Piosenka "Holocene" Bon Iver to głębokie zanurzenie w tematykę samoświadomości, pokory i odnajdywania swojego miejsca w niezmierzonym schemacie istnienia. Justin Vernon, lider zespołu, z niezwykłą precyzją oddaje subtelne niuanse bycia człowiekiem, poczucia niewielkości w świecie, a jednocześnie silnego połączenia z czymś większym. Tytuł utworu nawiązuje do epoki geologicznej holocenu, która rozpoczęła się około 11 700 lat temu i obejmuje całą historię ludzkości. To odniesienie od razu sugeruje centralny motyw utworu: naszą małość w obliczu ogromu czasu i przestrzeni. Co ciekawe, Vernon ujawnił, że "Holocene" to również nazwa baru w Portland, gdzie przeżył "mroczną noc duszy". Tytuł jest więc dla niego metaforą chwil, kiedy nie idzie nam dobrze, ale także opowieścią o odkupieniu i uświadomieniu sobie, że jesteśmy jednocześnie wyjątkowi i zwyczajni. Jak sam to ujął, "miejsca są czasami, a ludzie są miejscami, a czasy są ludźmi", co sugeruje, że wszystko może być jednocześnie różne i takie samo.

Utwór otwiera się intrygującą frazą: „Someway, baby, it’s part of me, apart from me.” Te słowa doskonale oddają poczucie, że coś jest zarówno integralną częścią nas samych, jak i czymś odrębnym, być może odległą pamięcią, przeszłym ja, czy też zewnętrzną siłą wpływającą na nasze życie. Następne wersy, takie jak „you’re laying waste to Halloween / you fucked it friend, it’s on it’s head, it struck the street / you’re in Milwaukee, off your feet”, malują obraz chaosu i dezorientacji, być może związanej z młodzieńczymi błędami czy zagubieniem, często osadzonym w konkretnych, osobistych miejscach, takich jak Milwaukee, Wisconsin.

Kluczowym i najbardziej pamiętnym refrenem piosenki jest: „…and at once I knew I was not magnificent.” To potężne wyznanie pokory i autentyczności. Vernon opisuje moment jasności, w którym zdaje sobie sprawę ze swojej nie-wielkości, ale w tym właśnie odnajduje ukojenie i piękno. To nie jest stwierdzenie depresyjne, lecz raczej wyzwolenie, akceptacja niedoskonałości i ulga w byciu po prostu człowiekiem. Ta linia stała się dla wielu słuchaczy uniwersalnym przypomnieniem, że bycie małym nie oznacza bycia bez znaczenia.

Inspiracją do powstania utworu była konkretna noc. Justin Vernon opowiedział, że pewnego wieczoru świątecznego w Wisconsin, po obejrzeniu filmu "Bękarty wojny" i zapaleniu marihuany ze swoim bratem, wyszli na lodowatą noc. Na pustej autostradzie I-94, gdzie nie było ani jednego samochodu, patrząc w dal, poczuł tę właśnie świadomość: „nie jestem wspaniały”. Czuł się wówczas jak „narzędzie do opisywania idei”, a nie twórca piosenki. Ta sceneria znajduje odzwierciedlenie w obrazowych wersach: „strayed above the highway aisle / (jagged vacance, thick with ice) / I could see for miles, miles, miles”. Odniesienia do surowego, zamarzniętego krajobrazu symbolizują klarowność i ogrom otaczającego świata.

Wersy takie jak „3rd and Lake it burnt away, the hallway / was where we learned to celebrate / automatic bought the years you’d talk for me” odnoszą się do konkretnych wspomnień i miejsc z Eau Claire w stanie Wisconsin, gdzie Justin Vernon dorastał. Dom na 3rd and Lake, choć spłonął, został odbudowany, a to miejsce, wraz z innymi wspomnieniami, staje się tłem dla refleksji nad przeszłością i relacjami. Linie „that night you played me 'Lip Parade' / not the needle, nor the thread, the lost decree / saying nothing, that’s enough for me” sugerują intymne, być może nieco bolesne wspomnienia z przeszłości, gdzie cisza i niedopowiedzenia miały większe znaczenie niż słowa.

Teledysk do "Holocene", wyreżyserowany przez Nabila Elderkin, idealnie wizualizuje temat piosenki. Nakręcony w regionie Vík na Islandii, przedstawia małego chłopca wędrującego po wulkanicznych krajobrazach i lodowcach. Ten kontrast między maleńkim chłopcem a rozległymi, majestatycznymi pejzażami podkreśla ideę, że jednostka jest częścią czegoś znacznie większego.

Warto dodać, że "Holocene" wyewoluowało ze starszego solowego utworu Justina Vernona, zatytułowanego "hazelton", nagranego w latach 2005-2006. "Hazelton" opowiadało o porządkowaniu nowych informacji i odnajdywaniu własnej ścieżki w życiu. To pokazuje, jak głęboko zakorzenione są te tematy w twórczości Vernona.

Piosenka ukazała się na albumie "Bon Iver, Bon Iver" w 2011 roku, który zdobył uznanie krytyków i nagrodę Grammy w kategorii Best Alternative Music Album, a sam "Holocene" był nominowany do nagród Song of the Year i Record of the Year. Justin Vernon ma niezwykłą zdolność do przekształcania bardzo osobistych uczuć i wspomnień w uniwersalne przesłania, które rezonują ze słuchaczami na całym świecie. Nawet odniesienia do konkretnych ulic czy miejsc w jego piosenkach potrafią wywołać emocje i zrozumienie u osób z odległych zakątków globu. "Holocene" to właśnie taka podróż – intymna, introspektywna, a jednocześnie dająca poczucie głębokiego połączenia z czymś nieskończonym i pięknym w samej esencji bycia.