Interpretacja I believe - Tears For Fears

Utwór „I Believe” zespołu Tears For Fears, pochodzący z ich przełomowego albumu Songs from the Big Chair z 1985 roku, stanowi głęboką i poruszającą refleksję nad ludzką kondycją, nadzieją, bólem oraz autentycznością emocjonalną. To intymna ballada, która wyróżnia się na tle innych, często bardziej syntetycznych i anthemicznych kompozycji zespołu, przypominając raczej jazzowy utwór z zadymionego, nocnego klubu. Napisany przez Rolanda Orzabala, utwór był pierwotnie dedykowany Robertowi Wyattowi, wpływowemu brytyjskiemu muzykowi jazz-rockowemu, znanemu z niezwykłej wrażliwości i emocjonalnej szczerości w swojej twórczości. Orzabal nawet umieścił tę dedykację w książeczce albumu, dodając enigmatyczne „(If he’s listening)” – co było nawiązaniem do utworu „Dedicated to You But You Weren't Listening” zespołu Soft Machine, w którym występował Wyatt. Ta inspiracja jest wyraźnie słyszalna w konfesyjnym, pełnym niuansów charakterze piosenki.

Tekst rozpoczyna się od deklaracji wiary w siłę, która rodzi się po ustąpieniu cierpienia: „I believe that when the hurting and the pain has gone / We will be strong, Oh yes we will be strong”. Jest to wyraz nadziei, ale jednocześnie naznaczonej wątpliwością, co Orzabal oddaje, śpiewając z ledwie wyczuwalnym drżeniem w głosie, jakby próbował przekonać samego siebie. Kolejne wersy zagłębiają się w autentyczność emocji, kiedy podmiot liryczny pyta: „And I believe that if I'm crying while I write these words / Is it absurd? Or am I being real?” To introspektywne pytanie, czy uzewnętrznianie bólu jest nonsensem, czy też stanowi prawdziwy wyraz wewnętrznego stanu, stanowi klucz do zrozumienia głębi utworu. Sugeruje, że gdyby inni znali prawdziwy powód łez, „They would just pour like every drop of rain”, co podkreśla poczucie niezrozumienia lub rezygnacji z oczekiwania na empatię.

Druga zwrotka dotyka tematu przeznaczenia i wolnej woli. Wers „I believe that if you thought for a moment, took your time / You would not resign yourself to your fate” to wezwanie do refleksji i walki o osobistą samostanowienie, zamiast poddawania się z góry ustalonemu losowi. Orzabal wplata tu nawet osobisty akcent, mówiąc: „And I believe that if it's written in the stars, that's fine / I can't deny that I'm a Virgo too”. To nawiązanie do jego własnego znaku zodiaku, Panny, dodaje warstwę autentyczności i być może subtelnie sugeruje własne zmagania z predestynacją. Zakończenie tej części, „I could be wrong or have I hit a nerve? / That's why I believe it is too late for anyone to believe”, ponownie wyraża sceptycyzm wobec możliwości, że inni uwierzą lub zrozumieją ten punkt widzenia.

Muzycznie, utwór charakteryzuje się oszczędną aranżacją z dominującym fortepianem, subtelną perkusją i melancholijnym saksofonem, granym przez Willa Gregory’ego (później znanego z Goldfrapp). Ciekawostką jest, że w wersji singlowej „I Believe (A Soulful Re-Recording)”, która ukazała się jako piąty singiel z albumu w październiku 1985 roku, Orzabal krzyczy „William!” tuż przed jego solówką, co było spontaniczną wskazówką dla Gregory’ego podczas sesji nagraniowej. Singiel ten osiągnął 23. miejsce na liście przebojów w Wielkiej Brytanii, a na stronie B znalazła się piosenka „Sea Song” Roberta Wyatta, co jeszcze bardziej podkreślało inspiracje Orzabala.

Ostatnia sekcja utworu staje się bardziej abstrakcyjna, odwołując się do ciemności, nocy i burzy, a także „casino spanish eyes”, które mogą symbolizować niepewność, przypadek i tajemnicę życia. Zwieńczeniem tej refleksji jest potężne spostrzeżenie: „I believe, no I can't believe that every time you hear a new born scream / You just can't see the shaping of a life / The shaping of a life”. Ten fragment jest jednocześnie kulminacją i paradoksem. W obliczu krzyku noworodka – symbolu najczystszego początku i potencjału – niemożliwe staje się niewidzenie procesu kształtowania się życia, z całym jego cierpieniem i obietnicą siły. Roland Orzabal określił teksty tego utworu jako „najpotężniejsze, jakie kiedykolwiek nagraliśmy na winylu”, choć sam pozostał dość enigmatyczny co do ich pełnego znaczenia. Ostatecznie „I Believe” to apel o wrażliwość, introspekcję i odwagę do kwestionowania własnych przekonań i przeznaczenia, nawet w obliczu wewnętrznego chaosu i bólu, dostrzegając w nim początek czegoś nowego.