Interpretacja L'assasymphonie - Mozart L'Opéra Rock

L'Assasymphonie z musicalu Mozart, l'Opéra Rock to utwór niezwykle sugestywny i pełen wewnętrznych sprzeczności, doskonale oddający dramaturgię postaci Antonia Salieriego. To słowo-wytrych, stworzone z połączenia "assassin" (zabójca) i "symphonie" (symfonia), natychmiast wprowadza słuchacza w mroczny świat rozterek głównego bohatera. Piosenka, wykonywana przez Florent'a Mothe'a w roli Salieriego, stanowi jeden z najbardziej dramatycznych i pamiętnych momentów całego spektaklu, stając się trzecim singlem promującym musical i zdobywając uznanie krytyków i publiczności. W 2010 roku utwór został nagrodzony na NRJ Music Awards jako francuskojęzyczna piosenka roku, a Florent Mothe otrzymał statuetkę dla francuskojęzycznego odkrycia roku.

Tekst rozpoczyna się od wyznania: "Cette nuit, Intenable insomnie, La folie me guette, Je suis ce que je fuis", co od razu zarysowuje obraz człowieka dręczonego bezsennymi nocami i czającego się szaleństwa. Salieri jest więźniem własnego umysłu, uciekającym przed sobą, lecz jednocześnie stającym się tym, czego się boi. Nienaturalna kakofonia i "przytłaczająca harmonia" ("Cette cacophonie Qui me scie la tête, Assommante harmonie") mogą symbolizować nie tylko wewnętrzny chaos, ale także jego trudną relację z muzyką – zarówno tą, którą sam tworzy, jak i tą genialną, lecz irytującą twórczością Mozarta. Te dźwięki piłują mu głowę, stając się udręką, choć paradoksalnie są również jego domeną.

Słowa "Elle me dit: Tu paieras tes délits Quoi qu’il advienne On traîne ses chaînes Ses peines" wskazują na poczucie winy i nieuchronność kary. Salieri czuje się spętany własnymi grzechami i cierpieniem, które są dla niego ciężarem niczym kajdany. To metaforyczne odniesienie do jego zazdrości i frustracji, które zatruwają mu życie. Jest to kluczowy element interpretacji, gdyż Salieri, w odróżnieniu od lekkoducha Mozarta, jest postacią tragiczną, pełną wewnętrznych konfliktów.

Refren, "Je voue mes nuits A l'Assasymphonie Aux requiems Tuant par dépit ce que je sème", to serce utworu. Salieri poświęca swoje noce "Assasymphonii" – symfonii zemsty, nienawiści, autodestrukcji. "Requiemom", czyli mszom żałobnym, co wzmacnia motyw śmierci i żalu. Przez zazdrość ("par dépit") niszczy to, co sam sieje, co symbolizuje jego własny talent i dorobek artystyczny, które wydają się blednąć w obliczu geniuszu Mozarta. Drugi człon refrenu, "Et aux blasphèmes J'avoue, je maudis tous ceux qui s'aiment", wyraża głęboką gorycz i zawiść. Salieri przeklina wszystkich, którzy znajdują szczęście i miłość, ponieważ sam czuje się pozbawiony tej radości, skazany na wieczną walkę i samotność.

Wersy "L'ennemi tapi dans mon esprit Fête mes défaites Sans répit, me défie" podkreślają, że największym wrogiem Salieriego jest on sam – jego własne demony, jego zazdrość, która triumfuje nad jego porażkami. To wewnętrzny wróg, który nieustannie go dręczy i prowokuje. Jednak pojawia się również iskierka buntu: "Je renie la fatale hérésie Qui ronge mon être Je veux renaître Renaître". Salieri próbuje odrzucić tę niszczycielską herezję, to, co go trawi, i pragnie odrodzenia, wyrwania się z sideł własnej mrocznej obsesji. Jest to moment, w którym postać manifestuje swoją wolę walki o siebie, mimo przytłaczającej rozpaczy.

Dalsze fragmenty tekstu pogłębiają związek cierpienia z muzyką: "Pleurent les violons de ma vie La violence de mes envies Siphonnée symphonie". Skrzypce jego życia płaczą, a jego własne pragnienia są tak gwałtowne, że tworzą "wyssaną" symfonię – zniekształconą, pozbawioną pierwotnego piękna. "Déconcertants concertos Je joue sans toucher le beau Mon talent sonne faux" to wyraz głębokiego poczucia niższości i fałszywości własnego talentu. W oczach Salieriego jego muzyka, choć technicznie poprawna, nie ma tej iskry geniuszu, tej "piękności", którą posiada twórczość Mozarta. To jego największa tragedia – kocha muzykę, lecz czuje, że jego własna jest wadliwa, niewystarczająca.

Paradoksalne zdanie "Je noie mon ennui dans la mélomanie Je tue ma phobie dans la désharmonie" ukazuje skomplikowaną relację Salieriego z muzyką. Topi swoją nudę w miłości do muzyki (melomanii), ale jednocześnie zabija swoją fobię (być może lęk przed byciem przeciętnym) w dysharmonii, czyli w chaosie i brzydocie, które świadomie lub nieświadomie wytwarza. To jakby szukał ukojenia w tym, co go jednocześnie niszczy.

Mozart, l'Opéra Rock przedstawia postać Salieriego jako artysty rozdartyego między podziwem dla genialnego Mozarta a palącą zazdrością, która prowadzi go do autodestrukcji. Dove Attia, producent musicalu, inspirował się sukcesem Notre-Dame de Paris i chciał odnowić gatunek we Francji. Piosenka, z muzyką skomponowaną m.in. przez Jeana-Pierre'a Pilota i Oliviera Schultheisa, a słowami Dove Attii i Patrice'a Guirao, jest arcydziełem dramaturgii pop-rockowej. Wykonanie Florent'a Mothe'a w L'Assasymphonie jest często uznawane za jeden z najmocniejszych punktów całego musicalu, co ironicznie czyni go gwiazdą sceny, śpiewając o własnej miernocie. Warto dodać, że historyczny konflikt między Mozartem a Salierim jest w dużej mierze wyolbrzymiony i spopularyzowany przez dzieła fikcyjne, takie jak sztuka Petera Shaffera Amadeus, na której opiera się musical. L'Assasymphonie to hymn wewnętrznego zmagania, testament bólu i frustracji, który, mimo swojej mrocznej tematyki, stał się jednym z najbardziej uwielbianych utworów w historii francuskich musicali, rezonując z publicznością dzięki uniwersalnemu przesłaniu o walce z własnymi demonami.