Interpretacja The Phantom of the opera - Phantom of the opera

W utworze tytułowym z musicalu Upiór w operze, skomponowanego przez Andrew Lloyd Webbera ze słowami Charlesa Harta i Richarda Stilgoe, nie otrzymujemy jedynie streszczenia fabuły, ale głęboką analizę psychologiczną i emocjonalną relacji między Christine Daaé a tajemniczym Upirem. Piosenka, która jest centralnym duetem w Akcie I, pojawiającym się po "Angel of Music" i przed "The Music of the Night", a także ponownie w Akcie II, stanowi sedno opowieści, skupiając się na wewnętrznym świecie bohaterów i ich wzajemnym wpływie.

Rozpoczynając od słów Christine: „In sleep he sang to me / In dreams he came / That voice which calls to me / And speaks my name”, utwór od razu wprowadza nas w świat podświadomości i nierealności. Upiór nie jest początkowo postrzegany jako fizyczna istota, lecz jako efemeryczny głos, zjawisko z pogranicza snu i jawy, które przenika jej myśli i dusze. W wywiadzie z 2006 roku dla BBC Andrew Lloyd Webber podkreślił, że musical ten to „pierwotna opowieść, wysoce romantyczna”, a „większość ludzi czuje, że jest w nich coś, co chcieliby zmienić w swoim wyglądzie fizycznym, i być może dlatego utożsamiają się z Upirem”. To wskazuje na głębszy wymiar Upiora jako ucieleśnienia ukrytych pragnień, kompleksów i lęków, które rezonują z każdym człowiekiem.

Kiedy Christine śpiewa: „And do I dream again? / For now I find / The phantom of the opera is there, / Inside my mind”, potwierdza, że obecność Upiora jest czymś więcej niż tylko zewnętrznym wpływem. Jest to siła zinternalizowana, część jej własnej psyche, która kształtuje jej artystyczne ja. Upiór z kolei, w swoich słowach: „Sing once again with me / Our strange duet / My power over you / Grows stronger yet”, ujawnia swój manipulacyjny charakter i rosnącą kontrolę nad Christine. Ta kontrola nie opiera się wyłącznie na strachu, ale również na fascynacji i obietnicy artystycznego spełnienia, co doskonale oddają słowa: „And though you turn from me / to glance behind / The phantom of the opera is there / Inside your mind”. On doskonale wie, że jego władza jest ugruntowana w jej myślach i podświadomości.

Kluczowym momentem jest wymiana zdań, w której Christine śpiewa: „Those who have seen your face / Draw back in fear / I am the mask you wear”, a Upiór odpowiada: „It's me they hear”. Tutaj ujawnia się motyw pozoru kontra rzeczywistość, który jest jednym z głównych tematów powieści Gastona Leroux z 1910 roku, na której bazuje musical. Upiór, odrzucony ze względu na swoje oszpecone oblicze, czerpie siłę ze swojego głosu i muzycznego geniuszu. Christine staje się jego „maską”, narzędziem, przez które jego piękno (muzyka) może być słyszane, pomimo jego fizycznego odrzucenia. W pewnym sensie, staje się jego przedłużeniem, a ich duchy i głosy łączą się w jedno, co wyrażają słowa: „My/Your spirit and my/your voice / In one combined / The phantom of the opera is there / inside my/your mind”. To zjednoczenie podkreśla symbiotyczny, choć niebezpieczny, charakter ich związku.

Refren, „Is that the phantom of the opera? / Beware the phantom of the opera”, pełni funkcję ostrzeżenia, odzwierciedlając lęk i niezrozumienie, jakie postać Upiora budzi w społeczeństwie. Kontrastuje to z głęboką, osobistą relacją Christine, która coraz bardziej zagłębia się w mroczny świat swojego „Anioła Muzyki”.

W dalszej części utworu Upiór odwołuje się do jej fantazji: „In all your fantasies you always knew / That man and mystery”, na co Christine odpowiada: „Were both in you”. To jest moment głębokiego odkrycia – Upiór to nie tylko zewnętrzna postać, ale także ucieleśnienie tajemniczych, być może mrocznych, aspektów osobowości Christine, jej własnych niewykorzystanych potencjałów i skrywanych pragnień. To, co uosabia Upiór – geniusz, pasja, ale i samotność, obsesja – rezonuje z jej wewnętrznym światem.

Zakończenie duetu, gdzie oboje śpiewają o „labiryncie / Where night is blind / The Phantom of the opera is here/there / Inside my mind”, symbolizuje skomplikowaną drogę do samopoznania, prowadzącą przez ciemność i niejasność. Labirynt Opery Paryskiej, z jego podziemnymi jeziorami i ukrytymi przejściami, jest metaforą ludzkiego umysłu, pełnego zakamarków i nieodkrytych przestrzeni. Upiór jest przewodnikiem w tym labiryncie, a jego ostatnie wezwanie: „Sing, my Angel of Music!”, to ostateczne wezwanie do uwolnienia jej artystycznego ducha, choć za wysoką cenę. Christine, ostatecznie, uznaje jego wszechobecność słowami: „He's there, / the Phantom of the Opera . .”, co może być zarówno rezygnacją, jak i świadomą akceptacją jego wpływu na jej życie i sztukę.

Musical Upiór w operze, który miał swoją światową premierę w londyńskim West Endzie 9 października 1986 roku, a na Broadwayu 26 stycznia 1988 roku, stał się globalnym fenomenem. Andrew Lloyd Webber, poszukując materiału na „wielką romantyczną historię”, natrafił na powieść Leroux i doznał „epifanii”, widząc w niej idealną podstawę do musicalu. To „romantyczne, nawiedzone i ikoniczne dzieło” odnosi sukces od dziesięcioleci, częściowo dzięki mistrzowskiej kompozycji i emocjonalnemu rezonansowi tekstów, które badają złożone tematy miłości, obsesji, izolacji i poszukiwania tożsamości w obliczu odrzucenia. Utwór „The Phantom of the Opera” jest tego doskonałym przykładem, otwierając drzwi do mrocznego i hipnotyzującego świata, w którym granica między rzeczywistością a fantazją zaciera się, a prawdziwy „Upiór” rezyduje głęboko w umyśle.