Interpretacja Schwarz - Rammstein

Schwarz, utwór z ósmego studyjnego albumu Rammstein, Zeit, wydanego 29 kwietnia 2022 roku, to hipnotyzująca podróż w głąb mroku, ukazująca fascynację cieniem i ucieczką od jasnego świata. Album Zeit powstał w wyniku kreatywności zespołu, która rozkwitła podczas przymusowych lockdownów związanych z pandemią COVID-19, kiedy to przełożono ich trasę koncertową. Utwór Schwarz na tym albumie wyróżnia się delikatnym, fortepianowym podkładem i nostalgiczną melorecytacją Lindemanna, co czyni go balladą o podniosłym charakterze, choć nasyconą mrocznymi treściami.

Piosenka rozpoczyna się od wyznania: „Geh' ich vor der Nacht zur ruh' / Deck ich mich mit Schwermut zu / Die helle Welt will mir nicht glücken / Muss mich mit Finsternis verzücken” (Gdy udaję się na spoczynek przed nocą / Okrywam się melancholią / Jasny świat nie chce mi się udać / Muszę rozkoszować się ciemnością). Już te pierwsze wersy jasno sygnalizują centralny motyw utworu – odrzucenie światła i dążenie do mroku jako źródła ukojenia. Jasny świat, symbolizujący być może normy społeczne, oczekiwania, jawność i ból, nie przynosi szczęścia. Podmiot liryczny celowo wybiera melancholię i ciemność, znajdując w nich dziwną, perwersyjną przyjemność, którą określa jako „rozkoszowanie się ciemnością” ("Muss mich mit Finsternis verzücken"). To nie jest bierna rezygnacja, lecz aktywny wybór, wręcz nałóg.

Noc w tekście Rammstein nie jest jedynie brakiem światła; staje się bytem niemalże osobowym, który „czyni z nas grzeszników” („Die uns verzückt, zu Sündern macht”). W ciemności zanikają moralne ograniczenia i społeczne nakazy: „Gebote die wir übergehen / Kann im dunkeln niemand sehn'” (Przykazania, które łamiemy / W ciemności nikt nie może ich zobaczyć). To symbolizuje wolność od osądu i możliwość oddania się zakazanym pragnieniom. Noc staje się bezpieczną przystanią dla tych, którzy chcą przekroczyć granice, z dala od oceniającego wzroku świata. Jest to temat często eksplorowany w twórczości Rammstein – demaskowanie hipokryzji i ukazywanie ciemnej strony ludzkiej natury.

Refren „Die Nacht ist wunderschön (wunderschön, wunderschön) / Ich will nicht schlafen gehn'” (Noc jest cudowna / Nie chcę iść spać) podkreśla tę intensywną, niemal niezdrową fascynację. Podmiot liryczny świadomie odrzuca sen, by maksymalnie wykorzystać czas mroku, czerpiąc z niego pełnymi garściami. To pragnienie nieustannej obecności w ciemności jest napędzane samotnością: „Denn immer wenn ich einsam bin / Zieht es mich zum Dunkel hin” (Bo zawsze, gdy jestem samotny / Ciągnie mnie ku ciemności). Samotność nie prowadzi do poszukiwania światła i towarzystwa, lecz pogłębia zanurzenie w mrok. Ciemność staje się pocieszycielem, ucieczką, a może nawet jedynym prawdziwym towarzyszem. Według jednej z interpretacji, samotność pociągająca do ciemności jest centralnym tematem utworu.

Metafora „śmierci słońca” („Der Sonnentod ist mir vergnügen”) jest szczególnie uderzająca. Oznacza całkowite odrzucenie dnia i wszystkiego, co symbolizuje. To nie tylko preferencja, ale wręcz rozkosz, radość z jego zaniku. Gdy zapada zmrok, „dusza błądzi w rozkoszy” („Die Seele sich in Lust verirrt”). Noc jest zimna („Die kalte Nacht ist mir vergnügen”), co dodaje jej surowości, ale jednocześnie wzmacnia perwersyjną przyjemność, jaką czerpie z niej podmiot liryczny.

W drugiej zwrotce, gdy dzień „skrył się w księżycu” („Hat sich der Tag im Mond verkrochen”), w ludzi wstępuje „gorączka w kościach” („Steigt uns ein Fieber in die Knochen”). To obraz intensywności, niemal transu, w jaki wprowadza noc. Ani modlitwy, ani świece nie są w stanie rozświetlić serc, co wskazuje na beznadziejność prób nawrócenia na „jasną” stronę, ale też na brak potrzeby takiego nawrócenia. Podmiot liryczny odrzuca religijne i moralne drogowskazy, które w dzień miałyby go prowadzić. „Das Tageslicht ist kein Verlust” (Światło dzienne nie jest żadną stratą) – utrata dnia jest wręcz pożądana.

Noc staje się schronieniem dla wszystkich, którzy są na marginesie społeczeństwa: „Trinker, Huren und Verschwörer / Sind den schatten zugehörig” (Pijacy, dziwki i spiskowcy / Należą do cieni). To typowe dla Rammstein ukazywanie outsiderów i odrzucanych przez konwencjonalne społeczeństwo, czyniąc ich bohaterami mroku. W nocy wszyscy ci, którzy są osądzani za dnia, mogą znaleźć akceptację i poczucie przynależności. Noc jest ich królestwem, ich ojczyzną.

Powtarzające się wezwanie „Trink das schwarz in tiefen Zügen” (Pij czerń dużymi haustami) stanowi klamrę kompozycyjną utworu i jest jego najbardziej intrygującą metaforą. Co oznacza picie czerni? Może to być symboliczne pochłanianie melancholii, zakazanych przyjemności, mrocznych myśli, ale także po prostu delektowanie się każdą chwilą nocy, jej atmosferą, tajemnicą. To aktywne, świadome zanurzenie się w ciemność, czerpanie z niej siły i inspiracji. Niektórzy komentatorzy internetowi, półżartem, sugerowali nawet, że może chodzić o picie czarnej kawy, ale kontekst piosenki, z jej mroczną, grzeszną atmosferą, silnie wskazuje na znacznie głębsze, symboliczne znaczenie.

Schwarz to typowy dla Rammstein utwór, który za pomocą prostych, ale mocnych metafor, zgłębia tematykę ludzkich pragnień, samotności i poszukiwania wolności poza narzuconymi normami. Jest to mroczna ballada, która celebruje noc nie jako czas odpoczynku, lecz jako królestwo wolności, grzechu i perwersyjnej przyjemności, gdzie dusza znajduje swoje prawdziwe, choć niepokojące, spełnienie. Zespół doskonale oddaje ten dualizm, łącząc nostalgiczną, niemal eteryczną melodię z tekstami pełnymi mroku i transgresji.