Interpretacja Brawo dla klauna - Anna Sroka

Tekst piosenki „Brawo dla klauna”, brawurowo interpretowany przez Annę Srokę-Hryń, jest głęboko poruszającą opowieścią o tragicznym losie artysty, który za fasadą uśmiechu ukrywa osobiste cierpienie. Utwór, będący najprawdopodobniej polską adaptacją francuskiej piosenki „Bravo pour le clown” (z muzyką Louiego Guya Conteta i polskim tekstem H. Alexandre), doskonale wpisuje się w nurt piosenki aktorskiej, gdzie emocje i dramatyzm odgrywają kluczową rolę. Anna Sroka-Hryń, ceniona za swój talent wokalno-aktorski, występowała z tym utworem między innymi podczas 24. Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu w 2003 roku, co podkreśla jego znaczenie w jej repertuarze.

Początkowe strofy piosenki z mistrzostwem ukazują dwoistość życia klauna. Jest on „starym kumplem klaunem, jak nikt swój czuje fach”, który z pokorą przyjmuje swój los, rzucając się „na mordę lecąc w piach” czy „wpadając w tort”. Paradoksalnie, to właśnie jego nieudolność, fizyczne potknięcia i groteskowe cechy wyglądu – „nos strasznie garbaty”, „płaszcz cały w łaty”, „zęby wyszczerbione”, „rozbieżny zez” – wywołują aplauz publiczności i są nagradzane owacjami. To brawa za ułomność, za to, co czyni go zabawnym w oczach widza, a nie za jego wewnętrzną siłę czy kunszt.

Sytuacja klauna pogłębia się w drugiej części utworu. „Zły dzień miał klaun”, nie tylko fizycznie, „padając rozbił nos”, ale przede wszystkim emocjonalnie, gdyż „serce mu dziś rano złamał ktoś”. Publiczność jest jednak bezwzględna. Widzowie „wyłożyli szmal i teraz chcą się śmiać”, nie zważając na jego ból. Co więcej, osobiste tragedie stają się kolejnym elementem do czerpania uciechy. Ideały klauna „są na rynsztoka dnie” za sprawą „bliskich”, a publiczność, świadomie lub nie, klaszcze „za te serce skrwawione” i, co najbardziej okrutne, „za kochanka Twej żony”. Intymne cierpienie, zdrada, upokorzenie stają się częścią widowiska, lub też są ignorowane, bo „show must go on”. To brutalne zderzenie prywatnej rozpaczy z publicznym zapotrzebowaniem na rozrywkę jest rdzeniem tej poruszającej interpretacji.

Finałowa część tekstu przynosi moment samotności i swoistej transformacji. Gdy „pogasły światła ramp, publiczność poszła precz”, „sterany życiem klaun” zostaje sam. W tym opustoszałym cyrku znajduje on jednak specyficzny „lek na istnienia ból”: jeszcze głębsze wejście w swoją rolę. Staje się „klaunem obłędu królem”, który, zamiast załamać się, czerpie siłę z samego aktu bycia zabawnym. Jego ostatnie słowa, „Jestem braw waszych bogiem, dzięki nim wszystko mogę”, to nie triumf, lecz gorzka deklaracja. To w krzywym zwierciadle odbicie mocy, którą czerpie z uwagi, nawet jeśli jest to uwaga skupiona na jego poniżeniu. W tej groteskowej grze, gdzie „śmiech jak wina szklankę wychylam”, klaun dochodzi do punktu, w którym potrafi „żonglować” własną tragedią – „mą żoną z jej kochankiem” – pod sam dach, przekształcając osobisty dramat w wyczyn cyrkowy. To przerażająca metafora radzenia sobie z traumą poprzez całkowite stopienie się z rolą, gdzie maska staje się twarzą, a cierpienie – performance’em. Anna Sroka-Hryń, dzięki swoim wybitnym zdolnościom interpretacyjnym, z pewnością wydobywa całą tę skomplikowaną paletę emocji, czyniąc „Brawo dla klauna” utworem o uniwersalnym przesłaniu dotyczącym ceny sławy, samotności artysty i brutalności ludzkiego zapotrzebowania na rozrywkę.