Interpretacja 1985 - Bo Burnham

Utwór „1985” Bo Burnhama, pochodzący z The Inside Outtakes (wydanych w 2022 roku jako uzupełnienie jego przełomowego specjalnego programu Inside z 2021 roku), to wielowarstwowa satyra, nostalgiczna refleksja i osobista medytacja nad przywilejami, tożsamością i ulotnością szczęścia. Piosenka, utrzymana w charakterystycznym dla Burnhama stylu łączenia humoru z głębszymi, często niewygodnymi prawdami, z pozoru idealizuje postać „białego faceta z 1985 roku”.

Na początku piosenki narrator z podziwem opisuje tego anonimowego „białego faceta z 1985 roku”: „He's a really cool guy / He's got a cool shirt / He's got cool shoes / Did I mention the shirt?” Jest to postać, którą wszyscy szanują, która potrafi czytać wiadomości i „nie pozwala, żeby to gówno na niego wpłynęło”, i która „jest naprawdę szczęśliwa, cieszy się życiem”. Ten początkowy obraz przedstawia pozorne, beztroskie życie, w którym mężczyzna biały w Ameryce wydawał się osiągnąć szczyt spokoju i sukcesu, co silnie kontrastuje z obecnymi lękami narratora. Jest to celowe wyolbrzymienie, mające na celu podkreślenie tęsknoty za postrzeganą prostotą i brakiem świadomości, tak charakterystycznymi dla innej epoki.

Kolejne wersy, takie jak „He's got a job and a family how does he do it? / Balances his work with his wife's underwhelming cooking”, dalej ironicznie podkreślają ten wyidealizowany obraz. Sugeruje to, że nawet drobne niedogodności były łatwe do zniesienia, a życie toczyło się bez głębszych, egzystencjalnych problemów, z którymi mierzy się współczesny człowiek. Narrator wyraża wręcz pragnienie: „How can I be what I am but 40 years ago gee whiz”, co ukazuje jego frustrację z powodu niemożności osiągnięcia tego samego poziomu beztroski w dzisiejszym, skomplikowanym świecie.

Kluczowym momentem w piosence jest linijka: „I guess it's true that some people really got to fight to be alive / And some people are white guys in 1985”. To zwięzłe, ale potężne zdanie jasno wskazuje na przywilej – uznaje, że dla pewnych grup społecznych życie jest nieustanną walką o przetrwanie, podczas gdy dla innych, w tym przypadku białych mężczyzn z połowy lat 80., istnienie było z natury łatwiejsze, wolne od wielu społecznych i ekonomicznych obciążeń. Burnham, jako artysta często eksplorujący tematykę białego przywileju i jego wpływu na męską psychikę, (jak w piosenkach takich jak „Straight White Male” czy „Problems”) używa tej piosenki do dalszego rozwijania tych myśli.

Piosenka przyjmuje jednak bardziej osobisty obrót w późniejszych wersach. Gdy narrator zdaje sobie sprawę z generalizacji, z pozorną autoironią koryguje się: „It wasn't easy being any white guy in 1985 / Some white guys were living through the aids crisis / Some white guys were italian”. Ta błyskawiczna lista „problemów” jest sama w sobie satyryczna, trywializując prawdziwe kryzysy (jak AIDS) poprzez zestawienie ich z byciem Włochem, co podkreśla absurdalność prób umniejszania przywileju. Ostatecznie jednak, narrator przyznaje, że jego tęsknota nie dotyczy abstrakcyjnego „białego faceta”, lecz jego własnego ojca: „I think I just meant my dad in 1985”. To osobiste ujawnienie nadaje piosence intymny wymiar.

Pragnienie bycia „zaślepionym białym tatą w połowie lat 80.” (My oblivious white dad in the mid-80s) ujawnia prawdziwy rdzeń emocjonalny utworu. Nie chodzi o pragnienie powrotu do przeszłości dosłownie, ale o tęsknotę za stanem umysłu – za względną niewinnością, brakiem przytłaczającej świadomości społecznej i egzystencjalnej, która charakteryzuje współczesne czasy. Ojciec Burnhama, Scott Burnham, jest tu symbolem prostszego szczęścia. Narrator wierzy, że jego ojciec był szczęśliwszy niż on sam. Ta piosenka, podobnie jak wiele innych z Inside i The Inside Outtakes, odzwierciedla zmagania Burnhama z własną tożsamością i poszukiwaniem sensu w świecie przesyconym informacjami i wymaganiami, z którymi borykał się podczas tworzenia w izolacji. Bo Burnham często w swoich pracach przyznaje, że miał uprzywilejowane życie, ale mimo to jest nieszczęśliwy, co rezonuje z tematyką tej piosenki. Piosenka staje się więc hołdem dla pozornie prostszego życia, a jednocześnie krytycznym spojrzeniem na dziedziczone i niekwestionowane przywileje, które mogły umożliwić to „zaślepione” szczęście. Co ciekawe, ojciec Burnhama, Scott, ponoć słuchał tej piosenki „tysiąc razy” w dniu jej premiery, co sugeruje, że albo ją docenił, albo wzbudziła w nim silne emocje.