Interpretacja Al'entrada Del Temps Clar - Angelo Branduardi

„A l'entrada del temps clar”, utwór w wykonaniu Angelo Branduardiego, to porywająca pieśń, która choć pochodzi ze średniowiecza, do dziś rezonuje z uniwersalnymi tematami radości, wolności i odnowy. Jest to anonimowa ballada okcytańska, datowana na XII lub XIII wiek, osadzona w tradycji truwerów – poetów-muzyków, którzy tworzyli w języku oksytańskim, używanym w południowej Francji, częściach Włoch i Hiszpanii. Branduardi, znany ze swojej fascynacji muzyką dawną i stylizowania się na minstrela, wziął na warsztat ten starożytny tekst, tchnąc w niego nowe życie i czyniąc go rozpoznawalnym dla współczesnej publiczności.

Pieśń rozpoczyna się od słów „A l'entrada del temps clar, eya / Per jòia recomençar, eya”, co oznacza „Z nadejściem jasnego czasu (wiosny), eya / Aby radość na nowo rozpoczęła się, eya”. Już te pierwsze wersy wprowadzają nas w atmosferę Calendimaggio – średniowiecznych obchodów majowych, zakorzenionych w pradawnych, przedchrześcijańskich rytuałach związanych z kultem natury, płodności i zbiorów. Wiosna jest tu nie tylko porą roku, ale symbolizuje przebudzenie, odrodzenie i przypływ witalności. Królowa, centralna postać utworu, pragnie okazać swoją miłość i radość, irytując tym samym „jelós” – zazdrosnych.

Następnie Królowa wysyła wici wszędzie, „Non sia jusqu'a la mar, eya / Piucela ni bachalar, eya / Que tuit non vengan dançar / En la dansa joiosa” – aby żadna panna ani kawaler nie omieszkali przybyć i wziąć udziału w radosnym tańcu. To powszechne zaproszenie do wspólnej zabawy podkreśla jej pragnienie komunalnej radości i wolności ekspresji. Taniec staje się tu metaforą życia, młodości i nieskrępowanego celebrowania chwili.

Nagle pojawia się Król, „Lo reis i ven d'autra part, eya / Per la dança destorbar, eya” – aby przeszkodzić w tańcu. Jest on „en cremetar” – boi się, że ktoś „no li vòlh emblar / La regin' aurilhosa” – porwie jego królową, zwaną tu „wiosenną” lub „kwitnącą”. Postać Króla symbolizuje tu władzę, która próbuje ograniczyć spontaniczność, zaborczość i zazdrość, które boją się utraty kontroli. Jest to klasyczny konflikt między pragnieniem wolności a uciskiem, między radością a strachem.

Jednakże Królowa nie zamierza się poddać. Pieśń mówi: „Mais per nïent lo vòl far, eya / Qu'ela n'a sonh de vielhart, eya / Mais d'un leugièr bachalar, eya / Qui ben sapcha solaçar / La dòmna saborosa” – lecz on nic nie zdziała, bo ona nie dba o starca (lub o stare, skostniałe sposoby), lecz o lekkiego duchem kawalera, który potrafi pocieszyć (lub zabawiać) uroczą damę. Ten fragment jest kluczowy dla interpretacji utworu. Królowa symbolizuje tu ducha odnowy, który odrzuca stagnację i kontrolę na rzecz autentycznej radości i swobodnego uczucia. Pragnie partnera, który będzie jej równy w duchu, pełen życia i zdolny do dzielenia jej beztroski. Angelo Branduardi w swoich introdukcjach do utworu często podkreśla tę witalność, mówiąc o „bardzo starej, średniowiecznej tańcu o okcytańsko-francuskich korzeniach”, który opowiada o nadejściu wiosny i odesłaniu „zazdrości”, aby umożliwić taniec „żywotny i pełen temperamentu, gdy pod koniec zimy poziom hormonów bardzo wzrasta”.

Ostatnia zwrotka celebruje triumf Królowej: „Qui donc la vezés dançar, eya / E son gent còrs deportar, eya / Ben pògra dir de vertat, eya / Qu'el mont non aja sa par / La regina joiosa” – kto by ją widział tańczącą i jej piękne ciało poruszające się, mógłby zaiste powiedzieć, że na świecie nie ma jej równej, królowej radosnej. Królowa staje się ucieleśnieniem nieskrępowanej radości, siły witalnej i unikalnego piękna, które nie da się stłumić zazdrością czy strachem.

Refren „A la vi', a la via, jelòs, Laissatz nos, laissatz nos Balar entre nos, entre nos” („Odejdźcie, odejdźcie, zazdrośnicy, Pozwólcie nam, pozwólcie nam tańczyć między nami”) jest zatem nie tylko prośbą, ale manifestem wolności. Jest to wezwanie do odrzucenia ograniczeń, narzucanych przez zazdrość i stare porządki, na rzecz celebracji życia, miłości i wspólnego tańca. Angelo Branduardi, interpretując tę starożytną balladę, przypomina nam o nieprzemijającej sile ludzkiego ducha, który pragnie radości i wolności, zwłaszcza w obliczu wiosennego odrodzenia. Jego wykonanie, pełne energii i szacunku dla oryginalnego tekstu, sprawia, że średniowieczny przekaz staje się bliski i zrozumiały dla współczesnego słuchacza, celebrując życie w jego najczystszej, najbardziej radosnej formie.