Interpretacja Hier kommt Alex - Die Toten Hosen

W świecie, w którym egzystencja sprowadza się do codziennego "robotowania", a największą ekscytacją jest "codzienny obraz telewizyjny", piosenka Die Toten Hosen, "Hier kommt Alex", maluje ponury obraz zautomatyzowanego, pozbawionego sensu społeczeństwa. W tej szarej rzeczywistości, gdzie "każdy człowiek żyje jak zegar, zaprogramowany jak komputer", jedynym wyrazem buntu jest "kilku sfrustrowanych nastolatków".

Kiedy zachodzi słońce, dla nich – dla Alexa i jego "Droogs" – rozpoczyna się dzień polowania. To nawiązanie do A Clockwork Orange (pol. Mechaniczna pomarańcza) Anthony'ego Burgessa i kultowej ekranizacji Stanleya Kubricka z 1971 roku jest osią utworu. Die Toten Hosen wydali "Hier kommt Alex" w 1988 roku jako pierwszy utwór i singiel z albumu Ein kleines bisschen Horrorschau (pol. Trochę horroru). Cały album był zresztą projektem koncepcyjnym, stworzonym jako muzyka sceniczna do teatralnej adaptacji A Clockwork Orange w reżyserii Bernda Schadewalda, w której członkowie zespołu brali udział również jako muzycy i statyści.

Tekst, napisany przez Campino, z muzyką Andreasa Meurera, opisuje bezlitosną krucjatę Alexa i jego gangu. Są oni na "krucjacie przeciwko porządkowi / I pozornie idealnemu światu", celebrując "zniszczenie, przemoc i brutalność". Ich motywacją jest gniew i zaspokojenie, które odczuwają, gdy widzą cierpienie swoich ofiar. To nie jest jednak tylko prosta opowieść o przemocy; to głęboka krytyka norm społecznych, które zdaniem zespołu umożliwiają, a nawet sprzyjają takim zachowaniom. W wywiadach członkowie zespołu podkreślali, że inspiracją była dla nich kwestia wolnej woli i ukazanie przemocy, a Campino do dziś uważa, że problematyka A Clockwork Orange – w tym bezpodstawna dewastacja dokonywana przez młodzież – jest wciąż aktualna.

Prowokacyjny i chwytliwy refren: "Hey! Hier kommt Alex! Vorhang auf – für seine Horrorshow!" (pol. Hej! Idzie Alex! Kurtyna w górę – na jego horror-show!) jest potężnym wezwaniem do uwagi, zapowiadającym brutalne widowisko. Zwrot "ein kleines bisschen Horrorschau" pochodzi bezpośrednio ze slangu "Nadsat" używanego przez bohaterów Burgessa, co jeszcze bardziej podkreśla literacki kontekst. Energetyczne riffy gitarowe i charakterystyczny punkowy rytm doskonale oddają gniew i frustrację zawarte w tekście, czyniąc utwór Hier kommt Alex jednym z ulubionych na koncertach zespołu.

Piosenka eskaluje w opisie przemocy: "Dwudziestu na jednego / Aż krew się pokaże / Czy to kijami, czy kamieniami / W końcu pęka każda głowa". Ten bezkompromisowy obraz brutalności kończy się gorzkim pytaniem skierowanym do Boga: "Dlaczego nic nie zrobiłeś / Niczego nie zrobiłeś!". To retoryczne pytanie nie tylko podważa boską interwencję, ale być może także kwestionuje bierność i obojętność samego społeczeństwa.

Co ciekawe, "Hier kommt Alex" prawie nie trafił na album. Początkowo zespół uważał, że utwór jest zbyt wolny i zbyt "hardrockowy", ale ówczesny menedżer, Trini Trimpop, był nim zachwycony i nalegał na jego włączenie. Ta decyzja okazała się kluczowa – piosenka stała się jednym z największych hitów Die Toten Hosen i ich wizytówką, otwierając im drogę do komercyjnego sukcesu. Jej trwała popularność przejawia się w częstych emisjach radiowych, licznych coverach, włączeniu do gier wideo, takich jak Guitar Hero III: Legends of Rock czy Rock Band, a nawet w wykorzystywaniu w instalacjach artystycznych (jak u Nam June Paika) i dyskusjach o jej terapeutycznym wpływie w muzykoterapii. Przez postać Alexa, Die Toten Hosen stworzyli nie tylko potężny hymn punkrockowy, ale także ponadczasowy komentarz na temat konformizmu, buntu i mrocznej strony ludzkiej natury.