Interpretacja Caruso - Lara Fabian

Piosenka „Caruso” w wykonaniu Lary Fabian to poruszająca interpretacja utworu napisanego w 1986 roku przez włoskiego piosenkarza i autora tekstów Lucio Dallę. Dalla zadedykował ją Enrico Caruso, jednemu z największych i najbardziej rozchwytywanych włoskich śpiewaków operowych przełomu XIX i XX wieku. Geneza utworu jest niezwykle fascynująca: Lucio Dalla został zmuszony do zatrzymania się w Sorrento z powodu awarii łodzi i zamieszkał w hotelu Excelsior Vittoria. Przypadkowo była to ta sama „Caruso Suite”, w której słynny tenor Enrico Caruso spędził ostatnie dni swojego życia, cierpiąc z powodu choroby, zanim zmarł w Neapolu w 1921 roku. Właściciele hotelu opowiedzieli Dallli o ostatnich chwilach Caruso, w tym o jego namiętności do młodej uczennicy śpiewu, w której się głęboko zakochał. Ta wzruszająca historia zainspirowała Dallę do napisania piosenki, która powstała w zaskakująco krótkim czasie, około 72 godzin, na fortepianie, który Caruso używał do lekcji.

Tekst „Caruso” opowiada o bólu i tęsknocie umierającego mężczyzny, który patrzy w oczy ukochanej dziewczyny. Pierwsza zwrotka maluje obraz malowniczej scenerii: „Qui dove il mare luccica e tira forte il vento, su una vecchia terrazza davanti al golfo di Sorrento” („Tutaj, gdzie morze lśni i mocno wieje wiatr, na starym tarasie przed zatoką Sorrento”). To idylliczne tło kontrastuje z wewnętrznym dramatem mężczyzny, który po tym, jak płakał, „schiarisce la voce e ricomincia il canto” („oczyszcza gardło i zaczyna śpiewać od nowa”). Śpiew staje się tu aktem woli, próbą uchwycenia ostatnich chwil życia i miłości.

Refren, śpiewany w mieszaninie standardowego włoskiego i neapolitańskiego, „Te voglio bene assai, ma tanto tanto bene sai, e' una catena ormai che scioglie il sangue dint' e' vene sai” („Bardzo cię kocham, wiesz, bardzo, bardzo, to już jest łańcuch, który rozpuszcza krew w żyłach, wiesz”) jest sercem utworu. Wyraża głębokie, wręcz fizyczne, udręczenie miłości, która staje się więzią, łańcuchem, oplatającym całą istotę. To miłość tak intensywna, że rozpala krew, symbolizując zarówno pasję, jak i ból rozstania. Lara Fabian, znana ze swojej niezwykłej ekspresji i zdolności do przekazywania głębokich emocji, potrafi w tej części szczególnie poruszyć słuchacza, czyniąc tę deklarację miłości prawdziwie przejmującą. Wielu recenzentów podkreśla, że jej interpretacja jest „zdumiewająca” i „głęboko poruszająca”, biorąc słuchacza w podróż przez miłość, stratę i tęsknotę.

Druga zwrotka przenosi nas w przeszłość i wewnętrzny świat bohatera. Widzi „le luci in mezzo al mare” („światła na środku morza”) i myśli o „notti la in America” („nocach tam w Ameryce”), co jest subtelnym odniesieniem do życia Caruso, który odniósł wielki sukces w Stanach Zjednoczonych. Jednak te światła okazują się być jedynie „lampare” – lampami rybackimi, a „bianca scia di un'elica” („biała smuga śruby napędowej”) symbolizuje przemijanie i efemeryczność życia. Kiedy odczuwa „dolore nella musica” („ból w muzyce”), wstaje od fortepianu. Widok księżyca wyłaniającego się z chmur sprawia, że „gli sembrò più dolce anche la morte” („śmierć wydała mu się słodsza”). To moment akceptacji losu, gdzie piękno natury łagodzi lęk przed końcem. Patrząc w zielone oczy dziewczyny, które są „verdi come il mare” („zielone jak morze”), mężczyzna czuje, że się topi, gdy pojawia się łza, co potęguje jego poczucie bezsilności i głębi uczucia.

Trzecia zwrotka wprowadza refleksję nad potęgą sztuki lirycznej: „La potenza della lirica dove ogni dramma e' un falso che con un po' di trucco e con la mimica puoi diventare un altro” („Potęga liryki, gdzie każdy dramat jest fałszem, a z odrobiną makijażu i mimiki możesz stać się kimś innym”). To świadomość granicy między sztuką a rzeczywistością, między rolą a prawdziwym życiem. W tym kontekście własne życie staje się „tutto piccolo” („całkiem małe”), a wspomnienia „notti la in America” również tracą na znaczeniu. Patrząc wstecz, widzi się swoje życie „come la scia di un'elica” – znowu ta metafora ulotności i przemijania, śladu, który szybko znika.

Wersja Lary Fabian jest często chwalona za jej emocjonalność i techniczne mistrzostwo. Krytycy wokalni zauważają, że Fabian potrafi przetworzyć mowę w śpiew w taki sposób, że słowa wydają się być wypowiadane, a nie tylko wyśpiewywane, co zwiększa intymność i bezpośredniość przekazu. Wykorzystuje szeroką gamę technik wokalnych, od delikatnych szeptów i fryzury wokalnej, po pełne mocy, wysokie nuty, aby oddać całe spektrum emocji zawartych w tekście. Jej wykonanie jest dowodem na to, jak ważna jest interpretacja, nawet przy coverowaniu tak ikonicznego utworu. Dalla napisał „Caruso” w tonacji a-moll, Pavarotti wykonywał go w f-moll, natomiast Lara Fabian śpiewa w g#-moll, co świadczy o jej indywidualnym podejściu i dostosowaniu utworu do własnych możliwości wokalnych i zamierzeń interpretacyjnych. Pomimo zmiany tonacji, zachowuje głęboką wierność oryginalnemu przesłaniu utworu, jednocześnie wnosząc do niego swój unikalny styl i dramatyzm. Jej interpretacja jest prawdziwym hołdem dla geniuszu Dalli i pamięci o wielkim Caruso.