Interpretacja Kocham wolność - Chłopcy z Placu Broni

"Kocham wolność" zespołu Chłopcy z Placu Broni to utwór, który zyskał status jednego z najważniejszych polskich protest songów przełomu lat 80. i 90. XX wieku, stając się nieformalnym hymnem wolności i przemian ustrojowych w Polsce. Piosenka, napisana i skomponowana przez Bogdana Łyszkiewicza, lidera i głównego twórcę repertuaru zespołu, powstała pod koniec lat 80., niedługo przed upadkiem komunizmu, choć na płycie ukazała się już w wolnej Polsce, na debiutanckim albumie O! Ela z 1990 roku. Została zarejestrowana w warszawskim Studiu S4 wiosną 1989 roku.

Tekst utworu to manifest osobistej postawy wobec świata, naznaczony pokorą i autoironią, a jednocześnie niezłomnym przekonaniem o wartości wolności. Słowa takie jak „Tak niewiele żądam / Tak niewiele pragnę / Tak niewiele widziałem / Tak niewiele zobaczę” czy „Tak niewiele myślę / Tak niewiele znaczę / Tak niewiele słyszałem / Tak niewiele potrafię” malują obraz człowieka skromnego, świadomego własnych ograniczeń, a może nawet marginalizacji w ówczesnej rzeczywistości. Ta początkowa rezygnacja i minimalizm w dążeniach kontrastują jednak z siłą i bezkompromisowością refrenu: „Wolność kocham i rozumiem / Wolności oddać nie umiem”. To kluczowe przesłanie piosenki, podkreślające znaczenie wolności jako niezbywalnego i koniecznego warunku ludzkiej egzystencji.

Bogdan Łyszkiewicz, którego dziennikarz muzyczny Jacek Nizinkiewicz określa mianem „naszego Johna Lennona” za prostotę i szczerość przekazu, stworzył utwór, który pierwotnie mógł być rozumiany jako bezpretensjonalna wariacja na temat wolności osobistej, z domieszką autoironii. Muniek Staszczyk z zespołu T.Love, choć początkowo z kolegami podśmiewał się z "naiwnie hipisowskiego" charakteru piosenki, dziś przyznaje, że czuje w niej prawdę i uważa, że doskonale działa na rzecz słusznej idei. Ta prostota i uniwersalność sprawiły, że utwór stał się częścią zbiorowej tożsamości Polaków.

Piosenka była wielokrotnie wykorzystywana podczas protestów i demonstracji, stając się kodem, który ludzie szybko przyswajali i śpiewali razem. Jej „kontestacyjny wobec PRL-owskiej rzeczywistości charakter” spowodował, że znalazła się na ścieżce dźwiękowej filmu Andrzeja Wajdy „Wałęsa. Człowiek z nadziei”. W 2014 roku, w 25. rocznicę wyborów z 4 czerwca 1989 roku, fragment refrenu stał się tytułem okolicznościowego koncertu na festiwalu w Opolu. Utwór zadebiutował na Liście Przebojów Trójki 10 czerwca 1989 roku, docierając do 2. miejsca, a w kolejnych latach wielokrotnie zajmował wysokie pozycje w plebiscytach, w tym pierwsze miejsce w Polskim Topie Wszech Czasów Programu Trzeciego Polskiego Radia w 2016 roku.

Tragiczna śmierć Bogdana Łyszkiewicza w wypadku samochodowym w 2000 roku przerwała działalność zespołu, jednak jego twórczość, a w szczególności „Kocham wolność”, pozostała żywa. Zespół został reaktywowany w 2015 roku, aby upamiętnić przeboje lidera. Piosenka była także reinterpretowana przez innych artystów, co świadczy o jej trwałej wartości i znaczeniu. Przykładowo, w 2018 roku Bartas Szymoniak zaprezentował nową wersję utworu, podkreślając jego wpływ na swoją twórczość i niezmienną aktualność przesłania.

Uniwersalny charakter piosenki, wyrażony w słowach „Mogę stracić wszystko / Mogę zostać sam”, podkreśla gotowość do najwyższych poświęceń w obronie wolności, co rezonuje z polską historią walk o niepodległość i suwerenność. Mimo że Bogdan Łyszkiewicz prawdopodobnie nie tworzył jej z myślą o roli politycznego hymnu, jej szczerość i prostota sprawiły, że stała się „jednym z niepisanych »hymnów«” obchodów odzyskania suwerenności Polski. "Kocham wolność" to nie tylko piosenka, ale symbol, który przetrwał próbę czasu i wciąż inspiruje kolejne pokolenia do pielęgnowania i obrony jednej z najcenniejszych wartości – wolności.