Interpretacja E' La Pulce D'acqua - Angelo Branduardi

Piosenka "E' la pulce d'acqua" ("Pchła wodna") Angelo Branduardiego, tytułowy utwór z jego czwartego studyjnego albumu wydanego w 1977 roku, to niezwykła ballada, która łączy w sobie elementy ludowej opowieści, prastarych wierzeń i metaforycznego przesłania o konsekwencjach naszych działań wobec natury. Album, na którym się znalazła, charakteryzuje się dużą eklektycznością i kompozytorską biegłością, tworząc dziewięć utworów, które są jak magiczne, radosne i czasami mroczne obrazy.

Sercem utworu jest indiańska legenda, którą Angelo Branduardi zaadaptował, opowiadająca o człowieku, który zapada na chorobę, ponieważ jego cień został skradziony przez pchłę wodną. W kulturze Indian Ameryki Północnej choroba mogła być karą za złamanie tabu lub brak szacunku dla elementów naturalnych, co prowadziło do interwencji złego ducha. Pchła wodna, istota mikroskopijna i ulotna, w tej legendzie staje się strażniczką harmonii natury. Kradzież cienia symbolizuje utratę witalności, części własnej tożsamości, a nawet duszy, pozostawiając człowieka w stanie choroby i osłabienia.

Tekst piosenki rozwija tę ideę, dodając kolejne obrazy: „e la mosca d'autunno che hai schiacciato non ti perdonerà” (i jesienna mucha, którą zmiażdżyłeś, nie przebaczy ci) oraz „e la serpe verde che hai schiacciato non ti perdonerà” (i zielony wąż, którego zmiażdżyłeś, nie przebaczy ci). Te fragmenty podkreślają, że nie tylko wielkie czyny, ale także drobne, pozornie nieistotne akty przemocy wobec przyrody niosą za sobą konsekwencje. Zgniecenie muchy czy węża staje się symbolem ludzkiej arogancji i przekonania o własnej wyższości, zdolności do bezkarnego niszczenia słabszych istot. Metaforyka jest tu czytelna: każda istota w naturze ma swoje miejsce i znaczenie, a naruszenie tego porządku wywołuje reakcję zwrotną. Utwór sugeruje, że nasza choroba nie jest przypadkowa, ale jest efektem tych naruszeń.

Zatrważające jest ostrzeżenie: „Sull'acqua del ruscello forse tu troppo ti sei chinato, tu chiami la tua ombra, ma lei non ritornerà” (Nad wodą strumienia być może za bardzo się pochyliłeś, wołasz swój cień, ale on nie wróci). Może to oznaczać niezdrową fascynację własnym odbiciem, zbytnie skupienie na sobie, które prowadzi do utraty kontaktu z otaczającym światem i własną esencją. Pochylenie się nad strumieniem może być także interpretowane jako wejście w obszar natury, gdzie człowiek, przez swoją nieuwagę lub szkodliwe działanie, zaburzył równowagę. Cień, jako nienamacalna projekcja ciała i symbol życiowego ducha, po odebraniu staje się przyczyną wewnętrznego cierpienia i utraty.

Jednak piosenka oferuje ścieżkę do odkupienia: „E allora devi a lungo cantare per farti perdonare e la pulce d'acqua che lo sa l'ombra ti renderà” (I wtedy musisz długo śpiewać, aby zostać przebaczonym, a pchła wodna, która o tym wie, odda ci cień). Śpiew, muzyka, stają się aktem pokuty i pojednania. W kontekście twórczości Branduardiego, który często czerpał z tradycji muzyki średniowiecznej i celtyckiej, śpiew ten może symbolizować powrót do pierwotnych form ekspresji, do źródła, które łączy człowieka z naturą i duchowością. To wyznanie winy i próba przywrócenia utraconej harmonii, zarówno wewnętrznej, jak i z otoczeniem. Długie śpiewanie sugeruje wysiłek, szczerość i czas potrzebny na prawdziwe zadośćuczynienie. Pchła wodna, początkowo symbol kary, staje się w tym momencie również kluczem do przebaczenia i powrotu do pełni życia.

Branduardi, znany jako "minstrel" włoskiej muzyki, często wplatał w swoje utwory elementy folkloru i dawnych legend, nadając im jednocześnie uniwersalne i ponadczasowe znaczenie. W jego twórczości skrzypce i gitara są często opisywane jako uzupełniające się instrumenty – skrzypce jako męski, a gitara jako żeński, co dodaje głębi jego muzycznej narracji. "E' la pulce d'acqua" doskonale oddaje ten styl, przenosząc słuchacza w świat, gdzie granice między rzeczywistością a mitem zacierają się, a codzienne zdarzenia nabierają wymiaru moralnej przypowieści. Album "La pulce d'acqua" jest uważany za jeden z bardziej progresywnych w jego dorobku, łącząc folkowe i średniowieczne wpływy z bardziej ambitną kompozycją i złożoną instrumentacją. Piosenka ta, podobnie jak inne utwory z albumu, jest hołdem dla opowiadania historii, przekazywanego z pokolenia na pokolenie, w którym każdy gest ma swoje symboliczne odbicie. Ostatecznie, "E' la pulce d'acqua" to przestroga i jednocześnie nadzieja – przypomnienie o odpowiedzialności człowieka wobec świata naturalnego i o możliwości odzyskania równowagi poprzez pokorę i ekspiację.