Interpretacja I Started A Joke - Faith No More

Piosenka „I Started A Joke”, choć pierwotnie skomponowana przez Bee Gees, zyskała nowe, złożone znaczenie w interpretacji Faith No More, stając się jednym z najbardziej rozpoznawalnych coverów zespołu. Ten utwór, pełen melancholii i egzystencjalnej ironii, doskonale wpasował się w prowokacyjną estetykę Faith No More, oferując słuchaczom głębokie przemyślenia na temat ludzkiego losu i konsekwencji własnych działań.

Tekst rozpoczyna się od pozornie niewinnego stwierdzenia: „I started a joke, which started the whole world crying”. Już od pierwszych słów narrator zdaje sobie sprawę z nieprzewidzianych i dalekosiężnych skutków swojego czynu – żartu, który zamiast rozbawić, doprowadził świat do płaczu. Kluczowe jest jednak jego uświadomienie: „oh, but I didn't see that the joke was on me, oh no”. Jest to moment oświecenia, w którym bohater pojmuje, że stał się ofiarą własnego dowcipu, być może przez pychę, niezrozumienie lub błędną ocenę sytuacji. Ten motyw autoironii i samooszukiwania przewija się przez cały utwór, stanowiąc jego emocjonalny rdzeń.

Dalsze wersy odwracają sytuację: „I started to cry, which started the whole world laughing”. W momencie osobistego cierpienia narratora, świat reaguje przeciwną emocją – śmiechem. To symbolizuje głęboką alienację i niezrozumienie, z jakim boryka się bohater. Jego ból jest dla innych powodem do radości, co potęguje jego poczucie osamotnienia i bycia obiektem kpin. Metafora „żartu, który był o mnie” nabiera tu szczególnej mocy, podkreślając tragiczną izolację jednostki, której emocje nie znajdują rezonansu w otoczeniu.

Refrenowe „And I looked at the skies, running my hands over my eyes, and I fell out of bed, hurting my head from things that I'd said” to obraz fizycznego i psychicznego cierpienia wynikającego z introspekcji. Spojrzenie w niebo symbolizuje poszukiwanie odpowiedzi, a tarcie dłonią po oczach – próbę otrząśnięcia się z iluzji. Upadek z łóżka i ból głowy to fizyczna manifestacja przebudzenia i żalu za wypowiedziane słowa, które stały się przyczyną całego zamieszania. To swoiste zderzenie z rzeczywistością, uświadamiające ciężar własnych decyzji i ich nieodwracalne konsekwencje.

Kulminacyjnym punktem utworu jest wers: „Till I finally died, which started the whole world living”. Śmierć narratora, czy to literalna, czy symboliczna (jako kres starego ja, idei, czy etapu życia), paradoksalnie wyzwala świat, dając mu nowe życie. Jest to ostateczne potwierdzenie, że „żart był o mnie” – poświęcenie, koniec, lub po prostu usunięcie się z drogi bohatera przynosi korzyść innym. Interpretować to można jako ofiarę, z której rodzi się coś nowego, bądź też jako ostateczne potwierdzenie, że to właśnie istnienie narratora było przeszkodą dla powszechnej radości.

Faith No More sięgnęli po ten utwór w dość nietypowych okolicznościach. Basista Bill Gould opowiedział, że pomysł narodził się po tym, jak usłyszeli tę piosenkę w barze karaoke na Guam, gdzie na ekranach wyświetlano pornograficzne tła do melancholijnych słów. Ten bizarny kontrast sprawił, że uznali tekst za „żałosny i depresyjny”, a jednocześnie tak „nieszczęśliwy”, że po prostu „musieli” go nagrać. Nagranie odbyło się w domowym studiu Goulda, co dodało mu intymności, a jednocześnie surowości, charakterystycznej dla brzmienia zespołu.

Wersja Faith No More, z niezwykłą skalą wokalną Mike'a Pattona, który potrafi przechodzić od subtelnego szeptu do niemal operowego brzmienia, potęguje poczucie rozpaczy i ironii zawarte w tekście. To, co w oryginale Bee Gees było klasyczną balladą, w interpretacji FNM staje się bardziej mroczne i pełne niepokoju. Co ciekawe, piosenka została wydana jako singiel w 1998 roku, po rozwiązaniu zespołu, w ramach promocji albumu z największymi hitami "Who Cares a Lot? The Greatest Hits". Teledysk, nakręcony również po rozpadzie, nie przedstawiał żadnego z członków Faith No More, zamiast tego koncentrował się na postaci artysty performatywnego Davida Hoyle'a w roli piosenkarza karaoke, co dodatkowo podkreślało temat izolacji i dystansu, z którym zmaga się narrator utworu. Brak wkładu zespołu w produkcję teledysku przez wytwórnię London Records jedynie wzmocnił to poczucie, rzucając cień ostatecznego żartu na sam zespół. Można to zinterpretować jako metakomentarz do ich kariery i stosunku do przemysłu muzycznego – być może żart był na nich, a jednocześnie to oni sami ten żart rozpoczęli, świadomie wycofując się z głównego nurtu. Ich cover to zatem nie tylko interpretacja, ale i kontynuacja pierwotnego przesłania, osadzona w kontekście ich własnej, niekonwencjonalnej drogi artystycznej.