość, że jego trudny charakter i wewnętrzne demony mogą zniszczyć nawet najsilniejszą relację.