Interpretacja Mogło być inaczej - Ada Rusowicz

Ada Rusowicz, "królowa polskiego bigbitu", w swojej piosence "Mogło być inaczej" przenosi słuchacza w świat głębokiego żalu i melancholii. Utwór, którego słowa napisał Andrzej Tylczyński, a muzykę skomponował Waldemar Kazanecki, to poruszająca opowieść o utraconej miłości i niespełnionych nadziejach. Jest to jeden z wielu hitów, które Ada Rusowicz wykonywała, będąc ikoną polskiego bigbitu, a jej głos i charyzma były wówczas powszechnie podziwiane.

Pierwsze wersy – „Zagubione marzenia / Rozsypane wśród nocy / Pozostały wspomnienia / Warkocz plecie z nich czas” – od razu wprowadzają nastrój refleksji nad przeszłością, w której coś bezpowrotnie przepadło. Metafora "warkocza czasu" splatającego wspomnienia jest niezwykle plastyczna, sugerując, że choć przeszłość minęła, jej ślady są trwale wpisane w teraźniejszość, tworząc złożoną, choć bolesną, mozaikę.

Dalsze strofy intensyfikują poczucie beznadziei i zmęczenia miłością, która przestała tętnić życiem: „Tyle dni już straconych / I wciąż nic się nie zmienia / Jestem bardzo zmęczona / Kto odnajdzie dziś nas”. Wokalistka wyraża głębokie wyczerpanie brakiem zmian i tęsknotę za odnalezieniem utraconej bliskości, być może za powrotem do stanu, kiedy jeszcze była nadzieja na ratunek.

Refren „Mogło być inaczej tak jak kiedyś było / Mogliśmy odnaleźć naszą wielką miłość / Mogło być inaczej, już się nie udało, / Tobie wszystko spowszedniało już” jest sercem piosenki. To lament nad tym, co mogło się wydarzyć, a nie nastąpiło, głębokie poczucie zawodu i świadomość, że bezpowrotnie utracono szansę na "wielką miłość". Ostatnie zdanie refrenu "Tobie wszystko spowszedniało już" brutalnie wskazuje na przyczynę rozpadu – zobojętnienie partnera. To jeden z najbardziej bolesnych aspektów rozpadu związku, gdy jedna strona nadal odczuwa, a druga straciła zainteresowanie, nawet pięknymi chwilami, takimi jak wiosna czy romantyczne noce.

W kolejnych zwrotkach podmiot liryczny pogłębia obraz obojętności drugiej osoby: „Nie cieszy cię wiosna, nie bawią spacery / Już nie nęcą nawet noce pełne tajemnic”. To smutne wyznanie, że nawet najpiękniejsze, wspólne do tej pory doświadczenia, straciły swój urok dla partnera. Następnie pojawia się nuta rezygnacji, a nawet gorzkiej akceptacji – „Mogło być inaczej ale już nie będzie / Może to i lepiej, że tak stało się”. Ta linijka, choć pozornie pogodna, wybrzmiewa jak obronny mechanizm przed dalszym cierpieniem, próbę znalezienia ulgi w nieuniknionym.

Piosenka Ady Rusowicz często była kojarzona z jej niezwykłą karierą, która zaczęła się od sukcesów w zespołach studenckich, wyróżnienia na Festiwalu Młodych Talentów w Szczecinie w 1963 roku, a następnie solowych występów z zespołem Niebiesko-Czarni, gdzie zyskała miano najpopularniejszej wokalistki roku 1968. Po odejściu Czesława Niemena z Niebiesko-Czarnych, Ada Rusowicz stała się główną wokalistką zespołu, a jej duet z Wojciechem Kordą, z którym wzięła ślub w 1971 roku, był bardzo rozpoznawalny. Poza sceną, Ada Rusowicz wystąpiła również w kilku filmach, między innymi w "Mocnym uderzeniu" Jerzego Passendorfera oraz krótkometrażowym filmie Andrzeja Wajdy "Przekładaniec", w którym także wystąpili Niebiesko-Czarni. W 1980 roku artystka wycofała się na kilka lat z życia estradowego, aby poświęcić się rodzinie, co mogło wpłynąć na osobiste interpretacje jej piosenek o miłości i poświęceniu.

Utwór jest głębokim wyrazem smutku i rozczarowania, ale także pewnej, choć bolesnej, siły do pogodzenia się z losem. Podmiot liryczny przeżywa swój "dramat", ale równocześnie dystansuje się od winy, co podkreśla fraza "Kto z nas winien .. nie ja". Ta deklaracja może być postrzegana jako próba samoobrony, ale i wyraz wewnętrznej uczciwości wobec własnych uczuć i zaangażowania, które nie zostały odwzajemnione. "Mogło być inaczej" to zatem nie tylko opowieść o końcu miłości, ale także o indywidualnej drodze do akceptacji i próbie odnalezienia spokoju w obliczu nieodwracalnej zmiany. Piosenka pozostaje ponadczasowym świadectwem miłosnych rozczarowań, które tak pięknie i poruszająco potrafiła oddać w swoim wykonaniu Ada Rusowicz.