"Jak mam żyć?" to utwór duetu Avi x Louis Villain z gościnnym udziałem Bonsona, pochodzący z albumu Spis Dzieł Sycylijskich, który ukazał się na początku lipca 2019 roku. Płyta ta stanowi drugą część zaplanowanego przez artystów sycylijskiego tryptyku. Teledysk do utworu, którego autorem jest Pan Filmowiec, został opublikowany 5 listopada 2019 roku.

Piosenka jest głęboką, introspektywną podróżą przez skomplikowane emocje i refleksje nad życiem, autentycznością oraz poszukiwaniem własnej drogi w świecie pełnym pozorów. Każdy z raperów wnosi do utworu swój unikalny punkt widzenia, tworząc mozaikę przemyśleń o samotności, rozczarowaniach i wewnętrznej sile.

W pierwszej zwrotce Avi maluje obraz intymnej samotności i natłoku myśli, który pojawia się, gdy "gaśnie światło" i "wszyscy wyszli". Deklaruje, że jeśli znudzi mu się rap, wróci do pisania wierszy, co podkreśla jego artystyczną wrażliwość i poszukiwanie różnych form ekspresji. Nie interesuje go chwilowa moda, skupia się na tym, co "dotyka", poruszając trudne tematy, takie jak rozwody i odwyki w jego otoczeniu. Refleksja nad ulotnością życia – od "porodówki do kostnicy" – i marnością dóbr materialnych, z nawiązaniem do Koheleta, nadaje jego słowom filozoficzny wymiar. Pomimo poczucia rozbicia, Avi wyraża niezłomność, porównując się do witrażu, który mimo pęknięć pozostaje całością i jest trudny do pokonania. Z dystansem odnosi się do komercyjnej pomocy psychologicznej, sugerując, że prawdziwe odpowiedzi leżą poza nią. Zwrotka kończy się gorzką, lecz pełną nadziei konstatacją: "Gdy umiera nadzieja, rodzą się poeci". W wywiadzie dla newonce.net Avi wspominał, że w przyszłości chciałby "dać odbiorcom tekst w innej formie. Zbiór refleksji lub aforyzmów, może proza?", co rezonuje z jego wersami o powrocie do pisania wierszy.

Refren Louisa Villaina jest mocną deklaracją niezależności i samowystarczalności: "Nie mów mi jak mam żyć, Bo ja dobrze wiem jak i co. I nie pomoże mi już nikt, Jak nie pomogę sam sobie". To centralne przesłanie utworu, podkreślające, że w obliczu życiowych wyzwań, ostateczna odpowiedzialność i siła do przetrwania leżą w samym człowieku.

W drugiej zwrotce Louis Villain kontynuuje temat niepewności i ulotności relacji, zauważając, że "mało, co jest pewne", a "brat już nie jest bratem". Zauważa kontrasty społeczne, gdzie jedni "przynoszą mamie kwiaty", a inni "wynoszą mamie rentę". Mimo upływu czasu i strat bliskich osób, pamięć o nich "ciągle żyje w nas". Louis podkreśla życie w zgodzie z samym sobą, co może prowadzić do sukcesu, ale jednocześnie naraża go na krytykę i zawiść. Kontrastuje postawy ludzi uwikłanych w nałogi i długi z tymi, którzy dopuszczają się kradzieży, by zaspokoić swoje potrzeby. Kończy z refleksją nad autentycznością, przeciwstawiając tych, którzy "stwarzają pozory", tym, którzy "tworzą historię".

Zwrotka Bonsona wnosi element brutalnej szczerości i bolesnego pesymizmu. Rozpoczyna od poczucia opuszczenia – "za pięć pierwsza nikt nie przyszedł, przykre w kurwę". Mówi o autodestrukcyjnych skłonnościach, samo-leczeniu i perspektywie przedawkowania, jeśli rap się znudzi. Bonson wyraża pogardę dla krytyków i branży, która "pierdoli o tym samym", i deklaruje, że tworzy w swoim "wymyślonym świecie", ignorując "co mówią o mnie śmiecie". Jego walka z wewnętrznymi demonami jest namacalna, opisuje codzienne zażywanie tabletek i picie, które na krótko upiększa świat, ale prowadzi do błędnego koła. Mimo wszystko, w jego słowach pobrzmiewa chęć życia, choć naznaczona cierpieniem fizycznym i psychicznym – "mnie już trochę mięśnie bolą". Końcowe "Ty, powiedz im, niech nie pierdolą już" jest gorzkim podsumowaniem jego frustracji i zmęczenia.

Utwór "Jak mam żyć?" jest esencją stylu Avi x Louis Villain, który często porusza tematykę moralności, wyborów życiowych i autentyczności, czerpiąc inspiracje z klasycznych motywów, jak choćby z tryptyku sycylijskiego. Jak zaznaczył Avi w jednym z wywiadów, on i Louis Villain traktują się jako "naczynia połączone", a ich współpraca opiera się na wspólnym tworzeniu muzyki, często "na spontanie". Spis Dzieł Sycylijskich nie był traktowany jako bezpośrednia kontynuacja poprzedniej płyty, lecz jako "kolejna część z trylogii", z planami na trzecią część. Louis Villain jest odpowiedzialny za produkcję muzyki, a jego bity są często proste, ale chwytliwe i oddają klimat tekstów. Warto zauważyć, że Louis Villain poszedł na swoje pod koniec 2022 roku, a Avi wydał solowy debiut "Mały Książę", co pokazuje ewolucję ich ścieżek artystycznych.

Piosenka "Jak mam żyć?" to poruszająca opowieść o zmaganiach z rzeczywistością, poszukiwaniu sensu i wewnętrznej sile w obliczu przeciwności. Trzej raperzy – Avi, Louis Villain i Bonson – tworzą wspólny, choć wielowątkowy, portret współczesnego człowieka, który, pomimo bólu i rozczarowań, próbuje odnaleźć swoją drogę i żyć na własnych zasadach.